Sigur Rós @ Vorst Nationaal: Niets dan verpletterende schoonheid

Sigur Ros © Koen Keppens

Weinig groepen maken bij hun publiek zoveel emoties los als Sigur Rós. Het IJslandse gezelschap beschikt over een unieke sound die rechtstreeks tot de ziel van de luisteraar spreekt. Dat zorgde in Vorst voor een avond pure magie.

DA GIG: Sigur Rós in Vorst Nationaal op 26/2.

IN EEN ZIN: Meer dan twee uur lang toonde Sigur Rós zijn fans de kortste weg naar de euforie.

HOOGTEPUNTEN: ‘Ny Batterí’, ‘Vaka’, ‘Sæglópur’, ‘Olsen Olsen’, ‘Varú∂’, ‘Hoppípolla’, ‘Svefn-g-englar’, ‘Popplagi∂’…

DIEPTEPUNTEN: geen.

BESTE QUOTE van Jónsi: “Thank You Very Much”. Méér zei hij niet, maar hij herhaalde het wél drie keer. Terwijl hij tijdens de meeste andere Europese concerten van zijn band nauwelijks een woord wisselde met het publiek.

Weinig groepen maken bij hun publiek zoveel emoties los als Sigur Rós. Het IJslandse gezelschap, op het podium uitgezet tot een elfkoppig kamerorkest, beschikt over een unieke sound die rechtstreeks tot de ziel van de luisteraar lijkt te spreken. Dat zorgde in Vorst voor een avond pure magie.

Sigur Rós plaatst de recensent voor een onmogelijke uitdaging. Want hoe beschrijf je een ervaring die eigenlijk niet in woorden te vatten valt? Hoe moet je uitleggen dat een combinatie van etherische klanken je zoveel kippenvel bezorgt dat zelfs een inderhaast geconsulteerde dermatoloog voor een raadsel staat?

Je kunt het natuurlijk hebben over de dynamiek van orkestrale postrock, over de invloed van klassiek en minimal music, over de onwereldse, afwisselend mijmerende en jubelende falset van Jónsi Birgisson. Maar met een droge analyse van de feiten komen we niet verder. Het concert van Sigur Rós was juist zo overweldigend omdat de emotie het intellect het zwijgen oplegde en iets universeels communiceerde dat het verbale ver oversteeg.

De groep uit Reykjavik heeft in de voorbije twintig jaar haar eigen niche uitgehouwen, maar is, ondanks haar onwaarschijnlijke succes, niet ongeschonden gebleven. Zo is Sigur Rós, door het recente vertrek van toetsenspeler Kjartan Sveinsson, nu officieel tot een trio herleid. Veel viel daar in Brussel niet van te merken, want de line-up werd op het podium aangevuld met strijkers en blazers die de op zich al rijke arrangementen extra kleur gaven. De heren blijven overigens niet bij de pakken zitten. Momenteel werken ze in een studio in L.A. aan een nieuwe langspeler (werktitel: ‘#SR7’) die nog dit jaar uitkomt en, zo gaat het gerucht, totaal anders zal klinken dan voorganger ‘Valtari’. De vier voorsmaakjes waar het publiek in Vorst op werd getrakteerd, leken dat alvast te bevestigen.

Tsunami van bombast
Sigur Rós begon zijn concert achter een doorzichtig scherm, waarop afwisselend de silhouetten van de muzikanten en natuurbeelden werden geprojecteerd. De mooie visuals en uitgekiende belichting suggereerden een feeërieke atmosfeer, die perfect paste bij ‘Yfirbor∂’, de ingetogen nieuwe song waarmee de avond geopend werd verklaard. ‘Í Gær’, dat traag op temperatuur werd gebracht met behulp van een harmonium en allerlei xylofoontjes, werd plots uiteengereten door een donderslag van drummer Orri Páll Dyrason, waarna de muzikanten een tsunami van bombast de zaal in joegen.

Weerstand bieden had geen zin: in een oogwenk werd je meegesleurd door het kolkende auditieve schuim. Toen de storm was gaan liggen en tijdens ‘Ny Batterí’ het doek viel, merkte je pas echt hoezeer het podium, dank zij de intimistische verlichting, in huiselijkheid baadde.

Zoals gewoonlijk bewerkte Jónsi Birgisdon zijn gitaar met een strijkstok, wat de songs vanzelf al een majestueus karakter gaf. Zijn hoge, zuivere koorknapenstem herinnerde aan oude liturgische tradities en gaf de muziek iets uitgesproken spiritueels. De mysterieuze aura van de songs werd nog versterkt door het feit dat de man zich vrijwel uitsluitend van het IJslands of het zelfverzonnen vonlenska (‘hooplands’) bediende. Zelfs al zou Jónsi de geliefkoosde keukenrecepten van zijn grootmoeder of zijn belastingsaangifte van een melodie hebben voorzien, dan nog klonk het alsof hij zijn hart binnenste buiten keerde. De songs van Sigur Rós hoef je dan ook niet te begrijpen. Wat telt is het gevoel.

Euforie

De meeste nummers waren afkomstig uit oudere platen als ‘Agætis byrjun’, ‘()’ en ‘Takk’. Uit ‘Valtari’ had enkel Varú∂’ de selectie gehaald en cd’s als ‘Von’ en ‘Me∂ su∂ i eyrum vi∂ spilum endalaust’ werden al helemaal ongemoeid gelaten. Maar dat hinderde niet, want na het verstilde, elegische ‘Vaka’ volgden een overdonderend ‘Sæglopur’ en een magistraal ‘Olsen Olsen’.

Statige piano’s, epische strijkers, betoverende vrouwenstemmen, toeters en bellen: alle details bleken te kloppen, alle puzzelstukjes schoven als vanzelfsprekend in elkaar. Opvallend ook hoezeer het poppy ‘Hoppípolla’, vergezeld van een sterrenregen op het beeldscherm, bij het publiek euforische taferelen teweeg bracht.

De nieuwe songs klonken ronduit veelbelovend. Naar het ritmische en elektronische karakter van ‘Brennisteinn’ te oordelen, laat Sigur Rós zich dezer dagen inspireren door het knip- en plakwerk van iemand als Blanck Mass die, wellicht niet toevallig, het voorprogramma verzorgde. Veel industriële geluiden dus, overvloedig gecombineerd met tot dansen aanzettende drums en percussie. ‘Kveikur’ stond in het teken van gruizige beats, terwijl het met veel oriëntaalse belletjes opgeluisterde ‘Hrafntinna’ verraste door de blazers die naar het einde toe een soort treurmars speelden.

Twee hoogtepunten had Sigur Rós tot de bissen bewaard: ‘Svefn-g-englar’ schoof voorbij als een oceaanstomer in de mist en ‘Popplagi∂’ werd door de stevige basriffs van Georg Hólm naar een wonderlijke apotheose gestuwd. De vorige passage van de groep, in het Antwerpse Rivierenhof, liet ons met gemengde gevoelens achter, maar in Vorst nam Sigur Rós revanche met meer dan twee uur verpletterende schoonheid. Een in alle opzichten groots concert.

Dirk Steenhaut

DE SETLIST: Yfirbor∂ / Í Gær / Ny Natterí / Vaka / Sæglópur / Brennisteinn / Olsen Olsen / E-Bow / Varú∂ / Hoppípolla / Me∂ blódnasir / Glósoli / Kveikur // Svefn-g-englar / Hraftinna / Popplagi∂.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content