‘De luizenmoeder’ blijft voorlopig achter met een leeg rapport

Nee, we zijn nog niet wild van De luizenmoeder, al is het wel te vroeg om de reeks helemaal af te schrijven.

Mijn moeder, een kleuterleidster zoals ik iedere kleuter in uw omgeving er een toewens, sloeg de krant open op de advertentie voor De luizenmoeder: Lynn Van Royen die met een schotel verjaardagshapjes en een kind aan haar arm naar verkeersborden staart. ‘Snoep verboden.’ ‘Verjaardagsreglement lezen.’

Mijn mama zuchtte.

‘Die verjaardagstraktaties, dat is dus écht zo’n gedoe hé.’ Om dan te vervolgen: ‘Ik heb het allang door. Ze gaan weer lachen met het onderwijs.’

Herkenbaarheid is alvast een van de redenen waarom de Nederlanders vorig jaar massaal keken naar het origineel van De luizenmoeder. De reeks over een basisschool, gecentreerd rond de neurotische juf Ank, scoorde kijkcijfers waarvan tv-bonzen aannamen dat ze in het pre-Netflixtijdperk waren achtergebleven.

Niks dat de bazen van een commerciële zender zo doet kwijlen als een reeks die iedereen voor de buis krijgt, en dus kon een Vlaamse remake op VTM niet uitblijven. Netjes gekopieerd, tot het geinige beginliedje van The Kinks toe, al werd juf Ank wel juf Els. Els Dottermans, om exact te zijn. Met Tom Audenaert in de rol van de sullige directeur Erik kruiste VTM meteen het tweede vakje op de Bingokaart der Vlaamse Komische Televisie aan. Het witte konijn van dienst is dus Lynn Van Royen, die zich na ambitieuze reeksen als Spitsbroers, Beau Séjour en Tabula Rasa voor het eerst ook aan humor waagt.

Van Royen speelt Hannah, een gescheiden kinderpsychologe die haar dochter in een nieuwe school inschrijft en met voorsprong het normaalste figuur is dat in basisschool Den Akker rondloopt. Al de andere personages, van de over wc-rolletjes emmerende zeurmoeder Angelique tot de zichzelf in newspeak vastlullende directeur, het soort mosselige personage waarin we Audenaert de laatste jaren wat te vaak hebben gezien, zijn even rudimentair geschetst als een kindertekening op het prikbord van juf Els.

Maar het bordkarton is nog altijd een pak dikker dan dat van FC De Kampioenen én er valt in de school een pak meer te lachen dan in de voetbalkantine. Zowat alle fragmenten uit de eerste twee afleveringen die in Nederland halve memes werden – de beschamend opgewekte kleuterliedjes van juf Ank/Els, de wc-rolletjesdiscussie… – zijn ook geestig in het Vlaams.

Wie er trouwens voor vreesde dat de Vlaamse versie braver zou zijn dan de Nederlandse: vergeet het maar. Ook bij ons krijgt de zwarte vader die te laat komt op het oudercontact te horen van juf Els te horen dat hij wel de poetshulp moet zijn en is een Aziatische leerling ‘dat meisje met die oogjes’. Op én over het randje, maar wel zo gebracht dat enkel de persoon die de grap máákt in zijn hemd wordt gezet.

De luizenmoeder maakt wel vaker gebruik van uw plaatsvervangende schaamte, vaak teruggebracht tot een perfect getimede, ongemakkelijke grijns van Van Royen, en moet het meer van de hohoho dan de hahaha hebben. Maar als er eens een minuut of tien niet te cringen valt – na een tijdje worden zelfs de raarste kindernamen minder grappig – heb je als kijker weinig aan wat er overblijft, het verhaal en de personages dus. Dat maakt het moeilijk om vlot te blijven meegaan in het opgefokte sfeertje waarin basisschool Den Akker baadt. ‘Over the top’, kreeg ik te horen van de kleuterjuf naast me op de zetel, en ik kon haar geen ongelijk geven.

En toch schrijven we De luizenmoeder niet af na de twee afleveringen die we hebben gezien. Wie de reeks in Nederland heeft gevolgd, weet namelijk dat er de volgende weken nog een pak situaties aankomen – verjaardagsreglementen! seksuele opvoeding! kanjertraining! – waar een beetje Els Dottermans zich in kan vastbijten als een zesjarige in een suikerwafel. Intussen zetten wij de handjes in de zij, stampen we met de voeten en houden we nog een paar weken hout vast.