De wraak van Carey Mulligan: ‘Het lastigste aan “Promising Young Woman”? Paris Hilton playbacken’

© ISOPIX
Dave Mestdach
Dave Mestdach Chef film van Knack Focus

In haar prikkelende debuut Promising Young Woman geeft Emerald Fennell een feminiene draai aan zowat alle wraakthrillerclichés, met zwarte humor, fluokleuren én een verrassende femme fatale. Een dubbelinterview met de Britse regisseuse en haar hoofdrolspeelster Carey Mulligan.

‘Tuurlijk hebben we er niet aan gedacht om dit interview af te blazen. Waarom zouden we? We zijn brave meisjes.’ Carey Mulligan en Emerald Fennell klonken nog speels en zelfverzekerd – of was het naïef en optimistisch? – toen we hen begin maart 2020 in Londen ontmoetten, maar sindsdien is er wel een en ander gebeurd. Zo konden beide dames toen niet vermoeden dat een pandemie de hele wereld in lockdown zou plaatsen, en beseften ze evenmin dat de relatief bescheiden indiefilm waarvoor ze promotie voerden – de royaal in zwarte humor en fluorescente kleuren gesopte wraakthriller Promising Young Woman – zou uitgroeien tot een cultfenomeen, goed voor laaiend enthousiaste recensies, vijf Oscar- en zes BAFTA-nominaties plus accolades van de MeToo-beweging.

Promising Young Woman begint eigenlijk pas nadat de zaallichten weer zijn aangegaan.

Carey Mulligan

Hoewel de film nu pas met heel wat vertraging in de zalen komt, heeft Fennells feministisch getinte maar vooral entertainende regiedebuut het momentum mee, met zijn bad ass antiheldin en zijn vrouwelijke blik op doorgaans mannelijke thema’s als wraak en verzoening. Alles draait om Cassie (met verve vertolkt door de allesbehalve getypecaste Carey Mulligan), een dertigjarige vrouw die besluit om niet alleen de touwtjes maar desnoods ook het keukenmes in handen te nemen. Haar doel: wraak nemen op de hitsige mannen die haar belagen. Haar tactiek: zich gewillig dronken laten voeren en doen alsof ze een makkelijke seksuele prooi is.

Door welke demonen Cassie wordt geplaagd en waarom ze na haar diensturen als serveerster verandert in een ijskoude wraakengel, laat Fennell je gaandeweg zelf ontdekken. Ondertussen zet de Britse zowat alle clichés van de traditioneel misogyne rape-and-revenge-thriller al grijnzend op hun kop, en verleidt ze de kijker met een verraderlijk vlot weg drinkende cocktail van vileine humor, hitchcockiaanse suspense en soapy sentiment.

‘Alles begon bij het beeld van een straalbezopen meisje dat op bed ligt en door een vent wordt uitgekleed. Plots veert ze bloednuchter op en zegt tegen die kerel: “Wat denk je wel dat je aan het doen bent?”‘ Aan het woord is Fennell, die haar wulps gefilmde, mild subversieve langspeeldebuut niet alleen regisseerde, maar ook schreef en mee produceerde, nadat ze zich de voorbije jaren als hot new kid on the block had ontpopt. Dat deed de Britse duivelin-doet-al onder meer door Camilla Parker Bowles te vertolken in de royaltyreeks The Crown, maar vooral door te fungeren als showrunner van het tweede seizoen van Killing Eve, een hitserie die ook al een feminiene draai gaf aan het doorgaans van testosteron bruisende spionage- en seriemoordenaarsgenre. ‘Het beeld van dat meisje kwam ’s nachts in me op, zoals vaak met mijn ideëen het geval is, en daaruit vloeide de rest voort. De vraag die ik me stelde, was: hoe is Cassie daar beland, en wat zou er in zo’n situatie kunnen gebeuren?’

