Rita Hayworth, de favoriete danseres van Fred Astaire, in 4 quotes

In september wijdt Cinematek een cyclus aan de donkerharige danseres die de geschiedenis inging als een rosse pin-upgirl. Het tragische leven van Rita Hayworth (1918-1987), aan de hand van vier quotes.

‘Ik heb mezelf nooit gezien als een seksgodin, wel als een comedian die kon dansen’

Op het grote scherm straalde de glamour van Rita Hayworth af, maar in het echte leven was ze chronisch ongelukkig. De misère begon toen haar vader, een Spaanse danser met een lege portemonnee, de pas twaalfjarige maar vroegrijpe Margarita Carmen Cansino als danspartner meenam op een tournee langs Mexicaanse casino’s en nachtclubs. Om de wetgeving inzake kinderarbeid te omzeilen maakte hij iedereen wijs dat Margarita zijn vrouw was. In de hotelkamers waar ze verbleven was ze dat ook. Margarita pikte het, want zo kon ze dansen, en dat was haar lust en leven. Fred Astaire zou haar later zijn favoriete danseuse noemen. In You’ll Never Get Rich (1941), met muziek van Cole Porter, zorgden de twee voor vonken.

‘Ik wilde alleen maar geliefd worden’

En geliefd was Hayworth, vaak om de verkeerde redenen. Ze had talloze korte relaties, onder meer met Howard Hawks, de regisseur van haar doorbraakfilm Only Angels Have Wings (1939), en trouwde vijf keer. Reeds op haar achttiende liet ze zich inpalmen door autoverkoper Edward Judson, de manager die haar imago kneedde en haar meer als een investering dan als zijn vrouw zag. Zo dwong hij haar om de lakens te delen met iedereen die haar carrière vooruit zou kunnen helpen. Het zou haar geen windeieren leggen, maar gelukkiger werd ze er niet op. Tot diep in de jaren zeventig zou de fles haar beste vriend zijn. En van #MeToo was toen nog geen sprake.

‘Ik kon het genie van Orson Welles niet aan’

De liefde van haar leven was regisseur Orson Welles, met wie ze in 1943 trouwde en een dochter kreeg. Ook hij bleek een manipulator: hij bepaalde welke boeken ze mocht lezen en op de koop toe verbood hij haar te dansen in The Lady from Shanghai (1947), de enige film die ze samen zouden maken. Al tijdens haar huwelijk met Welles vond ze troost in de armen van de Pakistaanse playboyprins Aly Khan. Ze beviel van diens dochter, prinses Yasmin, toen Khan al de sponde deelde met Hayworths collega Gene Tierney. Een gebroken hart, alweer.

‘Elke man die ik heb gekend werd verliefd op Gilda en werd wakker naast mij’

Dé rol van haar leven is die van Gilda in de gelijknamige film noir van Charles Vidor uit 1946. Haar verschijning als nachtclubzangeres in de strapless zwarte jurk spreekt ook vandaag nog tot de verbeelding. Zelf zingen deed Hayworth nooit, want dat kon ze niet. Dansen en acteren, dat was het enige wat ze wilde. In 1987 stierf ze na een lang gevecht tegen alzheimer.