De kleine Elisabeth gaat wandelen met haar mysterieuze buurman Daniel Gluck. Hij laat haar de wereld zien, de dieren in de wolken. Samen verzinnen ze verhalen en hij toont haar verzonnen beelden. Haar moeder vindt het maar niks, zo'n oude man die optrekt met een klein meisje. Wat bedoelt Elisabeth met 'hij laat me beelden zien'? Toch geen vieze prentjes? Tegelijk is ze niet te beroerd om meneer Gluck als babysit in te schakelen wanneer ze enkele uren naar een rendez-voushotel verdwijnt.
...
De kleine Elisabeth gaat wandelen met haar mysterieuze buurman Daniel Gluck. Hij laat haar de wereld zien, de dieren in de wolken. Samen verzinnen ze verhalen en hij toont haar verzonnen beelden. Haar moeder vindt het maar niks, zo'n oude man die optrekt met een klein meisje. Wat bedoelt Elisabeth met 'hij laat me beelden zien'? Toch geen vieze prentjes? Tegelijk is ze niet te beroerd om meneer Gluck als babysit in te schakelen wanneer ze enkele uren naar een rendez-voushotel verdwijnt. De grote Elisabeth zit aan meneer Glucks ziekenhuisbed en leest hem voor. Hij ligt niet in coma, hij slaapt, als een honderdjarige prins. Om dichter bij haar platonische geliefde te zijn - al haar relaties liepen stuk omdat haar hart al verpand was - is ze weer bij haar moeder ingetrokken. Buiten woedt de brexit: het land is verdeeld, een politicus werd neergeschoten, er verschijnen racistische slogans op huizen van buitenlanders en rond een stuk gemeenschapsgrond wordt een dubbel hek opgetrokken, compleet met prikkeldraad en camera's. Tussen haar bezoeken door probeert Elisabeth een nieuw paspoort te bemachtigen, waarbij ze moet optornen tegen een kafkaëske bureaucratie. Herfst van de Schotse schrijfster Ali Smith laveert tussen die twee Elisabeths en laat zo het contrast zien tussen twee Britse tijdperken. Het is geen toeval dat Elisabeth eerst Brave New World voorleest en daarna A Tale of Two Cities: Dickens' verhaal over Parijs en Londen symboliseert de nieuwe kloof die tussen Groot-Brittannië en het vasteland is ontstaan. Meneer Gluck lijkt ook uit een vrolijker tijdperk te komen, alsof hij zo uit een roman van Roald Dahl is gestapt. Waar ooit Monty Python de dienst uitmaakte, regeert nu de grimmigheid. Een politieke roman dus? Verre van. Ali Smith raakt de brexit slechts zijdelings aan. Haar verwijzingen zijn subtiel en staan altijd ten dienste van haar melancholiek verhaal over de stilzwijgende liefde tussen twee mensen. Haar collega Sebastian Barry noemt haar nu al een Nobelprijskandidate en dat is geen gratuit compliment. Smith toont in deze dromerige roman haar meesterschap, de verhaalstructuur is vernuftig en haar taalgebruik subliem. Alleen de licht geforceerde nevenplot over Elisabeths herontdekking van de eerste Britse popartkunstenares Pauline Boty is een kleine smet op het blazoen maar daarvoor mag u zichzelf deze roman niet ontzeggen. Hoewel de winter gelukkig nog ver is, komt Herfst nu al in aanmerking voor de eindejaarslijstjes.
