Drie jaar na 0110 kruipen muzikaal Vlaanderen, Brussel en Wallonië weer samen op het podium. Op 17 mei moet op de Esplanade voor het Atomium een groot volksfeest losbarsten. Belgavox Concert wil een stem geven aan de oewaarde landgenoten die nog in België geloven en iedereen die waarden als solidariteit en diversiteit uitdraagt. Of er nog Belgen zijn? Zeker Sire, en ze laten zich horen.

‘Meer dan vijftig artiesten hebben al bevestigd’, zegt Stijn Kolacny met onver-holen trots als we hem in Aarschot even te pakken krijgen, net voor hij met Scala naar een optreden in Aarlen vertrekt. ‘In een mum van tijd hadden wij een rist groepen en zangers die belangeloos willen optreden. Niemand die er nog maar een bedenking bij had: iedereen wilde meteen meedoen. En het zijn niet de minste namen, hé. Axelle Red, Adamo, Sioen, Laura Lynn, Jef Neve, Gabriel Rios, Toots Thielemans, Will Tura, Kate Ryan, Marie Daulne, Clouseau en ga zo maar verder. Ik kan me niet herinneren dat ik zoveel namen uit beide landsdelen samen op één affiche heb gezien, en al zeker niet op één podium. Dat zegt toch alles?’

Mocht u er nog aan twijfelen: Stijn Kolacny, voorzitter van de vzw Belga-Vox, is enthousiast over Belgavox Concert, het gratis concert op 17 mei op de Esplanade voor het Atomium, ter bevordering van ‘de solidariteit, de dialoog, het respect, het samenhorigheidsgevoel en de multiculturele diversiteit in België’ en ter versterking van ‘de Belgische identiteit’. ‘Ik heb geen seconde geaarzeld toen mede-oprichter Jan Hautekiet me vroeg om in dit verhaal te stappen’, gaat hij verder. ‘Streven naar solidariteit en het versterken van de Belgische identiteit zijn toch evident voor een muzikant? Niemand die er zo vaak mee geconfronteerd wordt als een artiest die in het buitenland komt. Want het mag misschien niet zo makkelijk uit te leggen zijn wat die Belgische identiteit precies is, ze bestaat wel.’

Géén 1705

We zullen u de woorden maar uit de mond nemen: het eerste initiatief van de vzw Belga-Vox – er zullen er nog volgen, verzekerde Jan Hautekiet ons – doet inderdaad wel erg aan 0110 denken, Tom Barmans feestje in Brussel, Antwerpen, Gent en Charleroi uit 2006. De parallellen tussen de twee concerten zijn duidelijk. Er is de datum, precies drie weken voor de Europese en regionale verkiezingen. Er is de resem artiesten van diverse pluimage, van Laura Lynn tot Jef Neve, die belangeloos op de kar springen. En er is het hogere doel: het welzijn van ons land. Zelfs akkanto, het bureau dat de communicatie van Belgavox ondersteunt, is hetzelfde als dat van 0110. Maar 1705 is het níét, en niet alleen door de minder fraaie cijfercombinatie of door het feit dat Tom Barman geen voortrekkersrol speelt. Kolacny: ‘0110 ging over 2006, naar aanleiding van de moorden in Antwerpen, tegen oprukkend rechts en zinloos geweld en voor verdraagzaamheid. Het idee voor Belgavox is in een heel andere context gegroeid. Dit gaat niet alleen over noord en zuid of het institutionele, dit gaat over solidariteit, ook over de landsgrenzen heen.’

En er is nog een verschil. In tegenstelling tot 0110 wordt Belgavox (nog) niet gretig door de media opgepikt. Meer zelfs: minder dan een maand voor de Esplanade overspoeld moet worden, had amper iemand in dit land al van Belgavox Concert gehoord. Ook niet in het andere kamp. Bart De Wever is nog niet in zijn pen gekropen, en zelfs het Vlaams Belang heeft geen lastercampagne tegen de initiatiefnemers gestart – Kolacny’s brievenbus blijft vooralsnog gespaard van de stapels extreem-rechtse propaganda die Sioen als Gents boegbeeld van 0110 drie jaar geleden toegestuurd kreeg. Leeft Belgavox wel, is dan ook de vraag. België is nu eenmaal niet het meest sexy onderwerp nu Fortis en Dexia de krantenkoppen beheersen, en zonder een voortrekkende Tom Barman lijkt het moeilijk om daar verandering in te brengen. ‘België is op dit moment inderdaad minder een issue’, zegt Baloji, de Luiks-Gents-Congolese rapper, ex-Starflam en woordvoerder van Belgavox langs Franstalige zijde. ‘Zelfs over de verkiezingen schrijft de pers nauwelijks iets. Als je al iets over de Belgische politiek leest, gaat het over Lijst Dedecker.’

Weg met de onverschilligheid!

