Een ontwapenende Gilles De Coster speelt met ‘Sekswerkers’ in op de voyeur in ieder van ons
Programma - Sekswerkers
Wanneer en waar uitgezonden - 17/01 op Canvas
Het recept is ondertussen vertrouwd. Gilles De Coster zit aan een tafel in een onbepaalde, semi-industriële ruimte met tegenover hem een vertegenwoordiger van een bepaalde beroepsgroep. Tot nu toe waren dat personen van wie de professionele activiteiten zich in gerechtelijke kringen afspeelden. De spanning zat in het contact dat ze beroepsmatig onderhielden met de duistere kanten van de samenleving.
Of de vijver van justitie leeggevist is, weet ik niet, maar in ieder geval besliste iemand van de productie dat het tijd was om het werkterrein te verleggen. Er moesten toch nog spannende beroepen te vinden zijn? Het is mogelijk dat iemand tijdens de brainstorm nog even kraanbediende opperde, maar waarschijnlijk moest men daar rond die tafel ook toegeven dat het eerste waar ze allemaal aan dachten ‘sekswerker’ was. Was dat de meest originele keuze? Zeker niet. De keuze met de meeste kans op wat opwinding rond een programma dat eigenlijk niet nieuw is? Absoluut. Uiteindelijk schuilt er een kleine voyeur in ieder van ons.
Zoals in alle vorige afleveringen met De Coster aan tafel, is men erin geslaagd een zeer divers gezelschap aan getuigen te verzamelen. Van vrouwen die mannen en vrouwen plezieren, over mannen die vrouwen plezieren en mannen die mannen plezieren, tot escortes en een raamprostituee met 36 jaar ervaring. Allemaal blijken ze van hun beroep te houden en allemaal kunnen ze de fijne en nare zaken, het bijzondere en het vervelende, goed, ja, bijna poëtisch verwoorden. De Franstalige Sonia Verstappen scheert daarbij de hoogste toppen. Sperma omschrijft ze als de tranen die mannen als kind nooit konden plengen. Als De Coster haar in de eerste aflevering vraagt of ze zich sekswerker noemt, zegt ze stellig van niet. Sekswerker is een administratief woord. Zij is een ‘pute’, een ‘hoer’, maar geen ‘sale pute’. Dat vindt ze grappig, waarop ze smakelijk en uit volle borst lacht.
Er schuilt een kleine voyeur in ieder van ons.
In de tweede aflevering beschrijft ze even uitbundig hoe ze eens een lijk moest spelen voor een klant. Of hoe een machtige advocaat die als kind door zijn pleegtantes misbruikt werd van haar verlangde dat zij hem vernederde. Alle ontmoetingen brachten haar een diep mededogen voor de man bij. Want dat bevestigen elk van de geïnterviewde sekswerkers. Ze zijn getuigen van diepe eenzaamheid, van gemis en van worstelingen waar hun klanten niet over kunnen of willen praten met de mensen die hen omringen. Sekswerk is een vorm van therapie, lijkt het wel.
Ondertussen doet De Coster wat hij goed kan. Hij luistert, lacht vaak guitig en enigszins medeplichtig mee en uit nu en dan zijn ongeloof. ‘Meen je dat?’ zegt hij dan. Soms reiken zijn vragen dieper. Als gigolo Tom Binst uitlegt dat hij een keer als superman op een afspraak verwacht werd, vraagt De Coster ‘dan moet je zo’n pak kopen?’
Het ontwapenende van De Coster is zowel de kracht als de zwakte van dit format. Er wordt veel verteld dat meestal onbenoemd blijft. Dat pastoors de beste klanten zijn, bijvoorbeeld. Of dat niet iedere ontmoeting even aangenaam is. Dat sekswerkers zich soms ook vernederd voelen. Bij diezelfde Binst was dat toen hij als paard in een weide moest grazen. Dat was niet zijn beste dag.
Maar die openheid voelt ook een beetje als schijn aan. Het is fantastisch om zelfbewuste, gelukkige sekswerkers in de kijker te zetten. Maar de vraag waar ik op wacht is of ze hopen dat hun kinderen in hun voetsporen treden en of ze het ooit rondom hen zagen, de echt donkere kant van hun beroep waarin sekswerkers wel degelijk uitgebuit worden. Of is alles peis en vree in de wereld van betaalde seks en is het inderdaad gewoon een andere vorm van hulpverlening?
Maandag 17/1, 21.20, Canvas ***
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier