Theater: Send all your Horses, Malpertuis

Rook, muziek en film blijken de topingrediënten van grensverleggend, tintelend muziektheater.

‘Dit was prachtig’, klonk het op de rij achter ons. Wij konden daar enkel mee instemmen en vonden het jammer dat er geen cd’tjes verkocht werden na de voorstelling. Nochtans ergeren we ons aan die platcommerciële reflex om de liedjes van een theatervoorstelling enthousiast op een schijfje te branden. Soms overleeft dat schijfje als autonoom muziekplaatje. Veel vaker is het een onbevredigende en teleurstellende herinnering. Omdat zo’n schijfje de luisteraar nooit dezelfde ervaring kan geven als de voorstelling zélf. Maar Send all your Horses ( * * * oe ) is anders.

Zoektocht

De voorstelling is het geesteskind van cineast Nathalie Teirlinck en muzikant/zangeres Esther Lybeert. Teirlinck is u mogelijk bekend van haar recentelijk in Berlijn bekroonde kortfilm Venus vs Me (2010) of van het pareltje Juliette. Met deze film studeerde ze in 2007 af aan het KASK te Gent. De film werd tijdens het Gentse Filmfestival 2007 prompt verkozen tot de Beste Vlaamse Studentenkortfilm. Esther Lybeert schreef de muziek voor Juliette. Zij is het artistieke brein achter de Gentse band The Antler King.

Beide dames zijn zielsverwanten. Elk met hun voorkeurstaal (film en muziek) trachten ze de wereld net dat tikkeltje schoner en poëtischer te maken door kleine verhalen op een even melancholische als kleurrijke wijze te vertellen.

Bij Lybeert vertaalt zich dat in nummers met wervelende compositiestructuren, waarin piano en gitaar een hoofdaandeel hebben (dankzij creatiepartner Maarten Flamand). Lybeert laat haar songs openbarsten in ontwapenende, golvende melodieën die gedragen worden door haar volle, warme stem.

Teirlinck koestert een voorliefde voor het fragiele in het dagelijkse leven. Ze zoomt met haar filmcamera letterlijk in op natuurelementen en andere details. Deze vormen haar bouwstenen om een dromerig (maar nooit zweverig) verhaal te vertellen. In haar films speelt ze graag met de herinneringen van haar personages aan mooiere, naïevere tijden. Dit laat haar toe beelden te componeren die balanceren tussen realiteit en fantasie. In die schemerzone is Teirlinck koningin te rijk. Ze rijgt er detailshots van meisjesogen of kunstig overbelichte shots van landschappen aan elkaar tot een wonderlijk kluwen. Zo schrijft ze levenspoëzie met beelden. Niet alleen haar eigenzinnige montagemethodiek is opmerkelijk. Ook de muziek speelt een cruciale rol.

Na de geslaagde samenwerking voor Juliette besloten Lybeert en Teirlinck de handen opnieuw in elkaar te slaan. Niet zomaar voor een nieuwe film. Maar voor een ’theatervoorstelling’ waarin film en muziek elkaar gepassioneerd omarmen en voortstuwen. Neen, deze pittige madammen streven geen replica van Guy Cassiers’ meesterlijke taal na. Ze willen hun publiek live raken met film en muziek.

Met deze intentie was de basisidee van Send all your Horses geboren. Teirlincks film wordt live geprojecteerd. Vóór het projectiescherm nemen Lybeert en haar muzikaal gevolg plaats. Het resultaat: wij kregen vleugels. Door de muziek. Door de ranke beelden. En door de kolkende combinatie ervan.

Vleugels

In de film volgt Teirlinck een tienermeisje dat op zoek is naar haar verloren gewaande tweelingzusje. Anders gezegd: ze speurt naar zichzelf en een eigen identiteit. Het meisje (intrigerend vertolkt door de piepjonge Magali Lybeert) doolt door huis, tuin, langs het strand, door het bos én in haar dromen op zoek naar haar tweelingzusje. Ze is ervan overtuigd dat haar zusje moet bestaan hebben en nog steeds bestaat. Maar waar is ze?

Teirlinck suggereert verhaallijnen en laat ons – middels haar virtuoos cameraspel én de inventieve shots – de verlangens, twijfels en fantasieën van een opgroeiend meisje ontdekken en mee beleven.

De muzikanten staan halvemaanvormig – met de open zijde naar het publiek – op de scène. Blootsvoets. De zes koorzangeressen dragen pastelkleurige meisjesjurken. De kostuums van de bandleden van The Antler King (Esther Lybeert, Maarten Flamand en voor de gelegenheid ook de virtuoze drumster Karen Willems) zijn iets opvallender van kleur en textuur maar blijven sober. De prioriteit blijft de dialoog tussen muziek en film. Als toeschouwer weet je niet altijd waar kijken. Maar verkeerd kijken, dat kan haast niet. Zowel de begeestering van de muzikanten als de bijzondere filmbeelden zorgen voor puur genot.

Kunstig belichte rookwolken creëren een veelbelovend startbeeld waarna de voorstelling traag open bloeit (of ontwaakt, zoals het meisje in de film). Tijdens de eerste scènes verloopt die dialoog tussen film en beeld behoorlijk maar toch iets te stroef. Van zodra Lybeert de microfoon aan de lippen zet, schakelt de voorstelling enkele versnellingen hoger. Voor een keer vonden we het spijtig dat dit ‘slechts theater’ was: in het theater wordt het publiek namelijk niet getrakteerd op bisnummers…

Els Van Steenberghe

Send All Your Horses, Theater Malpertuis. Gezien op 23 oktober 2010. Meer info: www.malpertuis.be

Enkele songs uit de voorstelling beluistert u hier: http://www.myspace.com/theantlerking/music