Minder ironische mopjes in de studio, meer human interest. ‘Steven Van Herreweghes “De jaren 80 voor tieners” is in de eerste plaats een heel hoopvol programma’
Dat het iets met archiefbeelden zou worden, stond vast. Steven Van Herreweghe is sinds zijn succesvolle Eén-programma’s De jaren stillekes en Van algemeen nut met geen stokken nog in het hier en nu te krijgen. Of toch niet volledig: voor De jaren 80 voor tieners maakt hij een grand écart tussen zijn eigen wonderjaren en de leefwereld van een tiental jonge mensen die hij in strak gemonteerde gesprekjes met de trends, politiek en gewoontes van de eighties confronteert. Dat alleen al maakt het een ánder Van Herreweghe-programma. Minder ironische mopjes in de studio, meer human interest. Het gaat hem niet slecht af, al moet hij soms wat strenger zijn voor zijn innerlijke geinige nonkel. De jongeren met wie hij praat zijn te beleefd om er hem op te wijzen, maar je ziet ze af en toe kijken als… Welja, zoals onze kinderen weleens naar ons kijken.
De kennis van de geschiedenis van deze tieners is aan de zwakke kant. Maar die hebben ze blijkbaar ook niet nodig om verstandige mensen te zijn, zoals ons altijd werd voorgehouden.
De tieners zijn uiteenlopend van achtergrond, leeftijd, ras, geaardheid en gender, maar ze hebben op het eerste gezicht twee zaken gemeen. De eerste is dat hun kennis van de geschiedenis aan de zwakke kant is. De tweede is dat ze die blijkbaar niet nodig hebben om verstandige mensen te zijn, zoals ons altijd werd voorgehouden. Sommigen situeerden Elvis in de eighties en het ontstaan van België in de zeventiende eeuw (‘Hoe? Eigenlijk bestaan wij dus nog niet zolang?’), maar de genuanceerdheid en openheid van hun denken is iets waar de meeste volwassenen in de archiefbeelden nog niet aan toe waren. Dat maakt van De jaren 80 voor tieners in de eerste plaats een heel hoopvol programma.
Licht was het anders niet. Beelden van een bijeenkomst in het West-Vlaamse Poelkapelle, waar een stel inteeltkoppen de verjaardag van Adolf Hitler bleek te vieren, brachten het gesprek op racisme. Elders werd tot grote consternatie van de jongeren het n-woord gebezigd en bespraken brave burgers van toen het ‘verschijnsel’ homofilie alsof het een ziekte betrof. De computerchip leidde tot vrees voor toenemende werkloosheid, zowel in een aflevering van De collega’s als in het echt. En er waren véél protestmarsen. ‘Die betoogden precies voor alles!’ zei een jongen.
Al die grote thema’s kwamen al aan bod in de eerste episode, die het jaar 1980 behandelde. We hopen dat het productiehuis Panenka het een en ander tot en met 1989 kan volhouden zonder in een soort De Pré-historie te vervallen. Niet dat de vele films, muziekjes en trivia die de revue passeerden niet amusant waren, maar dit programma heeft veel meer in zich dan dat: door de ogen van de kinderen laat het ook de volwassenen op een andere manier naar een tijdperk terugkijken dat ze in hun herinnering positief tegen het heden laten afsteken – zoals elke generatie nu eenmaal gedoemd is te doen.
Nu nog hopen dat Van Herreweghe in een van de volgende afleveringen geen dad dance inzet.
De jaren 80 voor tieners
Donderdag 3/3, Eén, 20.35