Die nachtelijke ingeving kreeg Fennell, die voor Promising Young Woman eerder dit jaar de Oscar voor beste originele scenario won, zo’n vier jaar geleden, toen de hashtag #MeToo nog maar net aan het trenden was en vele getuigenissen met betrekking tot grensoverschrijdend gedrag tegenover vrouwen nog moesten volgen. Toch wilde Fennell met haar film geen statement maken, laat staan rekeningen vereffenen. ‘Het is in de eerste plaats een soort whodunit’, legt Fennell uit terwijl Carey Mulligan naast haar op de sofa zit te knikken. ‘Het ging me vooral om het feit dat je elke situatie vanuit meerdere perspectieven kunt bekijken. Geen van de personages liegt, ze vertellen elk hun waarheid. En geen van hen is zomaar slecht. Ze hebben allemaal hun redenen om te doen wat ze doen, ook al zijn hun bedoelingen vaak dubieus.’

Carey Mulligan: 'Stars Are Blind van Paris Hilton playbacken was het lastigst.'
Carey Mulligan: ‘Stars Are Blind van Paris Hilton playbacken was het lastigst.’© Merie Weismiller Wallace; SMPSP

Plus: ze leggen een verrassend, kronkelig traject af, alsof je van een gitzwarte, kinky thriller plots naar een snoepkleurige romcom en terug zapt.

Emerald Fennell: Precies. Het is moeilijk om achteraf te zeggen waar mijn inspiratie vandaan kwam, maar ik hou van films die een lineair verhaal vertellen en dan plots een vreemde bocht nemen. Die een zachte buitenkant maar een donker, satirisch hart hebben. To Die For, bijvoorbeeld, of Clueless. Mijn favoriete film aller tijden is The Night of the Hunter (klassieker van Charles Laughton uit 1955, met Robert Mitchum als diabolische dominee, nvdr.), en in navolging van die meesterlijke film wilde ik van Promising Young Woman ook een apart soort western maken, een stedelijke en vrouwelijke western met een onalledaagse schurk: een veelbelovende jonge vrouw die jacht maakt op haar prooien.

Met permissie, maar bij zo’n ambivalent en wraakzuchtig personage denk je niet meteen aan Carey Mulligan.

Fennell: Dat was een van de redenen waarom ik haar absoluut in de hoofdrol wilde zien. Drie jaar geleden trok ik naar Sundance om daar mijn kortfilm Careful How You Go(een festivalfavoriet die ook al over vrouwelijke wraak ging, nvdr) te presenteren. Margot Robbie zag die en was enthousiast, en toen ik haar het script van Promising Young Woman pitchte, kwam ze met haar productiefirma meteen aan boord, waardoor we plots niet veel tijd meer hadden om de film voor te bereiden. Het is geen fancy Hollywoodspektakel van 100 miljoen dollar, hè, wel een indie met een klein budget en amper 23 draaidagen. Gelukkig zat de film al grotendeels in mijn hoofd, met Carey als Cassie. Ik heb haar het script opgestuurd, met een smeekbrief erbij en een playlist met songs die ik absoluut in de film wilde gebruiken. Een paar weken later hebben we elkaar voor het eerst ontmoet, en een paar maanden later stond ze op de set.

Als iemand die je aardig vindt beschuldigd wordt van grensoverschrijdend gedrag of seksuele intimidatie, wordt het plots veel lastiger om te oordelen.

Emerald Fennell

Carey Mulligan: Het klikte tussen ons, en het was simpelweg een van de beste, meest unieke scripts die ik al had gelezen. Dan hoef je niet te twijfelen.

Fennell: Carey is ook uitvoerend producente, en dat was een cruciale factor. Om een kleine, aparte film als deze gemaakt te krijgen, heb je simpelweg grote namen nodig. Zo werkt het nu eenmaal in deze business. Haar reputatie en talent hebben producenten, crewleden en andere acteurs overtuigd. Dankzij haar kon ik een klasse hoger spelen dan ik oorspronkelijk voorzien had.

Cassie is een ongeleid projectiel, ook al lijkt ze goed te weten waarmee ze bezig is. Was het moeilijk om vat te krijgen op het personage?

