wtFockdown: de eerste Vlaamse quarantainefictie is gearriveerd

© VRT
Geert Zagers
Geert Zagers Journalist bij Knack Focus

Scènes in FaceTime, dialogen in WhatsApp en een regisseur die aanwijzingen geeft in Google Hangouts: de jongerenreeks wtFockdown is de eerste Vlaamse fictiereeks in lockdownmodus.

De kandidaten van Blokken spelen van thuis uit, Familie en Thuis krijgen een voortijdig seizoenseinde, Dagelijkse kost heeft een regisseur op afstand, Topdokters zendt coronadagboeken uit, De ideale wereld doet aan telewerk. Zowat de hele tv-wereld heeft zich de voorbije weken aan de nieuwe realiteit moeten aanpassen en daar creatieve oplossingen voor zoeken. Doorgaans was dat met de hulp van FaceTime. Of Skype. Of Google Hangouts.

Eerst wordt in een videocall gerepeteerd. Als een scène goed zit, videobellen de acteurs elkaar met hun eigen laptops en gsm’s en nemen ze de scène op.

Er wordt opvallend veel gevideobeld, alleszins.

Geen enkele Vlaamse reeks moest evenwel zo ver gaan als wtFock. Het jongerenfenomeen – in goede weken gaan er 450.000 unieke bezoekers naar wtfock.be – heeft altijd al sterk ingezet op real time en de actuele leefwereld van jongeren. Als een personage iets meemaakt tijdens de middagpauze op school, gaat het filmpje ook ’s middags en op een schooldag online. Komen pakweg de verkiezingen eraan of heeft Game of Thrones zijn laatste aflevering, dan refereren de personages daaraan.

Wat ook betekent dat, op het moment dat de scholen plots voor onbepaalde tijd sloten, alle plannen voor het nakende vierde seizoen niet konden doorgaan. Als al je kijkers thuis zitten, houdt het namelijk geen steek dat de personages wél nog naar school gaan. De oplossing van wtFock: het eerste ‘social-distancing drama’ ter wereld, zoals productiehuis Sputnik, dat de reeks voor SBS en Telenet maakt, het zelf noemt. Fictie die zich niet alleen in quarantaine afspeelt, maar ook in quarantaine gedraaid wordt. Op 1 april ging het eerste filmpje online, een videogesprek tussen personages Senne en Zoë. Sindsdien lijkt het experiment elke dag interessanter te worden.

wtFockdown is het meest verregaande tv-antwoord op de lockdown tot hiertoe. Hoe zijn jullie bij een ‘social-distancing drama’ gekomen?

Rutger Beckers (producer bij Sputnik TV): Zodra de regering de scholen sloot, wisten we dat we al onze plannen overboord moesten gooien. Het was ook snel duidelijk dat dit niet over twee weken ging: de lockdown zou veel langer duren. Heel snel zijn we met de ploeg, een heel jong team, beginnen na te denken over een plan B en zijn er een paar heel lange videocalls geweest. De term ‘social-distancing drama’ is daar vrij snel gevallen. Iedereen zit in dezelfde situatie, iedereen loopt tegen de muren op. Zeker jonge mensen. In één weekend tijd is hun realiteit compleet veranderd en speelt hun leven zich tussen vier muren af. Het leek heel interessant om de fictie aan te passen aan die nieuwe realiteit. Plus: we hopen dat het ook een steun of toevlucht kan zijn. Iedereen zit in hetzelfde schuitje: dat gevoel.

We hebben dan een klein team samengesteld om te kijken wat er mogelijk was. Er zijn een paar oefenscènes geschreven. We hebben dingen getest met de acteurs. Wat werkt? Wat niet? Na een paar pogingen was iedereen heel enthousiast. Ook bij Telenet en SBS waren ze meteen mee. Dit was veel meer dan wat spielerei of een gat opvullen in de planning. Het was heel snel duidelijk dat dit, met de juiste verhaallijnen, iets fundamenteel nieuws was. Iets dat niemand ons had voorgedaan.

De lockdown werd aangekondigd op 16 maart, op 1 april ging het eerste filmpje van wtFockdown al online: dat is bepaald indrukwekkend.

Beckers: Zeker in de fictiewereld. Het helpt dat we met wtFock al heel kort op de bal speelden. De opnames daarvan gebeuren vier of vijf weken voor de uitzending, wat al heel kort is voor fictie. Tot op de set blijven we verhaallijnen aanpassen aan de actualiteit.

Met wtFockdown kunnen we nog korter op de bal spelen. De omstandigheden dwingen ons daar ook toe. Niemand mag samenkomen – daar zijn we heel strikt in. Er moeten dus geen locaties gezocht, geen figuranten verzameld of geluidsmannen geboekt worden. We moeten het ook doen met een heel kleine ploeg. wtFockdown wordt gemaakt met de acteurs, een regisseur en iemand die de social media doet. Iedereen zit ook thuis en is beschikbaar. Wat maakt dat je heel snel kunt schakelen. Simpel gesteld: vanavond kloppen we af welke dingen die we vandaag geschreven hebben morgen gedraaid worden.

wtFockdown: de eerste Vlaamse quarantainefictie is gearriveerd

De video’s vertrekken allemaal vanuit het startscherm van de laptops en gsm’s van de personages. Het verhaal wordt verteld in WhatsApp-conversaties, videogesprekken en videoberichten. Een soort found footage dus, maar dan in real time. Dat is slim gedaan.

