Zij is zijn grootste bewonderaar, hij haar oudste en beste vriend. Zij is de meest invloedrijke rockzangeres van de laatste twintig jaar, hij de producer en raadgever die daar mee voor heeft gezorgd. En toch is A Woman A Man Walked By nog maar de tweede plaat die PJ Harvey en John Parish als duo hebben opgenomen. ‘Elkaar af en toe eens afzeiken, dat is het geheim achter elke goede samenwerking.’

Het begon allemaal in de late jaren 80. John Parish bestierde Automatic Dlamini, een buiten de grenzen van Albion nauwelijks bekende rockgroep, toen hij een piepjonge Polly Jean Harvey verzocht om in zijn bandje op de saxofoon te komen toeteren. De gevolgen waren niet te overzien. PJ Harvey schopte het in een ommezien tot wereldvermaard rockicoon – een duivelse punkdichteres en oneigenlijke rock chick in één goddelijke verpakking – en John Parish werd haar anonieme secondant. Als vaste producer en musical consultant was hij mee verantwoordelijk voor het succes van onder meer To Bring You My Love, Is This Desire? en recent nog de onwezenlijk mooie pianoplaat White Chalk. Op een nieuwe soloplaat van PJ Harvey – produced by John Parish en de van U2 bekende Flood – is het nog een jaartje wachten. Maar zo nu en dan maken Parish en Harvey ter eigen vermaak, en gelukkig ook het onze, een gemeenschappelijk album. A Woman A Man Walked By is hun eerste worp sinds Dance Hall At Louse Point uit 1996.

4X4

Twee jaar geleden ontbood PJ Harvey ons ter promotie van White Chalk in een pub – wellicht de énige pub – in Abbotsbury, een dorpje nabij haar woonst in het Zuid-Engelse Dorset. Dit keer geeft la Harvey ons rendez-vous in het naburige Somerset, en net als twee jaar geleden komt de frêle rockdiva in een disproportioneel grote jeep de oprit van de plaatselijke pub opgereden.

Je hebt nog steeds je Landrover Jeep, zie ik. Niet bepaald een groene wagen.

Polly Jean Harvey:That’s because it’s black!

Ik had het niet over de kleur.

Harvey:(Lacht) Ik weet het, maar heb je de wegen hier al eens goed bekeken? Zonder vierwielaandrijving red je het hier niet. En al helemáál niet als je in het midden van de nacht langs kronkelige zandweggetjes door een sneeuwstorm de weg naar huis moet vinden.

John Parish: Vijftien centimeter sneeuw lag er hier vorige week. Dat hebben we in Zuid-Engeland nog nooit meegemaakt.

Weten jullie nog waar en hoe jullie elkaar voor het eerst hebben ontmoet?

Parish: Ik herinner me zelfs de eerste keer dat ik over haar hoorde vertellen! Een vriend van me zei dat ze muziek speelde en dat ze vaak naar mijn toenmalige band kwam kijken, Automatic Dlamini. Op een bepaald moment heeft ze ons voor een feestje voor haar 18e verjaardag geboekt en toen hebben we elkaar voor het eerst ontmoet. Ik vond haar meteen een heel speciaal meisje. Al was het maar omdat ik in die tijd niet gewoon was dat meisjes iets waarlijk interessants over mijn muziek te vertellen hadden. Ik voelde me meteen op mijn gemak bij haar, en dat was toen niet zo vaak het geval als ik in de buurt van vrouwen verkeerde. (Lacht)

En wat was jouw eerste indruk van hem, Polly?

Harvey: Ik was al onder de indruk van John vóór ik hem leerde kennen, net omdat ik hem al vaak met Automatic Dlamini had zien optreden. De eerste keer dat ik met hem praatte, heb ik wellicht alleen maar gezegd hoezeer ik hem als muzikant respecteerde. (Gegeneerd) Een beetje zoals elke fan, zeker?

Dit is jullie eerste gemeenschappelijke plaat in dertien jaar tijd, maar jullie hebben tussendoor wel nog vaak als muzikant en producer samengewerkt. Hoe verschillendzijn die collaboraties?

