Zondag 5/4, 21.00 – Canvas

Portretten van kunstenaars? Op Canvas? Nee, u hebt geen Focus van de vorige eeuw in handen. Canvas knoopt na vele jaren met de reeks Goudvis opnieuw aan met de traditie om documentaires te maken rond hedendaagse kunstenaars. In de eerste aflevering staat Josse De Pauw centraal, later komen nog Robbrecht en Daem, Jef Neve, Berlinde De Bruyckere, Jean-Luc Dardenne, Michaël Borremans, Guy Cassiers en Francis Alÿs aan bod. ‘We hebben er een erezaak van gemaakt om telkens te kiezen voor Belgische kunstenaars die eerst in het buitenland naam hebben gemaakt’, zegt Guido De Bruyn, regisseur en eindredacteur van Goudvis. ‘Bekendheid bij ons was geen criterium, het moesten alleen goede kunstenaars zijn. Met Josse De Pauw hebben we natuurlijk een grote naam als’ trekker’ maar terwijl de mensen hem vooral als filmacteur kennen, gaan wij ook dieper in op zijn theaterwerk en liefde voor taal tout court. We laten ondermeer De Pauws van oorsprong Japanse vrouw aan het woord en zij zegt dat woorden het mooiste geschenk zijn die hij haar in hun leven heeft gegeven.’

Jullie dringen ook binnen in het privé-leven van jullie onderwerpen. Waren die kunstenaars daar wel happig op?

De Bruyn: Dat was eigenlijk geen probleem. Die mensen zijn allemaal stuk voor stuk zo bezig met hun kunst, hun passie, dat er tussen werk en privé geen onderscheid is. Ze zijn altijd aan het werk. We hebben wel gewerkt met gereputeerde interviewers als Knack-journaliste Anna Luyten en Radio1-stem Jef Lambrechts, en omdat die doorgaans al een band met de kunstenaars hebben, komt het vertrouwen vanzelf. Maar soms hebben we toch aardig moeten aandringen: de Goudvis over de broers Dardenne is zelfs het eerste Nederlandstalige portret van de regisseurs, omdat die nu eenmaal niet graag vóór de camera staan.

Sinds de vernieuwing van Canvas mag er in documentaires weer wat meer op visueel vlak, getuige ‘Weerwolven’ en ‘Verloren Land’. Gaan jullie met ‘Goudvis’ ook die weg op?

De Bruyn: Absoluut, ook al omdat er niet altijd voldoende archiefmateriaal voorhanden is. Voor Josse De Pauw zijn we bijvoorbeeld met een oude 8mm-camera gaan filmen op de locatie waar hij voor het eerst samenkwam met zijn eerste theatergezelschap Radeis. Om de film te laten ontwikkelen zijn we wel tot in Nederland moeten gaan, maar het resultaat is heel mooi; het voelt echt als iets uit het verleden aan. De interviews zijn dan weer in high definition opgenomen, en op elk beeld word kleurcorrectie toegepast waardoor je een eigen stijl krijgt.

Was het budget zo groot?

De Bruyn: Ik wil zeker niet klagen. We hebben heel veel vertrouwen en tijd gekregen, maar de middelen waren zoals altijd beperkt. Dat hebben we opgevangen met inventiviteit en hard werken. Voor de documentaire rond Francis Alÿs zijn we naar Mexico kunnen gaan, waar hij woont, maar we hadden wel maar genoeg geld om drie dagen te blijven. Al die interviews en getuigenissen inblikken op zo’n korte tijd is eigenlijk gekkenwerk.

Tot slot, vanwaar de titel ‘Goudvis’?

De Bruyn: Het is uiteraard een knipoog naar de goudvissen van Matisse. En we gebruiken het ook als een visueel extraatje. We nemen telkens een goudvis in bokaal mee naar de kunstenaars, aan de kijker om te spotten wanneer die in beeld komt.

Hans van Goethem