Beckers: Omdat het ook steek houdt: voor de meeste jongeren is het scherm van hun laptop of smartphone dezer dagen hun enige blik op de buitenwereld. Dan is het logisch dat je het verhaal ook zo vertelt.

Het is bovendien de technologie die we echt gebruiken om de reeks te maken. De acteurs draaien in hun eigen kamer met hun eigen laptops en gsm’s. Eerst wordt er in een videocall gerepeteerd, terwijl de regisseur meekijkt. Als een scène goed zit, videobellen de acteurs elkaar en nemen ze de scène op. Het stoort ook niet als de kwaliteit van beeld of geluid wat minder is: dat verhoogt net de authenticiteit.

wtFockdown is nog maar twee weken bezig, maar als experiment in mobiele televisie is het op zijn minst al interessant te noemen. Realtime-WhatsApp-conversaties op muziek gezet, waarbij je de letters getikt ziet worden, blijken bijvoorbeeld goede scènes op te leveren.

Beckers: Dat is ook iets waar we zelf blij mee zijn: dat die verteltechnieken wérken. wtFockdown was een sprong in het duister. Er waren geen voorbeelden, geen ankerpunten. Toen we de eerste video’s online zetten, hadden we geen idee wat de reactie zou zijn. Maar je voelt dat ons enthousiasme na die eerste tests er nu ook bij de kijker is.

Dat is ook het spannende als makers. Het is begonnen met een paar tests. Dan een paar video’s die online kwamen. Daarna zijn we grotere verhaallijnen beginnen te bouwen. En het blijft maar groter worden. Elke dag komen we voor nieuwe verrassingen te staan en nieuwe problemen die we moeten oplossen. Maar dat gevoel dat we iets nieuws aan het maken zijn, iets dat waardevol kan zijn in de situatie waarin jongeren vandaag leven, maakt dat het enthousiasme alleen maar groeit. Zeker bij de mensen van achttien of negentien in onze ploeg: je voelt dat ze er nu helemaal voor willen gaan. Misschien kan dit de aanzet worden tot een nieuw soort genre. Realtimefictie, gedecentraliseerd gedraaid. Wie weet.

Zeker dat niemand jullie dit heeft voorgedaan?

Beckers: Ik ben alleszins niets tegengekomen. Je merkt ook dat ze in het buitenland heel geïnteresseerd zijn. We hebben ondertussen contact gehad met de Noorse openbare omroep die Skam heeft gemaakt (wtfock is internationaal een van de vele remakes van Skam , nvdr.). Ze waren heel geïntrigeerd door onze plannen en gingen het aan Spanje, Duitsland, Italië en Frankrijk laten zien, waar ook lokale versies van Skam lopen.

Terwijl wtFockdown nieuwe horizonten verkent, lijkt een flink deel van de Vlaamse televisiewereld on hold te staan. Familie en Thuis moeten hun seizoen voortijdig afronden. Voor programma’s als Mijn keuken mijn restaurant en The Voice Kids is het onduidelijk wat er gaat gebeuren.

Beckers: Voor de tv-wereld is de situatie vandaag heel raar, zeker bij de commerciële zenders. De kijkcijfers gaan omhoog. Er wordt veel meer tv gekeken dan de voorbije jaren. Alleen: er zijn veel minder adverteerders.

Het valt inderdaad op dat programma’s als De mol nauwelijks nog reclameblokken hebben.

Beckers: Heel veel merken willen nu geen reclame maken en hebben hun budgetten uitgesteld tot na de zomer. Wat straks voor een ándere rare situatie gaat zorgen. Het najaar zou heel druk moeten worden, maar er zijn nauwelijks productiehuizen programma’s aan het maken. Bijna alle producties zijn stilgelegd. Pakweg een normale fictiereeks draaien is vandaag gewoon onmogelijk.

Krijgen we dan straks een lockdownversie van Familie?

Beckers: Die kans lijkt me klein. (lacht) Bij wtFock zit die nieuwe technologie net iets meer in het DNA van het programma.

Het ding is vooral dat niemand het momenteel weet. Iedereen is aan het afwachten tot de situatie normaliseert en er weer gedraaid mag worden. Pas als daar zicht op is, komt het weer op gang.

Jullie zitten met wtFock wel in een precaire situatie, realiseer ik me net.

Beckers: Hoezo?

Als de regering aankondigt dat de scholen niet meer opengaan, wil dat dan niet zeggen dat jullie alle plannen en opnames voor het vierde seizoen definitief mogen weggooien?

Beckers: Dat is het nadeel van tijdsgebonden fictie maken: dat je tijdsgebonden bent. Alle verwijzingen naar het einde van het schooljaar of de festivals zullen eruit moeten. Die zijn allemaal ingehaald door de realiteit. Maar hoe we dat oplossen, zullen we dan wel weer zien. Over de toekomst kunnen we niks zinnigs zeggen. Als ik één ding geleerd heb uit de voorbije weken, is het dat je je voortdurend moet aanpassen aan de nieuwe realiteit en elke dag naar nieuwe oplossingen moet zoeken. En dat heb ik het niet meer alleen over wtFock.

wtFockdown

Nu te volgen op wtfock.be.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content