Tom Waits-labelgenoot Andy Shauf en ex-Kurt Vile-lid Steve Gunn @ Les Nuits Botanique: Vooruitzien door achterom te kijken

Het concertaanbod tijdens Les Nuits Botanique is zó overweldigend dat kiezen vaak verliezen is. Dus gokten we dit keer op twee artiesten die naar Brussel afzakten met elk een nieuwe cd onder de arm: de Canadees Andy Shauf en de Amerikaan Steve Gunn. Twee keer een schot in de roos, zowaar.

Bij ons is Andy Shauf nog totaal onbekend, maar met een beetje geluk komt daar dra verandering in. Uitgerekend vandaag brengt de singer-songwriter uit Saskatchewan zijn vierde cd uit, en dat doet hij op het gerenommeerde Anti-label, waar ook Tom Waits, Joe Henry en Marianne Faithfull thuis zijn. ‘The Party’ is een plaat waarop Shauf, met uitzondering van de strijkers, zelf alle instrumenten bespeelt. Zijn muziek, die niet zelden naar de seventies verwijst, houdt het midden tussen verstilde folk en fragiele kamerpop. Daarin hoor je niet alleen echo’s van Paul Simon en de jonge Harry Nilsson, maar ook van Elliott Smith en Sufjan Stevens.

Zijn bitterzoete liedjes klinken zo behoedzaam en gedempt dat ze wel eens met softrock worden verward. Fout: Andy Shauf is het soort artiest dat weliswaar vaker vraagtekens dan uitroeptekens in zijn liedjes verwerkt, maar qua subtiliteit meer verwantschap vertoont met bossanova dan met Elton John of Christopher Cross. ‘The Party’ is een soort conceptplaat, waarop alle songs met elkaar verbonden zijn doordat ze dezelfde personages gemeen hebben. Shauf observeert de aanwezigen op een feestje, vangt gespreksflarden op en toont hoe normale situaties ingewikkeld worden van zodra er alcohol wordt geconsumeerd.

De nummers uit die nieuwe cd stonden ook centraal tijdens het optreden in de Botanique: ‘The Worst in You’ handelde over iemand die zijn wederhelft voortdurend van ontrouw verdenkt, ‘Early to the Party’ over die ene figuur die altijd als eerste op een fuif arriveert, ‘To You’ over een man die, na enkele glazen, niet langer het verschil tussen vriendschap en liefde weet in te schatten. De verstilde songs van Andy Shauf, steevast verpakt in fraaie melodieën, getuigen van de eenzaamheid en de claustrofobie die het leven in een kleine stad met zich meebrengt en zijn dus voor iedereen herkenbaar omdat de artiest schrijft over wat hij ként.

Geen noot teveel

Toen we Shauf vorig najaar aan het werk zagen tijdens Iceland Airwaves in Reykjavik, had hij nog een violiste in zijn groep. Die was er in Brussel helaas niet meer bij. De overblijvers vielen echter nooit op een noot teveel te betrappen: ze speelden zo ingehouden en gedisciplineerd dat ze hooguit enkele minimale accenten leken te leggen. Maar Andy Shauf, die zelf afwisselend een akoestische en elektrische gitaar beroerde, wist precies wat hij deed: het was juist de trefzekere eenvoud die effect sorteerde. Naast ‘Martha Sways’, het hoogtepunt uit ‘The Party’, greep hij af en toe ook terug op voorganger ‘The Bearer of Bad News’ uit 2012, met het traag voortstrompelede ‘I’m Not Falling Asleep’, het wiegende ‘Jerry Was A Clerk’ en het onkarakteristiek grofkorrelige maar epische ‘Wendell Walker’. Het resultaat was elegante quiet core die zeker uw luisterend oor verdient.

Uit een heel ander straatje, zij het even goed, is de muziek van Steve Gunn, een zanger-gitarist uit Philadelphia die tot dezelfde scene behoort als Kurt Vile -hij was ooit lid van The Violators- en The War on Drugs. Gunn is een snaarvirtuoos, beïnvloed door John Fahey, die, na een aantal instrumentale platen, pas omstreeks 2012 echte songs begon te bedenken. Zelf omschrijft hij die bij voorkeur als Existential road music, omdat ze gedomineerd worden door beelden van stoffige snelwegen, uitgewoonde motels en Amerikaanse prairielandschappen. Na ‘Time Off’ en ‘Way Out Weather’ brengt hij op 3 juni het uitstekende ‘Eyes On the Lines’ uit, zijn eerste plaat voor Matador, waarop twijfels en onzekerheden de hoofdthema’s vormen.

Die nieuwe nummers vormden ook de ruggengraat van zijn set op Les Nuits. De timing was ietwat ongelukkig, want op een handvol journalisten na, was geen van de aanwezigen al vertrouwd met het gespeelde materiaal. Dat we daar niemand over hoorden morren, komt omdat Steve Gunn zich liet bijstaan door een opvallend hechte band, met een ritmesectie om U tegen te zeggen en een tweede gitarist annex pedalsteelspeler (James Elkington), die, qua souplesse en inventiteit, nauwelijks voor De Meester onder hoefde te doen.

De gitaar vertelt

De meeslepende set was een feest voor gitaarverslaafden die thuis al eens een plaatje opzetten van John Martyn, The Grateful Dead of de Allman Brothers Band. Gunn vertelt via de snaren wat hij met woorden niet gezegd kan krijgen en gebruikt daarbij diverse tunings die meer dan gewone concentratie vergen. In nieuwe, epische songs zoals ‘Ancient Jules’, ‘Conditions Wild’ en ‘Night Wander’, demonstreerde de frontman dat hij als vingervlugge solist en fingerpicker van niemand lessen hoefde te krijgen. Toch stond zijn verbluffende techniek (in ‘Park Bench Smile’ bijvoorbeeld) altijd ten dienste van de emotie.

Oudere fans herkenden zeker het harmonisch knap opgebouwde ‘Water Wheel’, het akoestisch gespeelde ‘Wildwood’ en het stilaan klassieke ‘Way Out Weather’. Een minpuntje was dat Gunns zangpartijen, althans live, voorlopig minder karakter uitstraalden dan zijn gitaarcapriolen. Maar één ding staat vast: de man speelt Amerikaanse rootsrock van het vooruitziende type. In een genre waar het gros van de concurrentie op platgetreden paden opereert, is dat een hele verademing.

Dirk Steenhaut

ANDY SHAUF SETLIST: To You / The Worst In You / Early To The Party / Alexander All Alone / Twist Your Ankle / Jenny Come Home / Quite Like You / Martha Sways / I’m Not Falling Asleep / Jerry Was A Clerk / The Magician / Wendell Walker.

STEVE GUNN SETLIST: Ancient Jules / Conditions Wild / Milly’s Garden / Water Wheel / Night Wander / Full moon Tide / Park Bench Smile / Wildwood // Way Out Weather.