Recensie ‘Jeune et jolie’: Dubbelzinnig tienerportret

Een zeventienjarig meisje verkoopt vrijwillig haar lichaam in François Ozons tedere maar plagerig ambigue tienerportret ‘Jeune et jolie’.

Familie, gender, seksualiteit, sensualiteit en moraliteit; het zijn altijd al François Ozons stokpaardjes geweest en in zijn nieuwste langspeler Jeune et jolie – zijn vijftiende in evenveel jaar tijd – berijdt de Franse rasfilmer die weer eens in stijlvolle galop. Intrigante met dienst is de zeventienjarige Isabelle die na en tijdens de schooluren voor de kick en het geld vrijwillig bijklust als callgirl, zonder dat haar liefhebbende familie – moeder, stiefvader en jongere broertje – daar uiteraard weet van heeft.

Zoals van de nooit om enige dubbelzinnigheid verlegen zittende Ozon kon worden verwacht, is het hem niet te doen om tienerprostitutie aan te klagen of de tranen uit je ogen te trekken met een prekerig slachtofferdrama. En dat tot horreur van enkele feministische actiegroepen die Jeune et jolie afdeden als ‘een leugenachtige, typisch mannelijke fantasie die Ozon beter voor zichzelf had gehouden’.

Wat je krijgt, is een nochtans genuanceerd en trefzeker geschetst portret van een seksueel ontwakend tienermeisje wier onverantwoorde(lijke) transgressieve gedrag vooral de hypocrisie van de volwassenen rond haar met een even sardonische als empathische grijns blootlegt.

Ozon hangt zijn vloeiend vertelde en dito gemonteerde film op aan de vier seizoenen en laat elk hoofdstuk inleiden door bitterzoete deuntjes van popprinses Françoise Hardy die de innerlijke tienerschmerzen zo treffend verwoorden dat de hele film erop geïnspireerd lijkt. Bovendien loopt topmannequin en debuterende actrice Marine Vacth – pas de soucis: in het echte leven is ze 23 – met zoveel verleidelijk naturel te acteren dat je gelooft dat ze nooit iets anders heeft gedaan en ervan overtuigd raakt dat knappe, intelligente en ogenschijnlijk perfect stabiele tienermeisjes het effectief in hun mooie hoofdje halen om tegen betaling het bed in te duiken met veel oudere venten zoals Georges, een prima bijrol voor compatriot en karakterveteraan Johan Leysen.

In Cannes – waar Ozon vreemd genoeg nooit een kind aan huis is geweest – leverde die bewuste ambiguïteit en plagerige weigering tot moralisme alvast evenveel gemonkel als applaus op. En toegegeven: Ozon-toppers als Sous le sable (2000), Swimming Pool (2003), 5 x 2 (2004) of Le temps qui reste (2005) waren rijker, dieper en – wel ja – bevredigender. Toch schuilen er onder de bedrieglijk anekdotische, soms haast efemere façade ook nu voldoende weerhaakjes om deze La vie sentimentale-variant te verankeren in hart en geheugen, terwijl Ozon zijn minderjarige femme fatale onder zachte dwang en als een benevolente pooier gidst langs seksuele opgroeifilms als Maurice Pialats À nos amours én Eric Rohmers Pauline à la plage. Vrij naar Blaise Pascal: Le coeur adolescent a ses raisons que la raison ne connaît pas.

Dave Mestdach