Theater: Het portret van Dorian Gray, Theater Artemis

Een stuk over het uiterlijk dat nauwelijks meer is dan uiterlijk vertoon. Helaas.

In1890 publiceerde Oscar Wilde de novelle The Portrait of Dorian Gray. In tegenstelling tot andere (theater)teksten van Wilde wordt deze tekst opvallend weinig opgevoerd. De reden kan u dezer dagen zelf ontdekken: nauwelijks noemenswaardige handelingen tussen de personages en een waanzinnig, narcistisch hoofdpersonage dat eerder een val dan een uitdaging blijkt voor zijn vertolker.

Wisselvallige vertolkingen

De Vlaamse jonge acteur Mattias Van de Vijver ging de uitdaging. Hij slaagt niet. Zijn frêle lichaamsbouw en ietwat hoge stem bezorgen hem het ideale uiterlijk voor een op zichzelf verliefde Dorian Gray, een wees uit de high society van het toenmalige London. Maar Van de Vijvers uiterlijk is allerminst voldoende om anno 2011 te overtuigen als een dolgedraaide ijdeltuit…

Gray adoreert zijn geschilderd portret en wil – naar eigen zeggen – zijn ziel ruilen voor de eeuwige jeugd. Zo geschiedt. Hij blijft jong, zijn schilderij wordt een afzichtelijke afbeelding van zijn ziel. Van de Vijver kiest voor een groteske speelstijl waarin hij nauwelijks geloofwaardigheid opbouwt. Hierdoor zit je als toeschouwer wat tegen de vreemde man aan te kijken. Dit in tegenstelling tot de vertolkingen van de schilder (een rakende Fabian Jansen) en de vertolking van de sluwe oom Henry (een ijzersterke Jobst Schnibbe die zijn woorden wél de nodige draagkracht weet te geven).

Bevreemdend, stijlvol decor

Dorian Gray speelt zijn spel op prachtig vormgegeven planken. Scenograaf Michiel Van Cauwelaert ontwierp een parket in visgraatmotief dat fungeert als multifunctionele speelvloer die tal van ruimtes kan suggereren: een schildersatelier, een kamer in een herenhuis of een theater. Die suggestiviteit is mede te danken aan de ingenieuze ‘lichtbakken’ en een horizontaal bewegende spot die het zonlicht nabootst. Zij belichten de vloer telkens anders en suggereren zodoende een andere tijd en ruimte. We vermoeden dat de schemerige belichting niet altijd op evenveel animo bij spelers en regisseur kon rekenen. Soms wordt het schemerlicht ‘bijgelicht’ met gewone spots. Dat levert echter een onevenwichtig, haast lelijk scènebeeld op.

Ondanks de verdienstelijke bewerking van dramaturg Koen Tachelet, het knappe decor en het kranige spel blijft dit Portret van Dorian Gray ( * * ) te afstandelijk en is het allerminst een ziedende aanklacht tegen de uitbuiting van de schoonheid. Daarvoor is de regie van Floor Huygen net te weinig inventief en te zeer op het louter (en te trouw) ensceneren van het verhaal toegespitst.

Els Van Steenberghe

Meer info: www.artemis.nl