Theater ~ Beat it ( * * * )

Michael Jackson verbroedert met Camille Saint-Saëns in fABULEUS’ stomend en stotterend ‘Everland’.

We hadden onze Barbiepoppen net naar de zolder gebracht. Ineens verspreidde het gerucht zich door de puberklas dat Lenny Kravitz – dé Lenny Kravitz van het coole Are you gonna go my way? – naar Flanders Expo zou afzakken. Zouden we? We gingen! Een ganse klas pubermeiden zou zich samen en voor het eerst naar het magische Flanders Expo begeven waar de (volgens ons) groten der aarde (Rick Astely, New Kids On The Block, Take That, …) zich door hun gillend publiek lieten bewonderen.

We vonden het concert veel lawaai en weinig muziek maar even in een ruimte vertoeven met de popster, bezorgde ons toen – toegegeven – de hartenklop in de keel. Voor even.

Ferme ‘heartbeat‘

fABULEUS’ dansvoorstelling Everland start met zulk een (al dan niet puberale) hartenklop. Voor deze productie sloegen de artistieke leider van fABULEUS Dirk De Lathauwer en choreografe Natascha Pire de handen in elkaar. Beide delen ze een fascinatie voor Michael Jackson én voor jongeren.

De Lathauwer profileert zich vooral met stevige teksttheaterstukken waarin hij, samen met zijn jonge acteurs, op zoek gaat naar de noodzakelijkheid en de actualiteitswaarde van een historisch of repertoireverhaal. Met Wolfsroedel (2006) maakte hij een van Floortje Zwigtmans boeken tot wervelend teksttheater. En samen met de beginnende acteurs Johnny De Meyer en Roos Van Vlaenderen ensceneerde hij Heiner Müllers beroemde “Kwartet” (2004). Die rijke tekst (Müllers vrije bewerking van Pierre Choderlos de Laclos’ “Les liaisons dangereuses”) door zulke jonge acteurs laten brengen, genereerde een heel andere lezing van de tekst. De tekst ging plots (ook) over het ontdekken van en zoeken naar liefde.

De Lathauwer slaagt er geregeld in om de enscenering door jongeren tot een meerwaarde voor die tekst te maken. Er wordt als het ware een nieuwe dimensie van de tekst blootgelegd.

Met Everland slaagt De Lathauwer er niet helemaal in om een extra dimensie van en visie op het oeuvre van The King of Pop te ensceneren.

Dans is toch vooral de taal van choreografe Natascha Pire. Everland ademt haar zwierige en theatrale choreografische taal uit. Niettegenstaande de choreografie in dit geval een collagechoreografie is. De Lathauwer en Pire vroegen tijdens het repetitieproces aan een aantal collega’s (Sidi Larbi Cherkaoui, Koen De Preter, Randi Devlieghe en Christophe Lequesne) om hen bewegingszinnen aan te reiken en enkele uren met de jongeren te werken. Met dit materiaal ging Pire vervolgens aan de slag.

Pires taal kenmerkt zich door wervelende bewegingen die zich vaak in een vrij concreet decor ontplooien en langzamerhand naar een climax toegroeien. Een mooi voorbeeld hiervan is haar funky BBB & wasverzachter (2002) waarin een jonge Sandrine Van Handenhoven haar eerste stappen op de bühne zette.

Teer ‘body‘

Everland bezit, net als Jackson, een gepassioneerd hart in een broos lichaam. Het is niet volledig duidelijk waar én waarom de dansers precies dansen. Bevinden ze zich in een oefenruimte? Waarvoor oefenen ze? Reperteren ze voor de show die ze op dat eigenste moment brengen?

De sterkste momenten zijn de louter dansante momenten waarin enkele van de meest getalenteerde dansers op klassieke muziek Jackons danstaal ’toepassen’. Dit is overigens erg geslaagd choreografisch ‘stuntwerk’ van Pire.

Van zodra er moet “geoefend” worden of de andere dansers hun dansende collega’s zogezegd aanmoedigen, ontstaat er een enigszins gekunstelde sfeer.

Naast de dansende jongeren is er ook nog een droogkomische roadie die de moonwalk ten beste mag geven. En, er is de rockgitarist die op zijn dooie eentje voor het meeste integere moment zorgt: al zittend op een muziekbox zet hij die net volgroeide vingers zo stoer en nonchalant mogelijk op de juiste gitaarsnaren. De aandoenlijke concentratie onder de stoere haardos maakt hem opslag tot een icoon van elke jonge generatie. Met het spreekwoordelijke tongpuntje uit de mond uit alle macht proberen om de spelregels en technieken van de volwassenheid onder de knie te krijgen. Zodat ze die volwassenen zo gauw mogelijk kunnen tonen hoe het beter, sneller, gedrevener en schoner kan.

Ook Jackson straalde die kwetsbaarheid én die honger om te imponeren uit. In Everland is het willen imponeren en het durven kwetsbaar zijn iets te veel in verschillende scènes verdeeld, terwijl het simpelweg kwetsbaar zijn terwijl je probeert te imponeren zoveel sterker is.

Els Van Steenberghe

Everland, fABULEUS. Gezien op 27 maart 2010. Meer info: www.fabuleus.be