Zo verstikkend als Michael Hanekes euthanasiedrama Amour (2012) was, zo ‘vrij’ voelt Miele aan, een Italiaanse film over hetzelfde onderwerp. De reflectie over het recht op een waardige dood wordt in dit mooi gestileerde, rusteloos vormgegeven drama vanuit een verrassende, allesbehalve sombere invalshoek aangesneden.
Het hoofdpersonage is een trendy jonge vrouw – piercing in de tong, iPod in de oren en lichtblauwe lak op de teennagels – die clandestien terminaal zieke mensen helpt op een humane manier te sterven. Een hippe engel des doods dus, maar ook une âme en peine , zoals de zachte anarchist Georges Brassens het op de soundtrack zingt.
We leren het androgyne pagekopje Miele, gespeeld door Jasmine Trinca, kennen als een nonchalant geklede femme fatale die naar Mexico trekt om er barbituraat te kopen. Dat wordt door veeartsen voor zieke honden gebruikt, maar blijkt ook op mensen een positief effect te hebben. Eens ze haar ‘patiënten’ heeft geholpen en de briefjes van honderd euro zijn geteld, trekt Miele zich terug in haar strandhuisje, heeft ze seks met een van haar liefjes of doet ze zich voor als studente. Maar er breekt een veertje wanneer ze verneemt dat haar nieuwe patiënt, een charmante oude ingenieur, niet ongeneeslijk ziek maar levensmoe is. Plots voelt ze zich een huurmoordenaar en begint ze zich vragen te stellen over het leven en haar waardenkompas.
Euthanasie is nog altijd illegaal in Italië, niet onlogisch met het Vaticaan in hartje Rome. Toch is dit regiedebuut van de Italiaanse actrice Valeria Golino helemaal niet opgevat als een provocerende, militante film die een pleidooi houdt voor waardig sterven. Golino kijkt vooral naar de psychologische weerslag die haar ‘werk’ op deze jonge vrouw heeft en de cocon die ze rond zichzelf heeft geweven, ook al bestaat het clandestiene euthanasienetwerk dat de film laat zien écht – Miele is een vrije adaptatie van de roman A nome tuo van Mauro Covacich, een bekende Italiaanse schrijver die nogal betrokken is met de strijd voor het recht op euthanasie. Het schijnbaar vluchtige vrouwenportret dat zo ontstaat, is daarom minder zoet dan de titel laat vermoeden: Miele onderzoekt eerder stilletjes de pijn van het omgaan met de dood. (LJ)
