Johan Braeckman, hoogleraar filosofie aan de UGent, schuift deze vrijdag bij Thomas Vanderveken mee aan tafel in Alleen Elvis blijft bestaan.
Om zich los te koppelen van de dagelijkse stroom e-mails, tweets en facebookberichten nam Johan Braeckman, hoogleraar filosofie aan de UGent, een jaar loopbaanonderbreking. Deze vrijdag schuift hij bij Thomas Vanderveken mee aan tafel in Alleen Elvis blijft bestaan.
Johan Braeckman: Ik heb ja gezegd omdat het een mooi en traag programma is. De gasten krijgen de kans om zelf een aantal fragmenten te kiezen, er rustig over te praten en te motiveren waarom ze die selectie gemaakt hebben. Kijk, dat is nu eens televisie zoals het hoort.
Welke fragmenten heb je gekozen?
Braeckman: Er zit wat klassieke film in, enkele documentaires passeren de revue, en het gaat natuurlijk ook voor een stuk over wetenschap, filosofie en natuur, de dingen die mij in het algemeen boeien. Het programma is voor mij ook een manier om iets naar voren te brengen. Als ik een lezing geef, dan komen er hooguit honderd mensen kijken. Op televisie bereik je in één klap honderdduizend mensen.
Begin februari heb je een jaar onbetaald verlof aan de universiteit genomen, om eindelijk eens ongestoord te kunnen lezen en nadenken.
Braeckman: Ik heb het mij nog niet beklaagd. Het scheelt een pak als je niet dagelijks overstelpt wordt met e-mails van voorbije vergaderingen die je nog moet nalezen. Een paar e-mails per dag beantwoord ik nog wel. Maar met 150 mails tegelijk bezig zijn, dat is gewoon krankzinnig. Stel dat ik dagelijks met 150 mensen een praatje zou moeten slaan: dat zou de waarde van een menselijke ontmoeting compleet uithollen.
Is permanente bereikbaarheid ongezond?
Braeckman: Mensen hebben nood aan stilte en afzondering. Als ik een boek wil lezen, en ik word om de tien minuten afgeleid, dan raak ik nooit door het eerste hoofdstuk. Ik denk dat het sowieso geen kwaad kan als mensen zich een tijdje buiten de flow van hun werk begeven. Dan kun je alles van op een afstand observeren, opnieuw inschatten wat echt belangrijk is in het leven. Je eigen waardehiërarchie herkalibreren, om het met een duur woord te zeggen.
Je zou iedereen zo’n sabbatical aanbevelen?
Braeckman: Iedereen moet dat voor zichzelf uitmaken. Ik heb ook vreemde reacties gekregen, van mensen die het wel zouden willen doen, maar niet durven. Omdat ze denken dat het financiële verlies te groot zal zijn, of omdat ze bang zijn om hun professionele reputatie kwijt te spelen. Tegen hen zeg ik: zo erg is het niet, het is maar een jaartje. Je moet af en toe gewoon de sprong wagen, dat geeft een gevoel van bevrijding. Mijn werkgever zou dat in principe een positieve zaak moeten vinden. Als ik zeg ‘Ik ga een jaar de geschiedenis van de filosofie bestuderen’, dan kan dat binnen mijn vakgebied alleen maar in mijn voordeel spelen.
