‘De media zouden kunnen helpen door het klimaatprobleem volledig te vergeten’

Paul Baeten, schrijver van onder meer Wanderland, Straus Park, de nieuwe novelle Een smerig dier en de tv-reeks Over water, raadt de media aan om ‘het klimaat’ niet langer als feuilleton op te draven.

Het was een zondagavond en mijn dochter was ziek. Samen keken we naar de finale van Junior Eurosong op Rai Gulp, het Italiaanse Ketnet, maar dan precies alsof Ketnet in het jaar 1994 uitzendt.

Voorzover ik de teksten begreep, ging ongeveer driekwart van de liedjes over het lot van onze planeet.

Kinderen die door volwassenen geproducete liedjes over het klimaat zingen, kwaad zal het niet doen. Maar de toon is altijd die van: komaan, het is onze schuld en het is al half te laat, en we moeten nu echt iets veranderen, jongens, komaan. Komaan! Komaan… Allee, komaan.

Met andere woorden, de toon is gezaag. Ik snap dat mensen dat beu worden. Niet dat je mensen altijd moet geven wat ze willen – ik ben er zelf een, ik weet het goed genoeg – maar we kunnen vandaag moeilijk nog zeggen dat er te weinig aandacht is voor het klimaat in de media. Er is echt ontzettend veel aandacht voor, maar de toon is volgens mij niet de goede.

Ik ben geen fan van Elon Musk. Ik vind hem een rare. Laatst weer met die Cybertruck. Dat is eigenlijk een muur – want zo recht is die voorkant – die in drie seconden naar 100 kilometer per uur accelereert. Onverantwoord speelgoed dus, waarvan je weet dat er ongevallen mee zullen gebeuren. En dan zwijg ik nog over de vlammenwerper die er zogezegd geen is. Enfin, ik zwijg er dus niet over, ik heb het er net over gehad.

Maar – je wist dat er een maar ging komen – wat Musk wel kan, is een toekomst schetsen die hoe dan ook inspireert.

We moeten volgens mij dringend het ecologische probleem beginnen te vervangen door een technologische oplossing. Ik leer al vijfentwintig jaar over milieuproblemen en al even lang zijn die het domein van een hoger opgeleide linkerzijde die, ongetwijfeld vol goede bedoelingen, het domein in zelfbeklag gijzelt.

Het is niet leuk om je auto aan de kant te laten staan omdat je anders extra taks moet betalen, het is veel minder erg als je je auto moet laten staan om in de plaats in een nieuw ding te stappen dat helemaal van onbreekbaar glas is. Zoals in Jurassic World, maar dan zonder de dino’s. Of wie weet met de dino’s, als we lang genoeg wachten en het klimaat nog wat stoten uithaalt.

Technologie is niet alleen de oplossing, ze is ook de sleutel om de massa te engageren in een broodnodige evolutie. Mensen zouden hun gsm’s ook niet hebben weggedaan als de smartphone niet in de plaats was gekomen: verandering gaat makkelijker als het nieuwe leuker is dan het oude.

De grote media zouden kunnen helpen door het klimaatprobleem volledig te vergeten. Daar zitten namelijk twee woorden in die elke normale mens kotsbeu is: klimaat, alsook probleem. Veel beter zou zijn om het te hebben over de technologie van morgen en mensen daar warm voor te maken. Moraalridders veranderen de wereld niet, industrieën en consumenten wel.

Het probleem is dat ‘het klimaat’ intussen ook een goed feuilleton in de nieuwscyclus is. Media moeten dapper genoeg zijn om daaruit te stappen en de boze, zagerige toon te vervangen door technologisch onderbouwd vooruitgangsoptimisme.