De vijf geschiftste programma’s die VT4 ooit écht heeft uitgezonden

Week na week maakt ’t Is gebeurd één ding duidelijk: het archief van VT4 is puur, onontgonnen goud. Presentator Thomas Huyghe over de vijf geschiftste VT4-programma’s waarvan u niet wist dat ze ooit bestaan hebben. ‘Mochten alle tv-archieven verdwijnen en enkel dat van VT4 overblijven, dan gaan de mensen van de toekomst een héél raar beeld hebben van de jaren negentig.’

DE HONEYMOONQUIZ

THOMAS HUYGHE: Ik ben geboren in 1991, veel te laat dus om de begindagen van VT4 te hebben meegemaakt. Toen we aan ’t Is gebeurd begonnen, had ik geen idee of we wel genoeg fragmenten zouden vinden voor een archiefprogramma. Ik kon me vaag iets herinneren van een tandenborstelshow, maar meer niet. En dan liet de redactie me De honeymoonquiz zien – opgeduikeld uit een reeks archiefdozen die duidelijk al lang niet meer open waren geweest – en wist ik: we zitten safe.

Voor wie het vergeten is: De honeymoonquiz is een programma uit 1996 waarin Walter Grootaers bij pas getrouwde koppels in bruidsjurk en pak peilde naar hoe goed ze elkaar kenden. Een format die mikte op gênante momenten, kortom, en daar dan ook moeiteloos in slaagde. In een van de afleveringen krijgt een koppel de quizvraag ‘Wanneer heb je het laatst hard gelachen tijdens de seks?’ De man zet een geluidsdichte koptelefoon op, terwijl zijn vrouw het antwoord ‘Van tafel gevallen tijdens de daad’ geeft. Vervolgens doet de man zijn koptelefoon af en moet hij antwoorden. Je ziet hem twijfelen en wat onwennig lachen, waarna hij zijn vrouw aankijkt en ‘Het spel met de komkommer?’ zegt. Voor wie zich afvraagt waar Jan Eelen de inspiratie haalde voor de ‘In mijn poep’-scène van In de gloria: die lag blijkbaar voor het grijpen.

Ik moet trouwens heel vaak aan Jan Eelen denken als we door de fragmenten gaan. De camerastandpunten bleven vaak onveranderd en er werd heel weinig in scènes geknipt, waardoor alle reality-tv van toen een soort onbedoeld In de gloria-cachet heeft gekregen. Maar dan echt dus. Dat is het fijne aan ’t Is gebeurd maken. Niemand heeft zich ooit om het archief van VT4 bekommerd, maar in elke archiefdoos die we openen, vinden we nieuw televisioneel goud. Tv-makers deden alles, kandidaten gingen overal in mee en iedereen had snorren: de jaren negentig gaan op tv-gebied dieper dan ik me ooit had kunnen voorstellen. Véél dieper.

MAN O MAN

HUYGHE: Het is me nog niet geheel duidelijk wat Man o man nu precies was, maar ik denk dat het een soort schoonheidsconcours moest zijn waarin een aantal mannen voor een zaal vrouwen moest paraderen. Wie niet genoeg applaus kreeg, werd door stewardessen in een zwembad geduwd. De kandidaten probeerden de dames te overtuigen door een liedje te zingen, een gedichtje voor te lezen of een mop te vertellen. Met één constante: gratuite seksuele toespelingen. Om je een idee te geven: in één aflevering – niet eens een kerstspecial – was een kandidaat verkleed als kerstboom om de pun ‘Kom mijn ballen versieren’ te kunnen maken.

Je zult erbij moeten zijn geweest om het te snappen, maar blijkbaar hielden mensen in 1996 enorm van seksuele toespelingen. Hoe absurd ook. Een andere kandidaat spreekt de vrouwen toe met de zin ‘Mijn pijpen zijn iets korter dan die van mijn broek’ en een vuile knipoog. Ik probeer nog altijd te snappen wat hij daarmee bedoelde. Ofwel had de redactie hem de zin ‘Mijn pijp is langer dan die van mijn broek’ ingefluisterd en was hij de exacte formulering vergeten. Ofwel was dat een volstrekt willekeurige zin met het woord ‘pijpen’ in. In elk geval: héél rare zin.

Wat ook niet helpt, is dat Man o man door Roland Peeters wordt gepresenteerd, die dat op de bots lijkt te doen: hij rolt voortdurend met zijn ogen, maakt rare moppen waar niemand om lacht en lijkt zich de hele tijd zelf af te vragen wat hij aan het doen is. Driekwart van de tijd lijkt het publiek niet eens te beseffen dat er een presentator in de zaal staat. Fijn weetje: Roland Peeters is ook de man die op de flessen ketchup van Zeisner staat. Die vent met die koksmuts: dat is hij. Wat al bij al toch de beste curryketchup op de markt is. Geen slecht woord over Roland Peeters dus.

IVAN

HUYGHE: Een talkshow met Ivan Heylen uit 1995. Het concept was dat er hete hangijzers uit de actualiteit besproken werden, waarbij verschillende partijen werden uitgenodigd en ook het publiek zijn zeg mocht doen. De realiteit was dat Ivan één groot circus was. Ik weet niet of het de bedoeling was dat mensen er iets van opstaken of hun mening bijstelden. Er werd vooral heel veel geroepen. Vorig jaar hebben we een fragment getoond waarin het Vlaams Blok zijn zeg mocht komen doen, terwijl Ivan op handen en knieën over de grond kruipt, wild grommend, en op de schoot van zijn gasten gaat zitten. Laat ons zeggen dat Ivan er een iets andere stijl op na hield dan zijn broer Martin.

