Ludo Bekkers

Happy days are here again

Ludo Bekkers Kunst- en fotografierecensent

Twee musea voor hedendaagse kunst programmeren tentoonstellingen die inhoudelijk terug gaan naar een periode die zich relatief kort situeert na de tweede wereldoorlog

Het kan lichtjes verbazen maar twee musea voor hedendaagse kunst programmeren tentoonstellingen die inhoudelijk terug gaan naar een periode die zich relatief kort situeert na de tweede wereldoorlog Het M HKA presenteert, weliswaar niet optimaal en in opeenvolgende periodes, de geschiedenis van de Antwerpse groep G58 die het na-oorlogse kunstbeeld, in de Scheldestad en even daarbuiten, explosief omvergooide.

Het Gemeentemuseum in Den Haag pakt van zijn kant uit met de kunstperiode 1947-1967 die zich daar ontwikkelde.en niet alleen vernieuwend was maar ook provocerend. Met zo’n terugblikken is niets mis want musea voor hedendaagse kunst zijn het aan zichzelf verplicht om verbanden te leggen tussen het relatief korte verleden en de huidige kunstproductie.

In Den Haag ontstond in de jaren na de oorlog een indrukwekkend arsenaal van kunstenaars die zowel in de beeldende kunst als in de muziek, de dans en de literatuur de bakens wilde verzetten. Het klinkt als een cliché maar allemaal wilden ze breken met het verleden en nieuwe perspectieven ontdekken.

Anders dan in Amsterdam waar COBRA de grenzen verlegde heerste in de residentiestad geen welomlijnde opvatting over de criteria waaraan de nieuwe kunst moest voldoen. Het zou gewoon anders worden en dat vrijheidsgevoel overheerste zowel in het Nederlands Danstheater, theater Pepijn, de Pulchristudio als in de muziekscène waar de indorock de voedingsbodem werd voor de latere popcultuur. Paul Verhoeven, Jan Cremer en Paul van Vliet begonnen aan een langdurige en succesvolle carrière. Kortweg, Den Haag ontwikkelde zich tot een bakermat van creatief vernieuwend talent.

Voor de beeldende kunst begon, bij het begin van de jaren zestig, een jonge generatie artiesten zich te manifesteren. Enkelen werkten in de stilte van hun atelier en dokterden nieuwe formules uit. Realisten en abstracten gingen met elkaar in de clinch en de meest progressieven wilden een kruisbestuiving met andere kunstvormen. De meest bekende namen : Joost Baljeu, Daan van Golden, Henk Peeters, Armando, Jan Schoonhoven en Jan Cremer met zijn plastisch werk.

Peeters en Schoonhoven waren trouwens meermaals te gast bij G 58 in Antwerpen. Een anekdote over Jan Cremer die illustratief is, zowel voor de kunstenaar als voor de roerende tijdsgeest : Hij bood een van zijn schilderijen “La Guerre Japonaise” (denk aan de bezetting door de Japanners van Indonesië) te koop voor één miljoen gulden en, wanneer het onverkocht zou blijven, ging hij het aanbieden aan prinses Beatrix. Om maar te zeggen dat de gekste ideeën aanleiding konden geven tot explosies in de geesten.

In de tentoonstelling is ook ruimte gemaakt voor de reconstructie van een spraakmakende happening van de Japanse kunstenares Yayoi Kusama (nu 83) in latere tijd totaal vergeten maar nu weer present met een tentoonstelling in het Whitney Museum in New York en Louis Vuitton lanceerde onlang een lijn luxe producten gebaseerd op haar werk. De happening uit 1967, die nu opnieuw in het Gemeentemuseum zal opgebouwd worden, bestond uit een ruimte gevuld met vijf etalagepoppen die beplakt waren met zogenaamde “polka dots”, stippen in verschillende kleuren en maten.

Tijdens de toenmalige opening nodigde ze ook het publiek uit om zich te ontkleden en hun naakte lichaam te laten versieren met die “dots”. Dankzij een groep kunststudenten werd het een succes en vond navolging in verscheidene steden in Europa en New York. Ze heeft met haar “dots” trouwens een van de Biënnales van Venetië onveilig gemaakt.

De tentoonstelling wordt gekaderd door foto- en films, documenten en archiefmateriaal en vanaf 6 oktober haakt de mode afdeling van het museum op het thema in met “Fabulous Fifties – Fabulous Fashion” met originele kostuums uit de periode.

Ludo Bekkers Tentoonstelling “Happy Days, Den Haag 1947-1967”. Den Haag, Gemeentemuseum van 1 september tot 20 januari 2013.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content