In een wereld zonder corona zaten we nu naar Stranger Things 4, Succession 3, Atlanta 3, Sex Education 3 of Euphoria 2 te kijken en hadden we het over buzzy nieuwe reeksen als Shonda Rhimes’ Inventing Anna, Impeachment: American Crime Story of de Friends-reünie. In plaats daarvan moeten we het met Ginny & Georgia en The Falcon and the Winter Soldier doen. De aanvoer van internationale fictie is aan het stokken – en dat laat zich voelen in het streamingaanbod.
Misschien dat er al een woord voor bestaat en wij het gewoon niet zijn tegengekomen, maar anders zouden we er graag de term ‘zombiescrollen’ op plakken: de verdoofde handeling waarmee je ’s avonds door het aanbod van Netflix of Streamz scrollt zonder dat je daadwerkelijk iets begint te kijken. Eerst ga je op zoek naar een nieuwe reeks die niet te lang dan wel niet te kort duurt, liefst bij de stemming past en waarvan je de naam al eens hebt horen waaien. Die vind je niet, waarna je even twijfelt om verder te kijken naar die reeks waar je aan was begonnen maar om de een of andere reden toch halverwege mee was gestopt. (Bij ons is dat High Maintenance. Goede reeks. Nooit echt zin in.) Vervolgens overweeg je of dit de avond is waarop je eindelijk aan The Sopranos dan wel Breaking Bad gaat beginnen. Om daarna toch nog eens opnieuw te beginnen scrollen of er echt écht niet iets is dat je gemist hebt maar waar je nu niet op kunt komen. Duurt tien tot dertig minuten, waarna je gefrustreerd het menu verlaat, langs de lineaire zenders zapt en toch blijft hangen op de herhaling van Stukken van mensen.
Misschien dat er al een woord voor bestaat en wij het gewoon niet zijn tegengekomen, maar anders zouden we er graag de term ‘zombiescrollen’ op plakken.
Welnu, de voorbije weken hebben wij opvallend veel zitten zombiescrollen.
2021 is nog maar vier maanden ver, maar begint er steeds meer als een roemloos tv-jaar uit te zien – zeker als het over internationale fictie gaat. Het is niet dat er niets is. WandaVision was een interessant tv-experiment voor wie niks tegen superhelden heeft. Sky Rojo was minder verrassend, maar wel beter dan La casa de papel. Met The Investigation staat misschien wel de beste Deense serie sinds Borgen op myLum. Maar terwijl de streamingwereld de jongste jaren van buzzreeks naar buzzreeks ging en het hard werken was om bij te blijven, lijkt er nu een gezapige rust neergedaald. Waar het vooral aan ontbreekt, is de serie die meer doet dan gewoon zijn ding. De serie die gememed wordt op sociale media, waar in de kranten net te veel think pieces over verschijnen en die opduikt in elk gesprek over tv-aanraders. De serie waar je meteen op klikt tijdens het scrollen, kortom.
Met name op Netflix, dé leverancier van talk of the town-tv, valt het op hoe kalm het is. De laatste reeks die een popcultureel fenomeen werd, Bridgerton, dateert van alweer bijna vier maanden geleden, een eeuwigheid in Netflix-termen. Sindsdien moeten we het stellen met series als Behind Her Eyes en Ginny & Georgia. Reeksen die oké zijn, maar meer ook niet. Twee jaar geleden zouden ze gewoon gepasseerd zijn. Vandaag zijn het de speerpunten van de programmatie.
Naar de oorzaak daarvan is het niet ver zoeken: corona. Toen de pandemie in maart vorig jaar losbrak, gingen alle grote Amerikaanse producties op slot. Officieel heropenden de sets drie maanden later weer, maar in de praktijk kwamen de opnames pas echt op gang in de herfst. En dan ook nog eens met strikte coronaprotocollen: verplichte testen voor wie op de set stond, beperkingen voor wie bij de montage mocht zitten, cateringrestricties, make-uprestricties… Plots bleken sommige scènes niet meer haalbaar in de nieuwe omstandigheden, moesten sommige acteurs in quarantaine voor ze de set op mochten en waren sommige locaties te risicovol. Wat dan weer voor nog meer uitstel en nog meer vertragingen zorgde.
De gevolgen daarvan hebben even op zich laten wachten. Netflix, HBO en Disney+ hebben de shutdowns lang kunnen opvangen. Streamingdiensten kijken in een programmatie een jaar vooruit. Veel producties die stilgelegd werden, wachtten enkel nog op de montage en postproductie. Lang leken de streamingdiensten dan ook een grote winnaar van de coronacrisis, maar hoe langer de vertragingen bleven aanslepen, hoe meer ook bij hen de nieuwe toevoer begon te stokken.