Ivan is het soort programma waarvan je weet dat het van zijn leven niet meer gemaakt zou kunnen worden. Zo is er een aflevering waarin Michel Vandenbosch en de grote baas van de vleeslobby in debat gaan. Het gesprek eindigt met Piet Huysentruyt die voor beiden een gerecht klaarmaakt. Vandenbosch krijgt een stuk gras met kwarteleitjes op – het enige wat vegetariërs volgens Piet eten – terwijl de baas van de vleeslobby, een behoorlijk corpulente man, een cartoonesk grote steak zit te eten. Belangrijk detail als je je de scène wilt voorstellen: Piet Huysentruyt had een man bun in 1995.

Oprecht: ik zou heel graag willen weten hoe Ivan ooit goedgekeurd is en hoe dat programma gemaakt is. De making of: ik zou ernaar kijken. Maar meer nog doet Ivan je afvragen welke voorstellen in de jaren negentig níét werden goedgekeurd door VT4. Ik bedoel: als het passeert om Filip Dewinter te modereren terwijl je over de grond kruipt, wat was dan de lijn om te zeggen: ‘Wacht eens, zou het kunnen dat dit programmavoorstel erover is?’

VENNEBOS

HUYGHE: Ah, Vennebos. De redactie van ’t Is gebeurd moet zowat de grootste fans van die reeks tellen die er rondlopen. Jelle Gordyn, onze regisseur, heeft alle 115 afleveringen bekeken en houdt er de Wikipedia-pagina van bij. We ijveren er bij de eindredactie ook al even voor dat Vennebos een vaste rubriek wordt. Vooralsnog zonder succes. Onbegrijpelijk.

TV1 had Thuis, VTM had Familie, VT4 had Vennebos. Of toch één jaar lang. En met net iets minder budget dan de concurrentie om decors te bouwen, takes opnieuw te doen en – ik zeg maar wat – scenaristen te betalen. Het resultaat is dan ook het beste stukje tv dat ooit gemaakt is. En dat is niet alleen mijn mening: als we er een fragment van tonen in ’t Is gebeurd, merk je dat we daar het meeste reactie op krijgen. Vennebos is pure cult.

Als ik één aflevering mag aanraden, is dat nummer 17 – terug te vinden op YouTube. Rond minuut 25 zit er een fragment dat zich in een klas afspeelt – 6MWB voor de kenners. De leraar heeft het over Woodstock en de hippie-idealen. Waarna, zonder dat iemand erop aanstuurt, een van de leerlingen begint te rappen. ‘We got the power, got the flower, got the people of Vennebos.’ De rest van de klas valt in; ook de leraar doet mee. Dat is op zich al vreemd. Nog vreemder is dat ze dat blijven volhouden. Twee minuten lang. Het állerbeste is dat er vervolgens naar een andere scène wordt geknipt, om twee minuten later opnieuw naar de klas terug te keren. Waar ze nog altijd gezamenlijk aan het rappen zijn. Ik kan niet goed uitleggen waarom, maar ik was sprakeloos toen ze me dat voor het eerst lieten zien. Vennebos is uniek.

DE BUS

HUYGHE: Wat Olé is voor Leo, is De bus voor Big Brother. In 2000 werden de twee reeksen op exact hetzelfde uur uitgezonden. Maar terwijl Big Brother al bij al behoorlijk saai bleek, was De bus constant vuurwerk. Dat had vooral met het volstrekt waanzinnige opzet te maken: twaalf mensen werden vier maanden lang opgesloten in een bus. Ik herhaal: vier maanden lang. Wellicht daarom dat het programma haast permanent ontspoorde. De weekoverzichten waren één langgerekte ruzie. Meestal met ene Koen in de hoofdrol, een man die zich tijdens een van die discussies de quote ‘Ik ben hier de hond’ liet ontvallen. Mochten er toen social media hebben bestaan, dan was hij de eerste Gringo geweest.

Vier maanden in een bus zitten maakt wel dat je aardig wat vrije tijd hebt, wat dan weer voor mijn favoriete fragment gezorgd heeft. Koen vond het namelijk een goed idee om ’s nachts, wanneer iedereen sliep, geheimzinnige boodschappen te schrijven op de keukentafel. In hagelslag. Om de een of andere reden had hij niet door dat de camera’s ook ’s nachts draaiden. Je ziet hem in de keuken, korrel per korrel, de zin ‘Ruth, laat nooit je angst zien op de bank. Speel niet met Mariska. Vertrouw niemand’ schrijven. Wat een heel, heel lange zin is om in hagelslag te schrijven. Vergeet dat nightvision-geschuifel onder de lakens in Temptation Island: iemand met hagelslag zien schrijven, dáárvoor kijk ik naar reality-tv.

Nu, als we zulke fragmenten uitzenden, houden we altijd ons hart vast. We kunnen ons voorstellen dat een heleboel mensen heel erg blij waren dat die archiefdozen vijftien jaar dicht zijn gebleven – en dat ook zo wilden houden. Nochtans: we lachen nooit met de mensen die erin voorkomen, maar met de absurditeit van de tijdgeest. Want VT4 in de jaren 90: dat was iets bijzonders.