België en Cannes, een gouden jubileum

50 jaar geleden kregen Raymond Rouleau en Henri Storck als eerste Belgen ooit een prijs tijdens het Festival van Cannes. Zij gaven de aanzet voor heel wat Belgisch talent dat in Cannes de revue zou passeren.

De geschiedenis van de Belgen in Cannes begint in 1962 met twee winnaars en eindigt voorlopig in 2011 met de prijs voor beste regie voor de broeders Dardenne. De vette jaren waren de jaren 90, waarin de eerste grote prijzen voor langspeelfilms werden uitgereikt. Sindsdien werden verschillende Belgische producties bekroond, met name de dubbele Gouden Palm winnaars Jean-Pierre en Luc Dardenne.

Kortfilms
De eerste Belgische kortfilm die een prijs won in Cannes was ‘Les dieux du feu’ van Henri Storck. Deze ode aan de productie van staal en hoogovens won de juryprijs bij de kortfilms. Een ander hoogtepunt is Jonas Geirnaert van Neveneffecten die dezelfde prijs won in 2004 voor zijn kortfilm ‘Flatlife’. Hij kreeg heel wat aandacht op het podium wanneer hij Bush een sneer verkocht: “Stem niet op Bush, indien Michael Moore vanavond de kans niet zou krijgen om dit te zeggen”. Vorig jaar won Wannes Destroop de Juryprijs voor ‘Badpakje 46’, een pakkend verhaal over een zwaarlijvig meisje met een moeilijk leven die haar vlucht zoekt in de zwemsport.

De Gouden Palm voor de kortfilm werd tweemaal gewonnen door een Belg, een van hen is Raoul Servais. In 1972 wint hij de juryprijs voor ‘Operation x-70’, een animatiefilm over een fictief land dat het slachtoffer wordt van een accidenteel bombardement met experimenteel gas. In 1979 ontving hij de Gouden Palm voor de kortfilm met ‘Harpya’.


Langspeelfilms De Brusselaar Raymond Rouleau was de eerste Belg die in Cannes in de prijzen viel met een langspeelfilm. Net als Henri Storck was hij met zijn film geselecteerd voor de 15e editie in 1962. ‘Les Amants de Teruel’ won de Grand Prix, de tweede meest prestigieuze prijs na de Gouden Palm.

Jaco van Dormael, bekend voor zijn realistische portretteringen van mensen met mentale en fysieke beperkingen, won in 1991 de Caméra D’or met ‘Toto le Héro’. De ‘Gouden Camera’ is een prijs voor de beste debuutfilm en wordt gegeven om een regisseur aan te moedigen om meer films te maken. Van Dormael nam deze raad ten harte en keerde in 1996 terug met ‘Le Huitième jour’ die meedong naar de Gouden Palm. Hoewel de film naast de hoofdprijs greep, won hoofdacteur en Down-patiënt Pascal Duquenne wel de prijs voor beste acteur.

In 1992 verbaast Benoît Poelvoorde vriend en vijand met de mockumentary ‘C’est arrivé près de chez vous’. Als gestoorde seriemoordenaar wordt Poelvoorde gevolgd door een filmcrew die zijn leven willen vereeuwigen met een documentaire, met alle gevolgen vandien. Poelvoorde verscheen vervolgens in heel wat sterke Belgische en Franse producties en zetelde in 2004 zelfs als jurylid voor de Gouden Palm in Cannes.

Ook in de nevencompetities moest er met de Belgen rekening gehouden worden. Lieven Debrauwer won in 1997 de juryprijs voor beste kortfilm en kreeg in 2001 een speciale vermelding van de jury voor zijn eerste langspeelfilm ‘Pauline en Paulette’. In 2008 was het de beurt aan Christophe Van Rompaey met ‘Aanrijding in Moskou’. De film won drie verschillende prijzen gegeven door de jury van Semaine de la Critique.


De Gebroeders
Twee heren hebben meer lof verdiend én gekregen dan wie dan ook in deze lijst, de gebroeders Dardenne. Met twee hebben ze meer prijzen weggekaapt dan wie dan ook en zijn ze de enige Belgen ooit die een Gouden Palm wonnen. En dat deden ze twee keer met zowel ‘Rosetta’ in 1999 en ‘L’enfant’ in 2005. Alsof dat nog niet genoeg was kreeg ‘Le Silence de Lorna’ in 2008 de prijs voor het beste scenario en won ‘Le Gamin au Vélo’ vorig jaar de Grand Prix.

Wat er dit jaar uit de bus valt weten we op 27 mei. Zal Matthias Schoenaerts de rangen der groten vervoegen, hij lijkt na de Oscarnominatie van ‘Rundskop’ alvast goed op weg.


Het overzicht

Langspeelfilms

De Gouden Palm:

– 2005 : L’enfant van Jean-Pierre en Luc Dardenne
– 1999 : Rosetta van Jean-Pierre en Luc Dardenne

Grand Prix

– 2011 : Le gamin au vélo van Jean-Pierre en Luc Dardenne
– 1962 : Les amants de teruel van Raymond Rouleau

Gouden camera:

– 1991 : Toto le héro van Jaco van Dormael

Beste scenario:

– 2008 : Le silence de Lorna van Jean-Pierre en Luc Dardenne

SACD award:

– 1992 : C’est arrivé pres de chez vous van Rémy Belvaux, André Bonzel, Benoît Poelvoorde
– 2008 : Aanrijding in Moskou van Christophe van Rompaey

Beste acteur:

– 1996 : Pascal Duquenne in Le huitième jour
– 2002: Olivier Gourmet in Le Fils

Beste actrice:

– Natacha Régnier (The Dreamlife of Angels in 1998)
– Séverine Caneele (Humanité in 1999)
– Émilie Dequenne (Rosetta in 1999)

Kortfilms

Gouden Palm:

– 1984 : Le cheval de fer van Gérald Frydman & Pierre Levie
– 1979 : Harpya van Raoul Servais

Prijs van de Jury:

– 2011 : Badpakje 46 van Wannes Destoop
– 2004 : Flatlife van Jonas Geirnaert
– 1997 : Leonie van Lieven Debrauwer
– 1976 : Agulana van Gérald Frydman
– 1972 : Operation X-70 van Raoul Servais
– 1962 : Les dieux du feu van Henri Storck

Trailer L’enfant

Trailer Rosetta

Trailer Aanrijding in Moskou

(JG)