Parish: Heel verschillend. Voor onze gemeenschappelijke platen schrijf ik de meeste, zo niet álle songs. Terwijl ik het als producer van haar soloplaten nog niet zou durven om met een zelfgeschreven song te komen aanzetten.

Harvey: Het is je geraden!

Waar trek je als producer de grens?

Harvey: Noem het een onuitgesproken regel. Als producer dwing ik mezelf in een dienende rol. Eigenlijk hoef ik mezelf niet eens in die rol te dwingen, het gebeurt vanzelf. Als producer breng ik wel eens een gitaarpartij aan of doe ik een suggestie voor een arrangement, maar aan Polly’s teksten raak ik niet.

SLECHTE PLAAT

Hebben jullie met de jaren een eigen muzikale taal ontwikkeld? Ik weetbijvoorbeeld dat ze bij Radioheadperfect weten wat iemand bedoeltals hij zegt dat de basdrum meer oranje moet klinken.

Parish: En de gitaar een beetje geler, zeker? Neen, aan dat soort onzin wagen we ons niet. (Lacht)

Harvey: Soms weet ik heel goed hoe een plaat moet klinken en soms heb ik geen idee van waar ik heen wil. In beide gevallen is de enige manier om een album te maken: trial-and-error.Gewoon veel proberen en zien waarje uitkomt. Veel woorden maken we daar niet aan vuil.

Veel muzikanten nemen ter inspiratie voorbeeldplaten mee in de studio.Om een of andere reden zie ik jullie dat niet doen.

Harvey: Toch wel! Niet zozeer voor deze plaat, maar ten tijde van White Chalk had ik toch een paar cd’s waarnaar ik in de studio verwees om John en Flood op weg te helpen. Als ik een plaat voorbereid, kan ik hooguit naar twee of drie cd’s luisteren, namelijk de platen die aansluiten bij de muziek die ik zelf aan het maken ben. Ook en vooral omdat ik me ervan bewust ben dat ik in zo’n fase heel beïnvloedbaar ben. En dus moet ik selectief zijn in de dingen waarnaar ik in die periode luister, net om te vermijden dat erinvloeden in mijn liedjes kruipen die ik er liever niet in wil.

Mag ik eens gokken naar de invloeden voor deze plaat?

Harvey: Be my guest…

Voor de hand liggend misschien, maar ik hoor veel Tom Waits, Velvet Underground en Captain Beefheart.

Harvey: Bingo! Maar dat zijn natuurlijk muzikanten die me altijd al beïnvloed hebben. Hun muziek zit in mijn DNA. In alles wat ik doe, zal hun muziek onvermijdelijk doorklinken.

Polly, ik weet dat je John altijd om advies vraagt als je aan een plaat werkt. Maar wie consulteer je als je met John een plaat aan het maken bent?

Harvey: (Lacht) Goede vraag! Vooral ingebeelde vrienden, want behalve John heb ik er niet zoveel. Ik consulteer sowieso maar heel weinig mensen over mijn muziek. Don Van Vliet (Captain Beefheart; nvdr.) als ik hem kan bereiken. Flood. En John dus. Omdat ik weet wat ik aan hen heb. They’realways brutally honest.

Toch even checken. John heeft ooit in een interview gezegd dat hij ‘Stories From The City, Stories From The Sea’ een slechte plaat vond. Heeft hij dat ook tegen jou gezegd?

Harvey: You bet! Ik denk zelfs dat hijhet woord ‘ terrible‘ in de mond heeft genomen.

Parish: Dát nu ook weer niet.

Harvey: Het scheelde toch niet veel. Maar hey, zoals gezegd: ik eis die eerlijkheid van hem. Elkaar zo nu en dan eens goed afzeiken, is het begin van elke goede samenwerking. (Lacht)

Parish: Het gevaar van samenwerken – zeker als je elkaar heel erg respecteert – is dat je compromissen gaat sluiten. Dat je elkaar afwisselend laat ‘scoren’ bij wijze van spreken. Het is heel verleidelijk om een slecht idee van iemand die je respecteert toch een kans te geven, net omdat je die persoon hoog inschat en je er dus op vertrouwt dat het met dat slechte idee wel goed komt. Niet dus. (Lacht) Zulke compromissen mag je echt niet maken. Bij ons is de regel: we moeten het allebei een fantastisch idee vinden – niet gewoon goed of zo-zo, maar echt fantástisch – of we beginnen er niet aan.

