29 mei 1985, Brussel, het Heizelstadion. Net voor de finale van de Europabeker voor Landskampioenen (de voorloper van de Champions League) vallen fans van Liverpool een vak met Juventus-supporters aan. Wat volgt, komt bekend te staan als het Heizeldrama. Met negenendertig doden en vierhonderd gewonden blijft het een zwarte bladzijde in de geschiedenis van het voetbal én ons land. Zo zwart dat regisseurs Hans Herbots en Jan Verheyen er respectievelijk een film en zesdelige docu over voorbereiden. Dat Canvas hen nu de loef afsteekt met een driedelige serie, noemt sportjournalist en verteller van dienst Frank Raes toeval: ‘Het mocht weleens helemaal uitgelegd worden.’ Want na bijna veertig jaar is het trauma bij de betrokkenen – Raes incluis – nog niet weggedeemsterd.
Jij stond die dag paraat als jonge radioreporter voor de BRT.
Frank Raes: ’s Middags had ik op de Grote Markt van Brussel nog supporters van beide clubs aangesproken die er feestelijk verbroederden onder het oog van vrolijke politieagenten. Een paar uur later stond ik Albert Roosens te interviewen, de secretaris-generaal van de Belgische voetbalbond, vlak voor vak Z, waarin al die mensen waren vertrappeld uit paniek voor de charge van de Engelsen. Dat beeld zal ik nooit vergeten: een desolaat stuk tribune bezaaid met afgerukte kleren, handtassen en schoenen. Massa’s schoenen.
Dat de wedstrijd daarna toch doorging, is vandaag moeilijk te bevatten. Juventus won, maar veel Italiaanse fans worstelen nog altijd met die ‘beker van bloed’.
Raes: Als men het stadion toen zomaar had laten leeglopen, was het misschien nog verder geëscaleerd. Er zijn verhalen dat Juventus móést winnen om de boel te laten afkoelen, en het blijft vaag of de spelers van de doden wisten of niet. Natúúrlijk wisten ze het – denk ik toch. Maar Platini die even later bij zijn penaltygoal juichde… Heel wrang als je dat nu ziet. Achteraf lijkt het simpel, maar op dat moment was het chaos alom en ging het allemaal heel snel.
Hebben je gesprekken in Turijn en Liverpool jouw blik op het gebeuren veranderd?
Raes: Ik begrijp nu veel beter hoe Liverpool als stad en club in elkaar zit. In die tijd leed Liverpool erg onder het thatcherisme. Zo goed als de volledige jeugd was werkloos. De dertien Liverpoolsupporters die nadien zijn veroordeeld, waren mannekes van achttien, negentien jaar. Dronken kwibussen die iets verschrikkelijks in gang hebben gezet, maar geen misdadigers die mensen hebben doodgeslagen. Vergeet niet dat de ordediensten die vluchtende Italianen eerst nog terug in hun vak hebben geduwd. Of ik soms nog droom over die dag? Dat niet. Maar die schoenen flitsen af en toe nog wel voorbij.
Vanaf vrijdag 23/9, Canvas, 21.20, en op VRT Max
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
