De finale Sitcom Countdown: de allerbeste sitcoms uit de tv-geschiedenis

Zomaar een ideetje voor de laatste aflevering: we tellen af in koor, en op het einde gaan we allemaal samen op café!

1. Cheers (1982-1993)

In How I Met Your Mother, waarmee deze Sitcom Countdown in juni opende, ontmoetten de protagonisten elkaar in een bar die MacLaren’s Pub heette. Die ontmoetingsplek was er, net als de koffiebar uit Friends of de kantine van F.C. De Kampioenen, wellicht nooit geweest als Glen en Les Charles en James Burrows veertig jaar geleden niet op het briljante idee waren gekomen een café te gebruiken als decor voor Cheers, hun reeks over de relatie tussen een gesofisticeerde vrouw en een simpele sportliefhebber. Dankzij de bar konden ze een grote verscheidenheid aan figuren in en uit het verhaal laten waaien, terwijl een aantal stamgasten als een Grieks koor commentaar op het gebeuren leverde.

Het centrale koppel werd Sam en Diane gedoopt en de eerste vaste klanten waren Norm (boekhouder, lui, dorstig) en Cliff (postbode, alwetend, irritant). Voor de bar liep een kleine dienster (Carla) rond die schoot op alles wat bewoog, erachter stond een domkop om zielsveel van te houden (Coach). Toen de acteur die hem speelde overleed, kwam een nog grotere domkop om niet minder van te houden (Woody) in zijn plaats.

Na enkele seizoenen schoof psychiater Frasier Crane, nog piepjong maar al heel pedant, mee aan. Actrice Shelley Long, die Diane speelde, vertrok en werd vervangen door Kirstie Alley als de koele zakenvrouw Rebecca. En al die tijd bleef Cheers open, werd er over sport geluld en ontsponnen zich verhalen waarmee Amerika, en gaandeweg de rest van de wereld, zich kon identificeren. De oneliners van Norm werden bekend als normisms, Sam en Diane waren de Ross en Rachel van hun generatie en wij kunnen nog altijd niet aan Coach denken zonder een krop in de keel te krijgen. Of aan het kenwijsje, waarin het geheime recept dat van Cheers de beste sitcom aller tijden maakt zomaar wordt prijsgegeven: ‘Where everybody knows your name / and they’re always glad you came’. Hoewel de moppen altijd ten koste van een van de personages gingen, was vriendschap het geheime ingrediënt. Iedereen in Cheers was familie van elkaar. Je had bovendien het gevoel zélf ook een stamgast te zijn.

Wij hebben gisteren Ruben Van Gucht ontvoerd, en onze eisen zijn eenvoudig: een heruitzending van Cheers, elke avond één episode net voor het slapengaan, op het openbare net. Of we brengen hem terug.

2. Blackadder (1983-1989)

Dankzij een cunning mix van geschiedenis, fysieke en verbale humor is dit de beste Britse sitcom aller tijden. Aan te stippen zijn de idiotie van Baldrick en Prince/Captain George (de piepjonge Hugh Laurie), twee gastverschijningen van Rik Mayall als het alfamannetje Lord Flashheart en de door schrijver Ben Elton ingefluisterde oneliners van Blackadder zelf (Rowan Atkinson), die eigenlijk aan wandtegels in uw keuken moeten hangen. Het laatste seizoen speelt zich af in de loopgraven van WO I en is een van de scherpste aanklachten tegen oorlogsgruwel die we ooit hebben gezien.

3. Seinfeld (1989-1998)

De Twitter-account Seinfeld Quotes verblijdt zijn volgers al sinds 2012 met citaten uit de reeks die voor komiek Jerry Seinfeld tegelijk doorbraak en pensioenplan was. Dat zegt veel over het spervuur van verbaal komisch geweld dat negen seizoenen op de kijker werd afgevuurd. De talige, cerebrale benadering is allicht ook de reden waarom Seinfeld internationaal nooit zo populair was als pakweg Friends, maar Jerry Seinfeld en medebedenker Larry David schreven met George Costanza ook een van de prachtigste personages die ooit in een sitcom hebben rondgelopen.

4. The Office (2001-2003)

Twee seizoenen (en een kerstspecial) van de mockumentary over papierbedrijf Wernham Hogg waren voldoende om bedenker Ricky Gervais een onwankelbare status te bezorgen. The Office is sindsdien vaak geïmiteerd – zie zowel de Amerikaanse remake als het gelijkaardige Parks and Recreation – maar niks komt in de buurt. Gervais zelf leerde ons als de narcistische kantoorchef David Brent lachen uit ergernis (of was het medelijden?), het welles-nieteskoppel Tim en Dawn bracht op het einde een cathartische portie ontroering. Afgekeken van Friends?

5. Friends (1994-2004)

Gemeten in termen van impact en populariteit anno 2020 de absolute nummer één. Zes twintigers, twee appartementen, een koffiebar en een tot de verbeelding sprekende metropool: met die elementen bouwden David Crane en Marta Kauffman een monumentale sitcom die, zonder de lach uit het oog te verliezen, jaar na jaar meer ging investeren in het liefdesleven van het centrale welles-nieteskoppel Ross en Rachel. Iedereen supporterde, en iedereen kent nog altijd scènes, grappen en catchphrases – ‘We were on a break!’ – uit het hoofd. Ook wie in 1994 nog niet eens geboren was.

6. The Good Place (2016-2020)

Stel: je bent de bestuurder van een tram die onhoudbaar op vijf aan het spoor werkende arbeiders af dendert. Je kunt hen alleen redden door te switchen naar een ander spoor, waarop slechts één iemand aan het werk is. Wat doe je? Dat is, in een notendop, het trolleyprobleem, een ethisch gedachte-experiment dat in 1967 voor het eerst werd geformuleerd en in The Good Place in de praktijk werd omgezet, met véél bloedspetters en pittige lachstuipen tot gevolg. Vooral omdat de man aan het stuur een professor ethiek was.

En dat is slechts een van de vele geniale vondsten die van The Good Place de hoogstgenoteerde recente reeks in deze lijst maken. Het meesterstuk van Michael Schurr, die hier eerder voorbijkwam met Brooklyn Nine-Nine en Parks and Recreation, speelt zich af op een plek waar alles mogelijk is – het hiernamaals – en maakt daarvan gebruik om de grenzen van de sitcom fors op te rekken. De hoofdfiguur is de egoïstische, zelfingenomen Eleanor Shellstrop (Kristen Bell), die na haar overlijden per abuis in de goeie plek terechtkomt. Ze wordt er verwelkomd door Michael (Ted Danson), die zichzelf voorstelt als de architect van wat ze om zich heen ziet. Nu ze er toch is, besluit ze met de hulp van Chidi, de haar toegewezen soulmate (en in een vorig leven professor ethiek), een beter mens te worden.

De ongelimiteerde scheppingskracht van Michael maken van The Good Place een visuele speeltuin voor de makers. In een aflevering van het tweede seizoen krijgt de goeie plek bijvoorbeeld 803 reboots, die in een geweldige montage aan u voorbijtrekken. Op dat moment staat The Good Place zo ver af van de living-met-sofa die de klassieke sitcom kenmerkt, dat je echt in een andere wereld lijkt te zijn beland.

Het wordt nog beter als de noties van Goed en Kwaad, die onlosmakelijk met het hiernamaals verbonden zijn, tegen het licht gehouden worden. Het is één ding om een nerd met komisch oogmerk zaken als ‘Kierkegaard’ en ‘het trolleyprobleem’ te laten ontvallen. Als je de ethiek gaat betrekken in de ontwikkeling van je personages – we zijn de verwende socialite Tahani en de domme drugsdealer Jason nog vergeten – ontstaat gaandeweg een moraliteit die oneindiger veel doeltreffender is dan de levensles die je op het einde van een doorsneesitcomaflevering wordt opgelepeld.

