Waarom zijn goede televisieseries zo verslavend?

House of Cards, Sherlock, Downton Abbey, Girls… we hebben allemaal minstens één serie waar we voor thuisblijven en waar we bijna door geobsedeerd zijn. Waar komt die verslaving vandaan?

House of Cards, Sherlock, Downton Abbey, Girls… we hebben allemaal minstens één serie waar we voor thuisblijven en waar we bijna door geobsedeerd zijn. Waar komt die verslaving vandaan? Time.com zocht het uit.

De snelheid van de scenes

De scenes in televisieseries volgen elkaar razendsnel op en binnen één scene switcht het beeld telkens van het ene naar het andere personage. We krijgen daardoor het gevoel dat we geen seconde weg kunnen kijken omdat we dan iets belangrijks missen. Volgens Robert Kubey, hoogleraar psychologie aan de Rutgers University, heeft dat te maken met ons ‘oriëntatiereflex’ waardoor we reageren op bewegingen om ons heen. We springen bijvoorbeeld aan de kant wanneer we een steen onze kant op zien vliegen. Wanneer we naar snel wisselende scenes kijken raken we meer betrokken bij het televisieprogramma en wordt het fysiek moeilijk om de andere kant op te kijken.

De controlerende regisseur

Psychologen van Princeton University lieten een groep proefpersonen naar vier verschillende scenes kijken: uit The Good, the Bad and the Ugly, Curb Your Enthusiasm, Bang! You’re Dead en naar een filmpje van Washington Square Park in New York. Degenen die naar Bang! You’re Dead, geregisseerd door Hitchcock, keken vertoonden verreweg de meeste hersenactiviteit. Volgens de onderzoekers komt dat doordat Hitchcock zijn toeschouwers als het ware bij de hand neemt en hen precies voorschrijft waar ze naar moeten kijken. In House of Cards wordt een soortgelijke techniek gebruikt. Het zorgt ervoor dat het erg moeilijk wordt om naar iets anders te kijken dan wat de regisseur wil.

De cliffhanger

De cliffhanger is de meest gebruikte en meest voor de hand liggende tactiek om toeschouwers aan het beeld gekluisterd te houden. De cliffhanger wordt niet alleen ingezet aan het eind van een aflevering, maar in afgezwakte vorm gebruiken televisiemakers ze ook net voor een reclamepauze. De reden is duidelijk: toeschouwers zijn zo benieuwd hoe het verhaal verder gaat dat ze blijven kijken, zelfs naar de reclames tussendoor.

Seks, expliciet, impliciet of geanticipeerd

Mensen zijn dusdanig geprogrammeerd dat ze het hevigst reageren op geweld en seks: de twee dingen die cruciaal zijn voor ons voortbestaan. Volgens Kubey vinden we het fascinerend om te zien of een koppel wel of geen seks zal hebben. Er is spanning, opwinding en daardoor is het moeilijk om weg te kijken. En sowieso is seks een van de favoriete dingen van mensen om naar te kijken.

Geweld

Sommige mensen kijken graag naar geweld, terwijl anderen het juist niet willen zien. Waarom velen van ons graag naar geweld kijken is niet helemaal duidelijk. Uit onderzoek is wel gebleken dat we gewelddadige scenes meer waarderen wanneer er een bedoeling of betekenis, bijvoorbeeld wraak of rechtvaardigheid, achter zit. Dat heeft er wellicht mee te maken dat het geweld dan gezien wordt als iets dat betekenisvol en ontroerend is en ons aanzet tot nadenken: we voelen empathie voor de slachtoffers, bewondering voor moedige daden of krijgen meer inzicht in onze eigen neiging tot geweld. Bovendien zorgen ze, net als seksscènes, voor spanning en opwinding. (MS)

videoId=3063236163001&linkBaseURL=http%3A%2F%2Fhealthland.time.com%2F2014%2F01%2F17%2F5-reasons-why-tvs-top-shows-are-so-addictive%2F&playerID=1917933886001&playerKey=AQ~~,AAAAABGEUMg~,hNlIXLTZFZn-NQOazMchMDWH0SI1hX7f&domain=embed&dynamicStreaming=true