Theater: Warmoes, Studio ORKA

Studio ORKA serveert smakelijke ‘Warmoes’. Wit Lof from de volkstuiniers, het dolende kruidvrouwtje en de beestjes …

‘Zou die man nu bij de voorstelling horen of niet?’ Als je jezelf dergelijke vragen stelt tijdens een voorstelling van Studio ORKA, dan zit het goed. Dit Gentse collectief, dat zich exclusief op locatievoorstellingen toespitst, liet ons al dolen door verlaten spookhuizen, afdalen in de donkere maar zeer levendige aardbodem of turen naar de hemel (op zoek naar een raket die overleden diertjes naar hun laatste, hemelse sterrenplek brengt).

Dit keer lokte het collectief ons naar de volkstuintjes in het Gentse Sint-Amandsberg. En deed waar het zo goed in is: ontroeren door met kleine, theatrale ingrepen de wonderlijke en grappige trekjes van een doordeweekse plek in de verf te zetten. Deze Warmoes ( * * * * ) is daardoor veel meer dan oppervlakkig ‘feel good theatre’ voor iedereen vanaf 7 jaar.

Geënsceneerde wereldwonderen

Dat accentueren van het wonderlijke is het waarmerk van het collectief sinds hun ontstaan in 2004. Het gezelschap werd opgericht door de vormgevers Martine Decroos en Philippe Van De Velde. Wat oorspronkelijk een prettig gestoord ontwerpbureau was, groeide uit tot een theatergezelschap met een ontwapenende en revelerende taal. Met dank aan auteur Peter Verhelst die het vormgeverduo in 2005 de kans gaf om tijdens het Gentse Time Festival een installatie te maken. Hun radiografische bestuurde haai en lezende reiger veroverden toen hun drijvende plekje op de Gentse Leie én in de ontstaansgeschiedenis van Studio ORKA als theatercollectief.

De zoektocht die de makers met deze Watertanden en Zeewolven (2005) aanvatten naar de verborgen poëtische hoekjes in onze dagelijkse omgeving, zetten ze sindsdien gestaag én met toenemend succes verder. In 2009 wonnen ze de Vlaamse Cultuurprijs 2009 voor jeugdtheater omdat “Studio Orka meer [is] dan verrukkelijk locatietheater en sublieme vormgeving. Ook de gelaagde humor, de ontwapenende eerlijkheid, het ongebreidelde speelplezier en de onophoudelijke zoektocht naar nieuwe mogelijkheden zijn een constante. Studio Orka teert nooit op formules, maar tovert telkens opnieuw een frisse en verrassende voorstelling uit de mouwen”, aldus de jury. In 2010 ontvingen ze de Gouden Krekel, een prestigieuze Nederlandse prijs voor de beste jeugdtheaterproductie, voor hun De Legende van Woesterdam (2009). Met deze voorstelling onthulden ze mysterieuze wonderplekken in en de (liefdes)geheimen van menig stadspark in Vlaanderen en Nederland.

Het leven is een tuin

Ook in Warmoes speelt de liefde een cruciale rol (hoe kan het ook anders met groenten als witlof en planten als Vergeet-me-nietje?). Er is echter veel meer aan de hand. Op een subtiele en soms zelfs hilarische manier raakt Studio ORKA met deze voorstelling heikele maatschappelijke thema’s aan, zoals vervreemding, sociale isolatie, discriminatie en vervuiling. Hiervoor werd de trouwe acteursploeg, waarmee Decroos en Van De Velde zich omringen, meesterlijk uitgebreid. Met Ilse De Koe haalde men een van de meest belovende jonge actrices binnen. En met acteur/choreograaf Randi De Vlieghe en acteur Steven Beersmans traden twee rasacteurs aan die van ongebreideld spelplezier hun speelstijl gemaakt hebben. Het resultaat: wervelend tuintheater voor jong en oud.

De première vond plaats op een van de meest idyllische plekjes van ‘Groot Gent’: de bonte volkstuintjes van Sint-Amandsberg. Het publiek wordt getrakteerd op een geanimeerde rondleiding en krijgt langzaam maar zeker hoogte van het netwerk aan intriges, verlangens en geneugtes tussen de verschillende volkstuiniers. Studio ORKA houdt van karikaturale personages die veel teergevoeliger en complexer zijn dan hun stereotiepe outfit doet vermoeden. Hetzelfde geldt voor de ogenschijnlijk banale omgeving waarin de creaties spelen.

Rijke oogst

Dit maakt de (meeste) Studio ORKA-voorstellingen zo rijk. Er draaft niet zomaar een stoet kleurige personages op. De stoet is vernuftig geconstrueerd en de bewegingen ervan zorgvuldig gecomponeerd. De omgeving is hierbij niet alleen ‘het decor’. Het is vooral de motor van het verhaal, de haard van alle intriges én de bron van alle oplossingen.

Al improviserend in de volkstuintjes (en over wie er waarom een tuintje bezit (of niet)), ontstond een verhaal dat zich als een toevallige samenloop van knotsgekke, rakende en pijnlijke omstandigheden laat beleven. Het zijn omstandigheden die een ingenieus stukje menselijkheid blootleggen. Niet het mooiste stukje. Het stukje dat anderen be/veroordeelt op hun uiterlijk, hun afwijkende gedrag of hun naïviteit. Daardoorheen stuwt echter fantasie en de hunker naar liefde en warmte.

Het maakt deze Warmoes tot een rakend stukje locatietheater. De charmante locatie is een idyllische biotoop waarin de makers kleinzielige trekjes op grootse wijze counteren. Met als doeltreffend wapen: fantasie, speelsheid en een flinke geut verliefdheid op de beestjes, de bloempjes, de gewassen én mekaar.

Els Van Steenberghe

Warmoes, Studio Orka. Gezien op 24 juli 2010 tijdens het Gentse straattheaterfestival MiramirO.

Is deze zomer op enkele zomerfestivals te zien en reist vanaf april 2011 door Vlaanderen en Nederland.

Meer info: www.studio-orka.be en www.miramiro.be