De eerste song die jullie voor deze plaat opnamen, was ‘Black Hearted Love’, meteen ook de meest poppy song op het album. Vreemd dat deandere nummers zo veelexperimenteler klinken.

Harvey: Daar is wel iets van aan, ja. Black Hearted Love heeft John vier of vijf jaar geleden geschreven. We hadden de song eens opgenomen, maar zoals zoveel demo’s was hij ergens onderaan in mijn kast verdwenen. Pas toen ik een jaar geleden ideeën voor een nieuwe plaat aan het sprokkelen was, kwam ik die tape weer tegen. Ik heb hem eens naar John meegenomen en toen we er samen naar zaten te luisteren, keken we in elkaars ogen en wisten we:we moeten nog eens samen een plaatmaken. Ik romantiseer het een beetje, want… (Verontwaardigd) Dat is waar ook! Ik was niet de enige zangeres met wie je dat nummer hebt opgenomen! (Weer tegen ons) Eigenlijk heeft hij erjaren mee geleurd voor hij ermee naar mij kwam. Voor hetzelfde geld had hij deze plaat met iemand anders gemaakt.

Parish: Ik beken: die song was eigenlijk bedoeld voor een plaat waarop verschillende zangeressen mijn nummers zouden inzingen. Maar zoals zoveel projecten is er nooit iets van in huisgekomen.

FABBA

Jullie zijn allebei vertrouwd met de Belgische muziekscene. Volgen jullie die nog steeds op de voet?

Harvey: Ik eerlijk gezegd niet.

Parish: Ik heb nog vaak contact met Bart en Does van Thou. En met Stef Kamil Carlens heb ik een tijd geleden nog door Italië getoerd. We stonden elke avond met volslagen onbekende muzikanten op het podium, maar het leverde heel vaak vuurwerk op. Maar zeg eens, hoe gaat het nog met dEUS? Ik hoor dat ze het zo goed doen.

En of! Trouwens, op de vraag welke internationale status hij dEUS wil zien bereiken, verwijst Tom Barman vaak naar PJ Harvey. Enig idee wat hij daarmee precies bedoelt?

Harvey: That’s so nice of him!

Parish: Ik denk dat élke integere en zichzelf respecterende muzikant jaloers is op de status van Polly. Ik begrijp heel goed wat Tom ermee bedoelt: respect afdwingen en een zekere mate van populariteit genieten zonder jezelf te conformeren of toegevingen te doen. Polly is geen popster, maar ze krijgt wel veel lof voor wat ze doet, zonder dat ze daarvoor naar de gunsten van de grootste gemene deler hoeft te dingen.

Om af te ronden: klopt het dat jullie vroeger in een ABBA-covergroep speelden die naar de naam Fabba luisterde?

Harvey:(Proest het uit) Hoe weet je dát in godsnaam? Die groep heeft welgeteld één avond bestaan.

Speelde je Frida of Agnetha?

Harvey: Allebei, én ik deed de keyboard- melodieën. Ik zong dus van ‘ See that girl, watch that scene, digging the dancing queen‘, en daarna deed ik van ‘ pa-pam pa-pam pa-pam‘. Het leek wellicht nergens op, maar het was wel leuk om te doen. Trouwens, als je Fabba kent, heb je misschien ook van God Chocolate gehoord?

Laat me raden: een Hot Chocolate-tributeband?

Harvey: Yep, en die heeft het ookwelgeteld één avond uitgehouden.

Bestaan er eigenlijk opnames van die covergroepen?

Harvey: Ik vrees van wel. Wat zeg ik?Ik ben er zeker van, want ik heb eronlangs nog stiekem naar zittenluisteren . (Lacht)

Parish: Ik weet al wat we morgen gaan doen, Polly.

Bedankt voor het gesprek. En thank you for the music!

Door Vincent Byloo