De slotavond van Glimps @ Gent: Een zonnebril voor donkere winternachten

Qua publieksopkomst was de vijfde editie van Glimps meteen de succesrijkste. Bovendien kondigt Adam Ryan van The Great Escape aan dat hij volgend jaar in Brighton enkele acts zal programmeren die hij tijdens het Gentse showcasefestival heeft ontdekt. De slotavond, met Illuminine, Nils Gröndahl, Shiny Darkly, Június Meyvant en Lyenn was voor ons hoe dan ook een voltreffer.

Een dag eerder hadden we nog vastgesteld dat de akoestiek van de Sint-Jacobskerk veel te wensen overliet. Maar het Leuvense Illuminine bewees dat daar, mits een grondige soundcheck, best een mouw aan te passen viel. Al klopt het natuurlijk ook wel dat de in filmische sferen gedrenkte muziek van gitarist Kevin Imbrechts en zijn gezellen beter in een gebedshuis gedijt dan die van een doorsnee rockband. De muzikanten stonden opgesteld achter een doorzichtig scherm, waarop occasioneel beelden werden geprojecteerd, en als toeschouwer droomde je meteen weg bij hun verstilde, traag evoluerende composities op het kruispunt van postrock, neoklassiek, ambient en elektronica.

Net als bij Erik Satie zit er bij Illuminine veel ruimte tussen de noten en zijn de structuren bedrieglijk eenvoudig. Een mijmerende piano, zwaarmoedige violen, een trompet die vanuit de verte naar Morricone wuift, aan je gemoed knagende gitaren die naar het einde van de set toe steeds ongeduriger werden: het was een overweldigende combinatie. Als u tijdens het luisteren in gedachten IJslandse landschappen voorbij zag glijden, is dat geen toeval. Ten slotte zat Imbrechts al in de studio met Valgeir Sigurdsson én met Birgir Jón Birgisson, de opnametechnicus van Sigur Rós. Aan goede referenties dus zeker geen gebrek.

In de Deense underground zijn er weinig muzikanten die op zoveel respect kunnen rekenen als Nils Gröndahl, een man met Duitse roots die als violist en zaagspeler vijftien jaar zijn stempel drukte op de muziek van het fantastische Under Byen. Ook talloze andere bands, onder wie Efterklang en Broken Twin, deden al een beroep op zijn diensten.

Dezer dagen brengt Gröndahl echter fascinerende soloperformances, gebaseerd op zijn vorig jaar verschenen solo-lp ‘Endlos Routinen’. In de Sint-Jacobskerk bouwde hij zijn composities laag voor laag op, met behulp van een loopstation, en vervormde hij de klank van zijn viool dermate met allerlei effectpedaaltjes dat je soms het gevoel had naar een heavy metalgitaar te luisteren. Logge riffs en postindustriële uitbarstingen werden afgewisseld met lyrische passages, waarbij Nils Gröndahl af en toe ook aan het zingen sloeg.

De hele set was een evenwichtsoefening, waarbij de muzikant voortdurend minstens tien ballen in de lucht hield. De nummers zaten vol stoorzenders en namen je mee op een roetsjbaan van emoties. Geen doorsnee radiovoer, zoveel is zeker. Gelukkig is het Glimpspubliek van geen kleintje vervaard.

Shiny Darkly, een postpunkkwartet uit Kopenhagen, speelde al op de Spot on DK-avond in de Handelsbeurs, maar wij onderschepten het een dag later in de concertzaal van de Charlatan. Echt origineel kun je de groep, die vorig jaar haar debuut-cd ‘Little Earth’ uitbracht, niet noemen. De bandleden zijn van het type dat zelfs tijdens donkere winternachten een zonnebril draagt en ’s zomers in een zwartlederen jekker naar het strand trekt.