Mulligan: Niet echt, want daar hadden we de tijd niet voor. Sommige scènes zijn hard en gewelddadig, andere net heel lief en licht. Het lastigst was nog het nummer Stars Are Blind van Paris Hilton playbacken, omdat ik zelf de muziek niet kon horen, en Emerald, die achter haar monitor een hoofdtelefoon aan had, wel. (lacht) Ik hou van emotionele, dramatische scènes en ik weet zelf ook wel dat dat als actrice mijn natuurlijke habitat is, maar ik liet me door Emerald graag in richtingen duwen die nieuw voor me waren en die me wat zenuwachtig maakten.

Vanwaar die nervositeit?

Mulligan: Cassie wekt wel sympathie op, maar ze is onvoorspelbaar en haar gedrag kun je niet echt voorbeeldig noemen. Ik weet nog steeds niet wat ik precies van haar moet denken. Ik heb in het verleden vaak de echtgenote en het liefje gespeeld, maar dat zijn meestal brave, wat saaie en tweedimensionale personages. Als actrice ga je altijd op zoek naar complexe, intrigerende vrouwenrollen, maar die zijn zeldzaam. Cassie was een puzzel die ik zelf mocht leggen. Ik begrijp dat mensen haar een sociopate noemen, maar ik ben het fundamenteel oneens met die diagnose. Ze is net heel empathisch en emotioneel, alleen treurt en grient ze niet de hele tijd.

De brave Carey Mulligan werd niet bepaald getypecast voor Promising Young Woman.
De brave Carey Mulligan werd niet bepaald getypecast voor Promising Young Woman.© Merie Weismiller Wallace; SMPSP

Promising Young Woman speelt met de clichés rond de representatie van vrouwen in films en wraakthrillers in het bijzonder. Zou je het een feministische film noemen?

Fennell: Ik wilde gewoon een eerlijke film maken, geen film die beweert antwoorden te hebben op vragen over grensoverschrijdend gedrag, seksisme of misogynie. Dat zijn thema’s die hoe dan ook een ernstig onderzoek verdienen. Ik wilde uitvissen of de wraakthriller en de romcom – twee van mijn favoriete genres – het gewicht van serieuze issues en een echte, gecompliceerde vrouw als hoofdpersonage konden dragen. Het thema vrouwelijke boosheid zit nog vaak ingesnoerd in een korset van cultureel bepaalde vooroordelen, terwijl er altijd al mannelijke wraakfilms zijn geweest zonder dat mensen daar erg in hadden. Een boodschap heb ik niet. Ik wilde iets maken dat tegenstrijdige emoties en meningen zou oproepen, en blijkbaar is dat gelukt. Iedereen lijkt een andere film gezien te hebben, en dat is waarnaar ik streefde. Tijdens de eerste testscreening met publiek brak er zelfs een ruzie uit tussen twee toeschouwers. Dat was nu ook weer niet de bedoeling. Ik blijf gaan voor wereldvrede. (lacht)

Waren het een vrouw en een man die met elkaar in de clinch gingen? Ik kan me voorstellen dat vrouwen de film anders lezen dan mannen.

Fennell: Nee. Het waren twee vrouwen.

Mulligan: Het is escapisme dat provoceert. Niet louter om te provoceren, maar gewoon door het onderwerp en de context. Het is een film die dwingt tot debat, die pas begint nadat de zaallichten weer zijn aangegaan. Dat is een belangrijke maatschappelijke rol die cinema kan spelen.

Hadden jullie Promising Young Woman ook kunnen maken zonder MeToo en de nieuwe feministische golf?

Mulligan: Ik heb de indruk dat het momentum er al voor MeToo was. Er was ook toen al meer aandacht voor vrouwelijke thema’s en vrouwelijke regisseurs, hoe belachelijk lang dat ook heeft geduurd. De voorbije tien jaar heb ik in elk geval zelf meer interessante, vrouwelijke personages zien passeren. Maar we zijn er nog lang niet, en het blijft bizar om te zien hoe archaïsch en gedateerd sommige reacties nog altijd zijn. Toen ik in 2018 Wildlife (een drama van Paul Dano, nvdr.) aan het promoten was, zeiden sommigen: ‘Wat een vreselijke moeder speel je toch, en bovendien pleegt ze overspel.’ Ik herinner me een journalist die echt boos was en zei dat ik vrouwen op een slechte manier vertegenwoordigde. Gewoon omdat ik een gebrekkige, normale vrouw speelde die in iemand anders huis danste met een andere vent.