Er is dan ook veel gebeurd sinds wijlen Marc Moulin – die de naam Belgavox bedacht – Arno, Axelle Red en een groepje gelijkgestemde zielen zo’n anderhalf jaar geleden tussen pot en pint het idee opperden om een signaal te geven tegen het separatistische discours van de De Wevers en Letermes dat op dat moment de Wetstraat en de media beheerste. Of zoals Daan het vorige week in Focus Knack verwoordde: ‘Het cordon sanitaire wordt omzeild door partijen die gewoon een andere vijand kiezen dan de migrant. ‘Ah bon’, denken ze. ‘We mogen niet op Marokkanen kakken? Dan kakken we wel op de Walen.’ En die gasten krijgen dan ook nog eens weken aan een stuk elke dag een forum op de televisie. Ik word daar kwaad van.’

Een nobel initiatief, ontstaan uit de oprechte wil om een verschil te maken. Alleen: de besognes rond BHV en de staatshervorming verdwenen naar de achtergrond toen de financiële crisis losbrak en de economiepagina’s van de kranten plots het drukst gelezen werden. En dus kreeg Belgavox een nieuwe invulling: meer dan een opgestoken middelvinger naar de heren politici die dit land willen splitsen, is dit een concert pro solidariteit en multiculturele diversiteit geworden, dat vooral ‘een groot volksfeest met een positieve uitstraling’ wil zijn, aldus Kolacny. ‘België is misschien geen kwestie op dit moment, maar dat kan meteen weer omslaan als de politici zich willen profileren. Het is onze oprechte hoop dat Belgavox leeft. Want onverschilligheid is net wat dit land niet mag overkomen.’

‘Laat er geen twijfel over bestaan: we mogen fier zijn op België. Onze openheid voor het buitenland, zowel cultureel als economisch, is uniek. De Belgische bereidheid tot compromis – en dat bedoel ik positief – is internationaal bekend, net als onze drang tot relativeren. Wij zijn altijd een land van veel godsdiensten en culturen geweest, en dat is altijd goed uitgedraaid – loop maar eens door Brussel, en je ziet een bruisende stad vol multiculturele diversiteit. En oké, wij begrijpen er niets van als Amerikanen rechtspringen telkens als ze Star Spangled Banner horen, maar dat wil niet zeggen dat we niet trots mogen zijn op wat we hebben. De Belgische identiteit is geen mythe.’

‘België is still on‘

‘Begrijp ons niet verkeerd’, voegt hij er aan toe. ‘Dit is geen belgicistische reflex om naar vroeger terug te grijpen. Belgavox wil naar de toekomst kijken. Er is niets mis met verandering.’ Want er mag wel iets veranderen. Één blik op de Franstalige artiesten die de affiche van Belgavox sieren (Joshua? Suarez? Jeronimo? Eté 67? Excusez-moi?) of de Franstalige Ultratop (Olivia Ruiz, iemand? Les Enfoirés? Indochine?), en het is duidelijk dat we niet meer helemaal mee zijn met de culturele ontwikkelingen aan de andere kant van de taalgrens. ‘Onbekend maakt onbemind’, zegt Kolacny. ‘Toen ze ons vroegen om met Scala iets met het oeuvre van Pierre Rapsat te doen, hadden wij ook nog nooit van de man gehoord. Tot onze grote vreugde bleek hij over een fantastisch repertoire te beschikken, waarvan wij in Vlaanderen geen equivalent hebben. Je kunt hem een beetje met Arno vergelijken, maar dan minder underground. En hij heeft ook iets van Will Tura in zich, maar dan minder mainstream. Franstalig, maar Belgisch Franstalig. Typisch Belgisch, zeg maar.’

En ook aan Franstalige zijde is er veel onwetendheid, zegt Baloji. ‘Mijn vrienden in Luik gaan ervan uit dat de Vlamingen niets meer om hen geven – Vlamingen denken dat ze hun eigen Monaco kunnen maken, is het overheersende cliché. En Vlaanderen kan hen dus ook niets schelen. Vreemd eigenlijk, want Hasselt en Tongeren zijn veel dichter dan Charleroi of Bergen.’

Precies dat is de boodschap die Belgavox wil uitdragen. Dat er wel degelijk een hoop mensen om België geven. En dat meer solidariteit en dialoog tussen de gemeenschappen dat aantal alleen maar zullen doen groeien. ‘Dat klinkt misschien cliché’, zegt Kolacny, ‘maar ik meen het wel.’ Baloji: ‘Weet je, ik heb in Luik en in Gent gewoond. Ik heb Congolese roots – ik ben hier zelfs drie jaar een sans-papiers geweest. De dag dat ik mijn Belgische identiteitskaart kreeg, was de mooiste van mijn leven. Ik denk dus dat ik goed geplaatst ben om te zeggen dat het gebrek aan een gemeenschappelijke afkomst een gemeenschappelijke toekomst niet in de weg hoeft te staan. En precies dat moet ook deze Belgavox duidelijk maken: België is still on. ‘

Belgavox Concert

Zondag 17 mei, vanaf 14 uur, Esplanade voor het Atomium, Brussel (gratis).

Alle info: belgavoxconcert.be

Door Geert Zagers / ILLUSTRATIE: STEVE MICHIELS