Dankzij ‘Drive To Survive’ is Formule 1 de nieuwe koning van de televisie

De formule 1 viert haar 75e verjaardag. Zelfs als u geen fan bent, valt daar niet aan te ontsnappen.

‘Ik hoop dat ik ziek ben, die dag.’

Wanneer een journalist Max Verstappen afgelopen november meedeelt dat het F1-seizoen voor het eerst begint met een ‘epische’ spektakelshow in de Londense O2-arena, kan de wereldkampioen alleen maar zuchten. Weigeren kan hij niet. Vier maanden later staat hij samen met negentien andere coureurs en hun nieuwe auto’s tussen de flitsende lichten, duizenden sportfanaten én Take That. Ongemakkelijk schuifelt hij over het podium, zwaaiend naar zijn publiek. In 2025, 75 jaar na het ontstaan van de sport, volstaat het namelijk niet meer om heel hard te kunnen rijden. Je moet ook een celebrity zijn.

Naar de oorzaak van al die bombast is het niet ver zoeken: al sinds Drive to Survive in 2019 op Netflix verscheen, is het speelveld voor formule 1-coureurs hertekend. De realityshow van shakespeareaanse allure begint deze week aan zijn zevende seizoen. Het vorige seizoen haalde in drie dagen tijd 2,9 miljoen kijkers wereldwijd. En dat met de minst spannende premisse van het genre: coureurs geven een blik achter de schermen van het afgelopen seizoen – naar de winnaar is het dus niet meer gissen. Maar Drive to Survive verpakt zijn verhalen zo sappig dat de droge feiten er niet toe doen. Je klokt in om Lewis Hamilton zijn kinderdroom nog eens te zien waarmaken bij Ferrari, na een moeilijk afscheid bij Mercedes. Om te supporteren voor Alex Albon, de publiekslieveling die nooit wint. Om je te verlekkeren aan de venijnige vete tussen topteams Haas en Williams. En om de Italiaanse teammanager Günther Steiner te horen zeggen dat hij voor ‘twee punten de hele paddock zou neuken’.

De impact van de show is niet te onderschatten. Vóór Drive to Survive stelde de sport niets voor in de Verenigde Staten. Vandaag telt het land drie races (in Austin, Las Vegas en Miami), trekken sponsors gretig hun portefeuille open, pompte Netflix 170 miljoen dollar in een biopic over Ayrton Senna, plant Cadillac een eigen F1-team tegen 2026 en zou volgens marktonderzoeker Nielsen het aantal Amerikaanse fans met 10 procent gegroeid zijn tussen 2019 en 2022, met een explosieve toename van vrouwelijke fans, van 8 procent naar 40 procent. De afgelopen twee seizoenen konden telkens op 1,1 miljoen Amerikaanse kijkers rekenen per race – een resultaat dat acht jaar geleden ondenkbaar was.

Voor het grootste deel van de F1-geschiedenis was de sport in handen van Bernie Ecclestone, een excentrieke zakenman met een gefaald grand-prixverleden. Van eind de jaren zeventig tot en met 2017 beheerde hij de commerciële rechten. Voor Ecclestone was dat een lucratieve onderneming, maar voor de sport veel minder: hij had weinig oog voor modernisering, laat staan voor een potentiële uitbreiding naar de Verenigde Staten.

Er breekt een nieuw tijdperk aan wanneer John C. Malone in 2017 met Liberty Media voor 4,6 miljard dollar de sport overkoopt. Hij geeft de formule 1 de showbizz-behandeling: tv-executive Chase Carey neemt de fakkel over van Ecclestone, en Sean Bratches, de toenmalige vicepresident van sportzender ESPN, wordt zijn handlanger. Geen van beiden heeft ooit een race gezien, maar wel Last Chance U, Greg Whiteleys razend populaire football-realityreeks op Netflix. Ze willen hetzelfde doen, maar groter. Geen focus op één team, maar op alle teams. Ook handig: aangezien de F1 op dat moment een kleine sport is, kunnen ze de creatieve controle op de inhoud behouden. Als laatste slimme zet casten ze James Gay-Rees als showrunner, een Britse documentairemaker die zijn carrière begon in de meest commerciële uithoek van Hollywood en daarna internationaal scoorde met zijn biografische portretten van Amy Winehouse (Amy) en Ayrton Senna (Senna). Hij is het die de cruciale beslissing maakt om geen overkoepelende vertelstem in te schakelen voor Drive to Survive. In plaats daarvan laat hij de coureurs en teamleiders zelf aan het woord, maakt hij soappersonages van hen, en laat hij het aan de kijker over om te beslissen wie van hen de juiste weergave van de feiten geeft.

Hoe hoog het soapgehalte kon gaan, werd al duidelijk aan het einde van het vierde seizoen. Al een heel seizoen lang had Drive to Survive de rivaliteit tussen Max Verstappen en Lewis Hamilton aangedikt. In 2021 pakte Verstappen uiteindelijk de titel in Abu Dhabi, in een controversiële finale waarin racedirecteur Michael Masi na een crash de veiligheidswagen te snel van het circuit haalde. ‘De finish was gemanipuleerd door stewards, rigged, om een meer dramatische finale voor het theater te produceren’, meende Peter Hain, de vicevoorzitter van een belangengroep voor formule 1 in het Britse parlement. Achteraf werd geoordeeld dat Massi een ‘menselijke fout’ maakte. Het volgende seizoen weigerde Verstappen nog te getuigen in Drive to Survive. ‘De reeks is overdreven en fake’, klonk het.

Kijkers malen niet om die overdrijvingen. En Netflix evenmin: in februari raakte bekend dat de streamingdienst overweegt om de Amerikaanse uitzendrechten voor de formule 1 te kopen wanneer de huidige deal eind 2025 afloopt. Voorlopig staat de prijs op 90 miljoen dollar. Dat is verwaarloosbaar in vergelijking met wat ze betaalden voor andere sporttakken. De tienjarendeal voor de WWE-rechten kostte hen 5 miljard dollar, de NFL-kerstmatch 150 miljoen dollar. Dat is logisch: het football haalde 24 miljoen kijkers in december, de formule 1 slechts één miljoen. De enige vraag is of Netflix’ poging om de grenzen tussen sport, soap en entertainment te doen vervagen voldoende zal zijn om een groter en vooral duurzaam publiek binnen te halen.

En anders is er deze zomer nog de blockbuster F1 van Joseph Kosinski (Top Gun: Maverick): geen betere reclame voor de sport dan Brad Pitt in een racekar.