De impact beginnen we als kijker dan ook nu pas te merken. Reeksen als Ginny & Georgia (laatste draaidag: december 2019) en WandaVision (laatste draaidag: 1 maart 2020) horen bij de laatste reeksen die net vóór corona zijn gedraaid. De reeksen die na de zomer pas hebben kunnen filmen, zullen ten vroegste deze zomer en allicht pas in het najaar te zien zijn. (Tussen de laatste draaidag en de uitzending zit doorgaans minstens een half jaar.) De tv-wereld zit, met andere woorden, momenteel met een gat.
Voor grote producties wordt het budget voor covidtesten op 100.000 dollar per aflevering geschat. Dat betekent: minder afleveringen, en minder reeksen.
Het is dus niet alleen een gevoel: de tv-wereld gaat dit voorjaar effectief door een periode van relatieve droogte. Dat merk je nog het hardst aan de reeksen waar we vandaag níét naar aan het kijken zijn. De reüniespecial van Friends, oorspronkelijk bedoeld voor de lancering van HBO Max in mei 2020, is pas vorige week met de opnames kunnen beginnen. Een releasedatum is er nog niet. Inventing Anna, een nieuwe reeks van Shonda Rhimes gebaseerd op het verhaal van de enigmatische oplichtster Anna Sorokin, mikte op een release in februari, maar werd uitgesteld. Idem dito voor Impeachment in de anthologiereeks American Crime Story, die ons eerder The People v. O.J. Simpson gaf en nu zou focussen op het Clinton-Lewinsky-schandaal.
Zijn we ook niet naar aan het kijken: Atlanta 3, Euphoria 2, Sex Education 3, Succession 3, Stranger Things 4, The Morning Show 2 en The Walking Dead 11. Allemaal nieuwe seizoenen die gepland waren voor eind vorig jaar of dit voorjaar, maar bij allemaal hebben de opnames vertraging opgelopen. De meeste van die nieuwe seizoenen – precies het soort buzzreleases, smaakmakers en vaste waarden waar het televisie momenteel aan ontbreekt – zijn pas ten vroegste voor dit najaar en allicht pas voor 2022.
De vraag is nu hoe groot die impact gaat blijven. De huidige coronarestricties op de sets zorgen niet alleen voor vertragingen, maar hebben ook gevolgen voor de producties zelf. In ons land bijvoorbeeld zijn de opnames van Déjà vu, een minireeks met beperkte cast en beperkte locaties, afgelopen najaar wel kunnen doorgaan, terwijl een film als Zillion al een volledig jaar on hold staat. Discotheekscènes zijn net iets moeilijker om coronaveilig te houden. In de VS is dat niet anders: reeksen als Succession, die veel op locatie draaien, vaak met grote sets, zullen met grotere uitdagingen kampen dan The Morning Show, dat zich voor een groot stuk in een tv-studio afspeelt. Een spektakelreeks als Game of Thrones draaien zou in de huidige omstandigheden zo goed als onmogelijk zijn.
En dan zijn er nog de financiële gevolgen. Coronaveilig draaien is namelijk ook duur. De reeksen die sinds het najaar toch gedraaid worden zijn door de vele vertragingen, stilleggingen en de nieuwe veiligheidskosten tot dertig procent duurder, zo schreef The New York Times. Om u een voorbeeld te geven: voor grote producties wordt het budget voor covidtesten alleen al op 100.000 dollar per aflevering geschat. Dat betekent: minder afleveringen, en minder reeksen. In 2020 werden dan ook voor het eerst in tien jaar minder fictiereeksen gemaakt dan het jaar voordien.
Her en der wordt geopperd dat peak TV, de term die de Angelsaksische pers op de fictiehausse in het tijdperk van de streaming-tv plakt, over zijn hoogtepunt heen is. Dat lijkt voorbarig. (Om de dingen in perspectief te plaatsen: de daarnet genoemde recordlaagte in 2020 was nog altijd goed voor meer dan 400 reeksen.) Afgaande op de productieschema’s zal het aanbod dit najaar weer op gang komen. Dit lijkt vooral een tijdelijk probleem, waarbij corona het ridicule opbod aan reeksen even op pauze heeft gezet en we het een jaar met minder buzzreeksen moeten doen.
De grote tv-droogte is dit niet.
Het is gewoon wat meer zombiescrollen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