7. The Young Ones (1982-1984)

Zou deze linkse rotzooi ooit op een steuncomité kunnen rekenen? Komieken Rik Mayall en Adrian Edmondson (Bottom) beukten de deur naar de eeuwige roem én elkaars hersenpan in met de revolutionaire sitcom The Young Ones, over vier studenten – een punk, een hippie, een pol en soc’er en een sjacheraar – die de uitzichtloosheid van de vroege eighties in het Engeland van Margaret Thatcher symboliseren. Schrijver Ben Elton vatte de tijdgeest met surrealisme, punk en maatschappijkritiek, de slapstick van Mayall en Edmondson deed de rest.

videoYouTube480https://i.ytimg.com/vi/TLwc9lbJlIQ/hqdefault.jpghttps://www.youtube.com/user/BBCWorldwide1.0459344BBC StudiosCornflakes, Cornflakes, Cornflakes | The Young Ones | BBC Studios

8. Fawlty Towers (1975-1979)

Onlangs in opspraak geraakt en meteen de hele rechterflank achter zich verzameld. Het was ontroerend op een manier dat Britse sitcoms, en zeker Fawlty Towers, dat doorgaans niet zijn. Het voornaamste wapenfeit van John Cleese na Monty Python’s Flying Circus was een briljant uitgevoerde deurenkomedie die veertig jaar geleden tot uitbundig schuddebuiken noopte. De personages Basil Fawlty en Manuel, de onwetende ober uit Lubbeek, zitten terecht diep in het collectieve geheugen verankerd, net als sommige scènes die we vandaag blijkbaar nog het liefst zouden vergeten.

9. Flight of the Conchords (2007-2009)

Kent u het gezegde ‘Gestrand als twee Nieuw-Zeelandse folkies in New York’? Indien wel, dan is de kans groot dat Flight of the Conchords warme herinneringen bij u oproept. De reeks rond Bret McKenzie en Jemaine Clement die het begin van deze eeuw in de Big Apple proberen te maken en zich daarbij de band meetings met hun geschifte manager Murray én de attenties van hun enige fan Mel moeten laten welgevallen, is na tien jaar nog even grappig, fris en uniek. Eén punt van kritiek: de songs van het duo zijn zo goed dat je niet kunt geloven dat de twee niet aan de bak komen.

10. Frasier (1993-2004)

De enige spin-off in deze lijst volgde psychiater Frasier Crane bij diens terugkeer van Boston, waar hij een stamgast was in Cheers, naar zijn geboortestad Seattle. Frasier was een heel klassieke reeks met meeleeffactor 10 die humor putte uit de tegenstelling tussen Frasier en zijn jongere broer Niles, twee hoogopgeleide snobs, en hun vader Martin, een gepensioneerde politieagent die bij zijn oudste zoon inwoonde. Na elf seizoenen en 37 Emmy Awards was het ook een van de populairste sitcoms uit de tv-geschiedenis, met dank aan de geweldige vertolkingen, uitstekende grappen en publieksvriendelijke plotlijnen.

11. Married…with Children (1987-1997)

12. Arrested Development (2003-2006 en 2013-2019)

13. Scrubs (2001-2010)

14. ‘Allo ‘Allo (1984-1992)

15. The Cosby Show (1984-1992)

16. The Fresh Prince of Bel-Air (1990-1996)

17. Silicon Valley (2014-2019)

18. Police Squad! (1982)

19. Het eiland (2004-2005)

20. Community (2009-2015)

21. Bottom (1991-1995)

22. Absolutely Fabulous (1992-1995 en 2001-2003)

23. That ’70s Show (1998-2006)

24. Parks and Recreation (2009-2015)

25. Sex and the City (1998-2004)

26. Freaks and Geeks (1999-2000)

27. Taxi (1978-1983)

28. My Name Is Earl (2005-2009)

29. The Big Bang Theory (2007-2019)

30. Brooklyn Nine-Nine (2013- )

31. The Wonder Years (1988-1993)

32. Spin City (1996-2002)

33. Mad about You (1992-1999)

34. Coupling (2000-2004)

35. How I Met Your Mother (2005-2014)