Frankrijk verwerft magistrale kunstcollectie
President François Hollande noemt de schenking de belangrijkste van de jongste eeuw die bovendien de geschiedenis zal in gaan.
Yvon Lambert vertrok in 1960 vanuit zijn geboorteplaats Vence naar Parijs om er een discrete galerie te openen. Hij eindigde ruim vijftig jaar later als een van de belangrijkste kunsthandelaren van Frankrijk met vestigingen in New York en Londen.
Zijn persoonlijke smaak dicteerde zijn brede belangstelling en evolueerde van minimal art (o.a. Dan Gaham, Richard Serra) via land art (Richard Long) naar een meer figuratieve kunst (Anselm Kiefer, Julian Schnabel). De allerbelangrijkste kunstenaars wist hij, door zijn persoonlijkheid, over te halen bij hem, vaak in exclusiviteit voor Frankrijk, te exposeren. Op die manier heeft hij een bijzondere plaats in de internationale kunstwereld veroverd en bovendien een verzameling kunnen aanleggen die nu zowat 550 werken omvat met een geschatte waarde van 90 miljoen euro en die sedert tien jaar is ondergebracht in een luxueus herenhuis in Avignon, het Hôtel de Caumont.
“Mijn verzameling is pragmatisch ontstaan”, zegt hij, “en heeft vrijwel alles te maken met mijn relatie tot de kunstenaars. Klikte het dan kocht ik en zo was ik altijd omgeven door werken van vrienden. Dat heb ik altijd belangrijk gevonden, als galerist en als collectioneur”. In Avignon kan men zich nu een beeld vormen van dat principe. De tentoonstelling is geen exact kunsthistorisch overzicht van de kunst van de late 20e en het begin van de 21e eeuw maar een subjectieve keuze er uit met bijna uitsluitend topwerken.
Belangrijkste schenking van de jongste eeuw
Maar er is meer. Lambert heeft besloten om zijn collectie over te maken aan de Franse staat. President François Hollande noemde die geste de belangrijkste schenking van de jongste eeuw en die bovendien de geschiedenis zal in gaan. Ze zal tevens een immense impuls geven aan Avignon dat al ruim tien jaar, rond de collectie, een pool werd van de hedendaagse kunst. De staat heeft beloofd dat de schenking niet zal verspreid worden (behalve voor bruiklenen) en het aanpalende Hôtel de Montfaucon,.ter beschikking zal stellen voor een optimale presentatie van de schenking.
Dat alles betekent dat Frankrijk in het Zuiden, ver van Parijs, een schitterend nieuw centrum voor hedendaagse kunst verwerft. Het zal beslist niet in concurrentie komen met andere musea die elders werden opgericht. Het specifieke van de collectie Lambert is immers de exclusieve keuze van de schenker. Het is geen volledig overzicht van de actuele kunstgeschiedenis met zijn aanzetten en evoluties maar een doorsnede die bedacht werd vanuit persoonlijke smaak en affiniteiten.
Strikt genomen kan men in alle musea voor moderne en hedendaagse kunst in de hele wereld de evolutieve gang van de kunstgeschiedenis volgen. Om de bezoekersaantallen op te drijven tracht men die te doorbreken met tijdelijke megatentoonstellingen die vaak die geschiedenis niet duiden maar slechts zijdelings aanvullen. Op die manier pogen de curatoren een klassiek patroon te vermijden en niet in herhaling te vervallen. In Avignon is dat niet het geval. Hier gaat het om een subjectieve keuze van werken die weliswaar sporen door de actuele kunst trekken maar niet in een opeenvolgend patroon. Het zijn momentopnamen die refereren naar evoluties maar op een heel persoonlijke manier.
Motieven?
Een open vraag blijft : wat zijn de motieven van een kunsthandelaar en collectioneur om zijn bezit, dat dus miljoenen waard is, aan de staat te schenken? Zijn er achterliggende bedoelingen en zo ja, welke. Lamberts’ dochter zal, na de dood van haar vader uiteraard successierechten hoeven te betalen. Maar die werden nu al afgekocht door haar vader die, ter vereffening er van, aan de staat definitief vier werken heeft overgemaakt : een schilderij van Cy Twombly en drie van Robert Ryman. De geschatte waarde hiervan zou moeten overeenkomen met de voorziene successierechten. Dat is dan geregeld. Maar spelen er nog andere redenen mee. Het blijft gokken maar 90 miljoen euro aan kunstwerken zomaar schenken is wel een daad van extreme liefdadigheid en edelmoedige burgerzin. Moeten we er nu meer achter zoeken ? Ondertussen vaart het kunstminnend publiek er goed mee en dat is dan ook meegenomen.
Ludo Bekkers
Tentoonstelling : La collection Lambert, Avignon nog tot november.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier