Theater: Devoris Causa, Escarlata Circus

Dansende groenten vertederen het publiek in de tent van het Catalaanse gezelschap Escarlata Circus.

‘Och, dat baby’tje’, prevelt onze buurvrouw terwijl ze vertederd naar de boerenkool kijkt op de schoot van een andere toeschouwer.

Neen, er was mentaal niets mis met die vrouw. Ze ging simpelweg op in het smakelijke spel tijdens Devoris Causa ( * * * ), een voorstelling van het Catalaanse Escarlata Circus.

Honden en aubergines

Jordi Aspa Tricas en Elisabet Miralta Clusellas ontmoetten elkaar ergens in de jaren 1980 te Parijs. Ze waren er aan de slag als circus- en straatartiest. In 1987 keren ze terug naar hun geboortestad, Barcelona, en richtten er Circ Meravelles i Varietats (later Escarlata Circus) op.

Sindsdien reist het duo met hun voorstellingen door heel Europa. Die creaties zijn soms puur straattheater, soms circusacts (al dan niet met dieren die door Jordi Aspa Tricas getraind worden) en soms zijn het aandoenlijke locatietheatervoorstellingen. In de tent van Escarlata Circus.

De voorstelling die deze zomer te gast is tijdens de Zomer van Antwerpen speelt zich af in het gezellige, rood en wit gestreepte tentje van het Catalaanse gezelschap. De tent staat er net achter de Zomerbar en het speelstrand. Devoris Causa is een charmante voorstelling waaruit blijkt dat het duo zowel honden als aubergines stevig weet te drillen. Dit is meteen de sterke en de zwakte van dit fijne stuk.

Kooktheater?

Het makersduo denkt aan alles. Nog voor het publiek in de tent wordt toegelaten om er (volgens Escarlata Circus) ‘het kannibalistisch groenteritueel’ mee te maken, wordt het verrast. Enerzijds door de ‘windhaan’ op de top van de tent die voor de gelegenheid vervangen is door een groot slagersmes. En anderzijds door de ludieke manier waarop Elisabet Miralta Clusellas (kortweg ‘Bet’) het publiek verwelkomt en de toeschouwers kordaat in het naar groentestamppot geurende tentje lokt.

De voorstelling is een gezapige mix van figurentheater (met groenten), korte sketches van twee amoureuze zielen en ‘participatietheater’ (waarbij het publiek expliciet meespeelt met de voorstelling). Devoris Causa speelt gretig in op het schuldgevoel dat ook het kalfje Willy (opgevoerd door de Neveneffecten in het één-programma Basta) veroorzaakte: we eten niet graag iets op dat tot een ‘iemand’ getransformeerd is.

Devoris Causa voert dan wel geen schattig kalfje op maar weet wél dezelfde emotie te genereren met een goedgevulde groentemand. Daarin zitten de ingrediënten van het stamppotje dat bij aanvang verorberd werd… ‘Aha, kooktheater!’, dachten we. Net niet. Jordi Aspa Tricas en Bet spelen een guitig koppel dat de groenten haast als hun kinderen beschouwt en behandelt.

Alvorens de ‘schatjes’ in reepjes te hakken en te wokken, bezorgen ze hen – net als Kalfje Willy – de dag van hun leven. In het cabaret, bijvoorbeeld. Of gezellig soezend op de schoot van een toeschouwer (met het ‘hoofdje’ – de ajuin – zachtjes tegen de borst gevleid). Het resultaat: her en der in het publiek hoorde je vertederde zuchtjes: ‘oh, dat baby’tje!’.

Wanneer de vertedering ten top is, slaan – uiteraard – de kannibalen toe en wordt het stoofpotje bereid…

Meer integriteit aub

Devoris Causa wordt op die manier een bonte satire over de dubieuze houding tegenover de planten en de dieren die de mens oppeuzelt.

Al kan het best bonter, vrolijker én meer integer. Jordi Aspa Tricas is een begenadigde clown maar reduceert zijn talent in deze voorstelling tot een paar olijke grimassen. En Bet toont nauwelijks wat ze in huis heeft als acrobaat. Als duo prikkelen ze evengoed de verbeelding, maar ook dit werken ze amper uit.

Af en toe laten ze de chemie tussen elkaar vonken in een ludieke eet- of kookscène. En soms wordt er een acrobatische aanzet gegeven maar die wordt even snel weer afgebroken. De hoofdrol is te exclusief weggelegd voor de groenten. De twee stellen zichzelf erg ten dienste van de groenten die ze vertroetelen (en later stoven) en focust amper op elkaar. Jammer. Want een man en een vrouw die hun groenten vertroetelen, dat is toch stof voor een pittig theaterportret?

Hierdoor is Devoris Causa een aangename, grappige voorstelling die de toeschouwers – paradoxaal genoeg – een beetje op hun honger laat zitten. Want theater is (gelukkig) meer dan groenten liefkozen, liquideren en consumeren. Hier ‘wreekt’ zich mogelijk de ervaring van beide makers die vooral in straattheater en circus hun sporen verdienden. Beide podiumkunsten zweren vooral bij spannende, luchtige, grappige acts en korte spanningsbogen (al komt daar langzamerhand verandering in). De persoonlijkheid van de makers komt vaak minder aan bod. Terwijl dat persoonlijke aspect precies een meerwaarde en rijkdom had kunnen geven aan Devoris Causa.

Els Van Steenberghe

Devoris Causa, Escarlata Circus. Gezien op 8 juli 2011 tijdens de Zomer van Antwerpen.

Meer info: www.zva.be en www.escarlata.com