De wraak van Carey Mulligan: 'Het lastigste aan
© ISOPIX

Fennell: Hoe choquerend. Jij vuige vrouw. (lacht)

Een ander thema dat Promising Young Woman aansnijdt, is wraak. Hebben jullie zelf weleens last van zulke gevoelens?

Fennell: Ik heb wel een paar venten vermoord, al weet ik niet meer precies hoeveel. (lacht) Tuurlijk heb ik in mijn hoofd al eens een wraakscenario afgespeeld, zoals iedereen. Maar daar is het bij gebleven. Waarom zou je in het echte leven wraak nemen? Het is complex, destructief en je moet er verdomd hard voor werken. Daarom zijn films zo bevrijdend en louterend, omdat we er mensen dingen in zien doen waarvan we misschien weleens dromen, maar die we zelf niet kunnen of durven uitvoeren. Promising Young Woman maakt ook duidelijk dat wraak meestal zinloos is, zeker in deze onverschillige wereld.

Mulligan: Ik heb ook nooit wraak genomen op iets of iemand. Zelfs niet op school. Ik wilde dat iedereen me aardig vond. (lacht)

De film toont ook hoe sommige mannen seksueel misbruik mogelijk maken of goedpraten, weliswaar zonder het zelf te beseffen.

Fennell: Precies. Daarom was ik op zoek naar vertrouwde gezichten, naar mensen die we instinctief vertrouwen. De hele film – van de casting en de look tot de muziek – is spelen met wat ons comfortabel doet voelen en vertrouwd voorkomt, om daar dan een kras in te zetten. Ik zei tegen de mannelijke acteurs: doe alsof je de hoofdrol in een romantische komedie hebt, en alsof je het normaal vindt om zo met vrouwen te flirten en hen dronken te voeren. Veel mensen hebben geleerd om zo’n gedrag oké en normaal te vinden, al is het dat natuurlijk niet. Net dat herkenbare en alledaagse maakt de film voor sommige kijkers zo schokkend en intimiderend. We hebben dit soort gedrag ook jarenlang in mainstreamkomedies gezien, en we hebben er altijd hartelijk om moeten lachen – ikzelf trouwens ook. Het is interessant om te zien en te onderzoeken hoe bepaalde gevoeligheden veranderd zijn. Als iemand die je kent of aardig vindt beschuldigd wordt van grensoverschrijdend gedrag of seksuele intimidatie, wordt het plots veel lastiger om te oordelen. Onze moraal is afgestemd op onze sociale allianties. Daarom vond ik het cruciaal om van de mannen in de film geen kwaadaardige griezels te maken. Net als in het echte leven zijn ze vaak knap, charmant en aardig tegen je moeder. In dat normale schuilt net de dreiging.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Promising Young Woman

Nu in de bioscoop.

Emerald Fennell

35-jarigeregisseuse, actrice, scenariste en producente uit Londen.

Komt uit een creatief nest. Haar vader Theo is juwelen- en serviesontwerper, haar moeder Louise schrijfster en haar zus Coco modeontwerpster.

Is als actrice te zien in films als Anna Karenina en The Danish Girl, en in tv-series als Call the Midwife en The Crown.

Was showrunner en scenariste van het tweede seizoen van Killing Eve, wat haar 2 Emmy’s opleverde.

Won dit jaar de Oscar voor beste originele scenario voor haar alom bejubelde eerste langspeelfilm Promising Young Woman.

Carey Mulligan

36-jarige actrice uit Londen. Woonde van haar derde tot haar achtste in Düsseldorf, van waaruit haar vader een hotelketen runde.

Begon op de planken bij het Londense Royal Court Theatre.

Brak in 2009 door met haar rol in An Education, die haar een BAFTA en een Oscarnominatie opleverde.

Andere bekende films: Drive, Shame, Wall Street: Money Never Sleeps, The Great Gatsby en Far from the Madding Crowd.

Sinds 2012 getrouwd met Marcus Mumford van folkrockband Mumford & Sons.

Haar hoofdrol in Promising Young Woman leverde haar eerder dit jaar een tweede Oscarnominatie op.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content