Theater: De nazi zonder verbeelding

‘De papa, de mama en de nazi’ van Kopergietery en Theater Antigone zitten in een te strak, tekstueel keurslijf.

The Play = De papa, de mama en de nazi

Gezelschap = Theater Antigone en Kopergietery

In een zin = Vermakelijk toneel. Dankzij de niet van talent en spelgoesting gespeende acteurs. Dankzij de ‘boodschap’ die bij jongeren stevig zal aanslaan en de nodige ogen en harten kan openen. Dat is goed maar geen uitmuntend jeugdtheater.

Hoogtepunt = Het moment waarop ook de papa nazi wordt en de twee ‘nazi’s’ samen ontbijten. Hilarisch en schrijnend beeld over hoe ouders en kinderen elkaar proberen te begrijpen maar daardoor de kloof nog groter maken.

Score = * *

Quote = ‘We willen zijn als de jongemannen die we gezien hebben op YouTube, met blote bovenlijven, open gezichten, een bijzonder haarsnit en een verrukte oogopslag.’

Meer dan levensgroot en met smachtende blik verschijnt Tania Van der Sanden op het scherm (dat tevens de achterwand van de scène is). Intussen zit Jan Sobrie als haar puberende zoon op de scène. Hij staart verveeld voor zich uit. Een prachtig, stil beeld. Tot Van der Sanden begint te praten. Weg betovering en weg verbeeldingsprikkelend toneelbeeld. Is een van Vlaanderens topactrices haar melancholische stem en pittig acteertalent verloren? Helemaal niet. Er schort wél wat aan de woorden die de stem uitspreekt…

Nochtans schreef Bruno Mistiaen met De papa, de mama en de nazi (eerst een novelle, nu een theatertekst) een mooi en soms hilarisch portret van de problemen waarmee een hedendaagse puber krijgt af te rekenen: uit de echt scheidende ouders, pestende klasgenoten, een dweilimago, onbegrijpende leerkrachten, een eenzaam, vriendeloos bestaan, …. Én een naïef geloof in een extreem en bedrieglijk eenvoudige oplossing. In dit geval: het nazisme. Het is een uiterst zorgvuldig gestructureerde tekst waarin de heldere taal en dito dialogen ten dienste staan van het verhaal. De acteurs zetten scène na scène neer. Maar krijgen amper tijd om écht te spelen, om méér te doen dan de klare verhaallijn te ‘illustreren’. Deze acteurs kunnen zo veel meer. En die kans krijgen ze in deze voorstelling amper. Carly Wijs hanteert in haar regie de speeltekst niet als een partituur waarmee gestoeid kan worden maar als een secuur te volgen handleiding. Het levert toneel met weinig figuurlijke vlammen op. Al is er wel eventjes vuur te zien: op het scherm, wanneer de zoon daadwerkelijk nazi wordt.

Jawel, er worden mooie beelden gemaakt. Maar die zijn in de minderheid. Want er moet op anderhalf uur een forse spanningsboog afgewerkt worden. Te veel te vertellen, dus weinig tijd voor verstilling en verbeelding? Nochtans zijn dat de parels aan elke theaterkroon.

Toch bieden papa, mama en hun nazi vermakelijk toneel. Dankzij de niet van talent en spelgoesting gespeende acteurs. En dankzij de ‘boodschap’ die bij jongeren stevig zal aanslaan en de nodige ogen en harten kan openen. Dit is goed jeugdtheater. Maar uitmuntend jeugdtheater prikkelt de verbeelding, geeft vleugels en wekt zinderende verwondering.

Smaakmaker:

infotrailer ‘De papa, de mama en de nazi’ from Kopergietery Gent on Vimeo.

Els Van Steenberghe

Meer info: www.antigone.be en www.kopergietery.be