Applaus voor Eric de Kuyper en Piet Arfeuille

Zowel Eric de Kuyper als Piet Arfeuille publiceren dit voorjaar een theaterboek dat een plaats in uw boekenkast verdient.

de Kuyper reflecteert, Arfeuille doet reflecteren. Beide heren delen de liefde voor de podiumkunsten. Arfeuille als podiumkunstenaar. de Kuyper voornamelijk als toeschouwer en recensent. Niettegenstaande hij ook enkele tekstbewerkingen op zijn palmares heeft staan. Hij werkte onder meer mee aan Guy Cassiers’ Proustcyclus. Beide heren leveren gedegen publicaties af die de lezer meevoeren doorheen een boeiende periode uit de theatergeschiedenis.

Applaus van Eric de Kuyper

In de essaybundel Applaus verzamelt de Kuyper eerder gepubliceerde essays en nieuw werk waarin hij over de kracht maar evengoed de tekortkomingen van de vroegere en hedendaagse podiumkunsten reflecteert. De bundel opent met een brief aan het kind dat hij was. Zo is meteen de toon gezet van de rustige, wijze en levenservaren man die zijn blik op de (theater)dingen deelt met jongere generaties, want ook uitjes met de kleinkinderen gebruikt de Kuyper om zijn visie op de theaterbeleving uiteen te zetten. Dat levert vaak prachtig beschreven theaterherinneringen op. Zijn liefde voor de opera spat van de bladzijden en even lezenswaardig zijn de mijmeringen over zijn eerste ervaringen als theaterrecensent. Ook zijn analyse van de soorten applaus is uniek, grappig (als het over de Nederlandse applausgewoontes – een obsessie voor staande ovaties – gaat) én verhelderend.

de Kuyper kan ook behoorlijk scherp uit de hoek komen. Hij stopt zijn ergernis geenszins onder stoelen of banken wanneer hij over de architectuur (‘net een bank’) én de etensgeur van het Brusselse Théatre National schrijft.

Soms zit er weinig ritme in de mijmeringen waardoor bepaalde passages als te uitgesponnen memoires lezen. Al zijn dit slechts mankementjes in een boek dat bovenal aangenaam meanderende en verrijkende lectuur is. Vooral omdat De Kuyper zijn eruditie vaker wél dan niet in heldere, toegankelijke zinnen en inzichten weet te verpakken.

Het maakt deze Applaus van auteur, RITS-docent en podiumkunstenveelvraat Eric de Kuyper tot een intrigerende en fijne wandeling doorheen enkele decennia (inter)nationale podiumkunsten.

Schuilkelders en paleizen van Piet Arfeuille

‘Wat Piet Arfeuille stuk na stuk bewezen heeft, is zijn talent om zijn regies en teksten te laten evolueren, te laten groeien tot iets groters waarin het publiek kon opgaan. En wij,wij vallen graag in zijn kunst, zo typeert recensent Mark Cloostermans de taal van theatermaker Piet Arfeuille. Cloostermans schrijft het biografisch essay waarmee de tekstenbundel Schuilkelders en paleizen. Theaterteksten van Piet Arfeuille opent. Deze gedreven theatermaker kreeg de theaterpap met de lepel naar binnen. Met dank aan het amateurtheater en de vermaarde regisseur Dirk Tanghe. Na een omzwerving langs het onderwijs koos Arfeuille alsnog voor het hobbelige theaterpad zonder de jongelui te vergeten. Die zijn en blijven zijn muzen. Dat blijkt ook uit de verzameling teksten in deze bundel. Drie van de vier teksten – meer bepaald: Hamlet, De Storm en Raadseltjes – werden geschreven voor en met jongeren in HETPALEIS. De zaak is de jongste tekst en stamt uit zijn (huidige) periode als artistiek leider van het Tieltse Theater Malpertuis. Zijn artistiek beleid – een evenwicht vinden tussen experiment en degelijk, ‘klassiek’, verteltheater – blijkt ook uit deze bundel. De drie (jeugd)theaterteksten zijn avontuurlijke bewerkingen van Shakespeareklassiekers. Terwijl De Zaak een pittig taalexperiment is, eveneens gebaseerd op een klassiek verhaal, meer bepaald de mythe van Orpheus en Eurydice.

Het maakt deze bundel – die overigens ook een reeks mooie scènebeelden bevat die Arfeuilles rijke carrière en wervelende theatertaal illustreren – tot een boeiende verzameling pittige en speelbare (ook voor amateurgezelschappen) teksten die tevens een glasheldere portrettering zijn van Arfeuilles geëngageerde, zoekende pen én visie op de wereld en het ‘hier-en-nu-gebeuren dat theater is’.

Els Van Steenberghe

Applaus, Eric de Kuyper, ISBN 9789460041037, NUR 640, paperback 13,5 x 21,5 cm, 248 pagina’s, 16,95 €

Meer info: www.vantilt.nl

Schuilkelders en paleizen. Theaterteksten van Piet Arfeuille, ISBN 9789401401302, NUR 671, paperback, 17 X 24 cm, 190 pagina’s, 24,99 €

Meer info: www.lannoo.com