Carol (Todd Haynes): Een parel van een film

Carol, over een winkelbediende (Rooney Mara) die in het New York van de vroege jaren vijftig op een oudere, getrouwde vrouw (Cate Blanchett) valt, is een film om in te kaderen.

Dat Todd Haynes zich thuis voelt in de fifties en weg weet met thema’s als gedoemde passie en vrouwelijke (homo)seksualiteit wisten we al sinds Far from Heaven en Mildred Pierce, en aan die uitmuntende cataloog voegt de Amerikaanse rasfilmer nu nog een parel toe.

In Carol, gebaseerd op Patricia Highsmiths novelle The Prince of Salt, speelt Cate Blanchett de pronkechtgenote van een zakenman en moeder van een dochtertje van tien, maar hoewel het haar aan geld, status en huiselijk comfort aan niks ontbreekt, voelt ze toch een knagende leegte. Daar komt verandering in wanneer ze de timide en twintig jaar jongere Thesese ontmoet (Rooney Mara), een winkelbediende die zelf ook niet helemaal gelukkig is met haar aanstaande.

Langzaam groeien de twee vrouwen, ondanks hun verschil in leeftijd en klasse, dan ook naar elkaar toe, maar lesbische liefde blijkt in het conservatieve Amerika van 1952 nog meer taboe dan ontrouw. Zoals steeds toont Haynes zich een vrouwenregisseur par excellence en de kans dat zowel Blanchett als Mara straks naar een Oscar zullen meedingen is dan ook niet ondenkbeeldig.

Bovendien toont hij, samen met de onvolprezen cameraman Ed Lachman, ook nu weer een exquis oog voor sfeer, geste, kleur en detail, met tal van prachtige tableaus en elegante overgangen, alsof de contemporaine schilderijen van Edward Hopper en hun in melancholie gesmoorde personages plots tot leven komen.

Toch wordt het nooit een pure retrohommage aan de picturale, Sirkiaanse melodrama’s van weleer, zoals Far from Heaven dat veel meer was, en dat er een wat cerebrale voile om de film gedrapeerd lijkt, past perfect bij de benepen zeitgeist die Haynes tracht te analyseren en de stiekeme sfeer van Highsmiths verboden liefdesaffaire, met een finale die zowaar zelfs Hitchcockiaans aanvoelt.

Een film om in te kaderen, dus. Maar wel één waar, onder de meticuleuze composities, een groot, onrustig kloppend hart van smart onder schuilt.