Een zekere rock-‘n-rollpose is de heren dus niet vreemd. Aanvankelijk spiegelden ze zich vooral aan het werk van The Velvet Underground en The Jesus & Mary Chain. Hun recentste materiaal getuigt dan weer van een Joy Division-tic, zij het zonder de existentiële wanhoop van Ian Curtis.

In Gent hielden de drummer, bassist en toetsenman zich bescheiden op de achtergrond, zodat zanger-gitarist en frontman Kristoffer Bech alle ruimte kreeg om zijn gedreven songs over jaloezie, nihilisme en hormonale frustratie de zaal in te katapulteren. Shiny Darkly etaleerde een rauwe garagesound met een psychedelisch randje waar het publiek wel pap van leek te lusten. Nummers als ‘Soft Skin’, ‘Sacred Floor’ en Dead Stars’ klauwden in ieder geval tot bloedens toe.

Als u Júníus Meyvant al een moeilijke naam vindt, bedenk dan dat deze IJslandse singer-songwriter van zichzelf Unnar Gísli Sigurmundsson heet en het dus nog erger kan. De kans is trouwens niet gering dat ’s mans pseudoniem zich binnen afzienbare tijd tóch in uw geheugen nestelt, want zijn talent is van die aard dat het niet door geografische grenzen tegen valt te houden. Meyvants eerste single ‘Color Decay’ werd door een Amerikaanse radiostation al tot song van het jaar gebombardeerd, en het is zeker niet zijn enige noemenswaardige wapenfeit.

Júníus Meyvant is een folkie met een hang naar soul. Zijn stem herinnert afwisselend aan Ray Lamontagne, John Martyn en de jonge Van Morrison, terwijl de zwierige strijkers- en blazersarrangementen (zie ‘Hailslide’, in kunstencentrum Campo helaas afkomstig uit een synth) regelmatig de hoogdagen van Stax oproepen.

Meyvant is een prima performer, met gevoel voor humor (“Deze song is voor mijn vrouw, thuis in IJsland. Ik heb haar al vijf jaar niet meer gezien, maar hey, ik ben wel getrouwd”). Toen zijn band het podium verliet, zodat hij enkele nummers solo kon spelen, deed hij zelfs alsof zijn muzikanten hem in de steek lieten, omdat hij hen niet meer kon betalen. Na Ásgeir zou Júníus Meyvant wel eens de volgende IJslander kunnen worden die een bloeiende internationale carrière wacht. Hoog tijd om aan die uitspraakoefeningen te beginnen.

Hij schuimde de belangrijkste wereldpodia af als bassist van Mark Lanegan en stond tijdens de openingsavond van Glimps nog op het podium met het onvolprezen Dans Dans. Maar Fred ‘Lyenn’ Jacques kan ook als zanger en songschrijver méér dan zijn mannetje staan. Volgend voorjaar brengt hij, voor het eerst sinds het zes jaar oude ‘The Jollity of My Boon Companion’ een nieuwe langspeler uit en begin november zagen we hem een deel van dat verse materiaal al solo brengen tijdens Autumn Falls.

Op Glimps werd Lyenn echter geruggensteund door een nieuwe vierkoppige band, waarin we, naast een behoedzaam spelende ritmesectie, ook een saxofonist en een pedalsteelgitarist aantroffen. Eén en ander gaf de songs toch weer een andere dimensie, zonder dat ze ook maar één moment overladen klonken.

Lyenn serveerde in de Sint-Jacobskerk een even bedachtzame als intense set, waarin hij afwisselend een gitaar en bouzouki beroerde. Zijn stem, een flexibel instrument dat occasioneel naar Jeff Buckley verwees, klonk in de kerk zelfs nog bezwerender en indringender dan we van gewend waren. De nieuwe nummers begonnen ons al vertrouwd in de oren te klinken, al werd ook ouder werk als ‘Under Your Skirt’ of het meeslepende ‘Blood and Semen’ nog altijd met trefzekere precisie afgevuurd. Laat die volgende plaat maar gauw komen.