Van dolfijnenelektronica tot heksenhouse: een minigids door 4 microgenres
In het begin van dit decennium overspoelden catchy namen voor obscure muziekgenres de sociale media. Sommige microgenres – PC Music! Seapunk! – verzonnen door hokjesdenkers en tieners met te veel schermtijd, zijn ook vandaag nog relevant
VAPORWAVE
Klinkt als: de Nintendo van Aphex Twin.
Muzikaal schommelt vaporwave tussen de psychedelische elektronica van James Ferraro en wat u in de jaren 90 in liften, reclamespotjes en videogames hoorde. Inhoudelijk parodieert vaporwave massaconsumptie en makkelijk consumeerbare muziek. Het begint al met de naam, een woordspeling op vaporware, een term uit de reclamewereld voor producten die wel worden voorgesteld aan het publiek maar nooit op de markt komen. Een songtitel als Starbucks, Dr. Seussism, and While Your Mac Is Sleeping, te vinden op Ferraro’s Far Side Virtual , zegt in dat opzicht genoeg.
In 2010 bracht Daniel Lopatin, beter bekend als Oneohtrix Point Never, met Chuck Person’s Eccojams Vol. 1 een van de eerste vaporwavealbums uit. De nummers bestaan uit samples van onder meer Toto, Fleetwood Mac en Michael Jackson. Ook Blank Banshee 0 van Blank Banshee was een sleutelalbum van vaporwave. Net zoals Floral Shoppe van Macintosh Plus – de computer uit 1986 en pseudoniem voor Vektroid of kunstenares en producer Ramona Andra Xavier.
Floral Shoppe is het schoolvoorbeeld van de visuele kant van het genre: de albumcover grijpt terug naar de internet- en consumptiecultuur van de jaren ’90. De esthetiek – of liever e s t h e t i e k – dweept met uitgerekte letters, roze en appelblauwzeegroene tinten, Romeinse bustes en zo veel mogelijk referenties naar de kleutertijd van Windows.
videoYouTubehttps://www.youtube.com/user/SuperBuzas3604801.0
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Het genre bereikte zijn hoogtepunt rond 2012, toen academici boeken volpenden waarin ze vaporwave ‘het summum van antikapitalistische muziek‘ en ‘het nieuwe punk’ noemden. Daarna werd het stiller. In 2015 gebruikte MTV – ironisch genoeg – de antikapitalistische esthetiek van vaporwave in de visuele rebranding van het netwerk. Esquire noemt het de doodsteek van vaporwave, maar MTV’s appropriatie kan net zo goed gezien worden als een teken van de noemenswaardige invloed van het genre.
En die is er. Drake nam de karakteristieke kleuren over in de videoclip voor Hotline Bling . Ook Kanye West experimenteerde met vaporwave in zijn artwork. Oneohtrix Point Never en James Ferraro groeiden uit tot baanbrekers in het elektronisch experiment. De consumptieparodie werd overgenomen en uitvergroot door het controversiële label, collectief en genre PC Music.
In concert: Blank Banshee staat op 25 mei in de Ancienne Belgique.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
WITCH HOUSE
Klinkt als: Wat je zou horen als je de weird sisters uit Netflix-serie Sabrina, the Teenage Witch aan het mengpaneel zet. Of de huis-dj van het fatale schoolbal uit Stephen Kings horrorcultklassieker Carrie.
De naam van het genre, een donkere reactie op ontspannen chillwave, werd als grap verzonnen door de Amerikaanse elektronica-artiest Pictureplane en opgepikt door Pitchfork. Het bleef ook grotendeels online, populairder in de pennen van muziekjournalisten dan onder muzikanten. Met een witching hour van 2009 tot 2010, hadden artiesten amper tijd om een album uit te brengen. Salem deed dat wel, het trio uit Chicago werd zo volgens Vulture ongewild het boegbeeld van witch house.
Verder bleven artiesten hun best doen om het genre onbekend te houden. De artiestennamen en albumtitels zijn haast onmogelijk gestileerd (denk aan bands als GR+LLGR+LL en GLASS +33+H bijvoorbeeld, met een zwarte driehoek op de plaats van de A en omgekeerde crucifixen als kruisjes), zijn moeilijk door een zoekmachine te halen en zouden geheime boodschappen verspreiden. Met zowel The Cure als gedeconstrueerde hiphop als model, maakt het genre gretig gebruik van reverb, oversturing en vervormde vocals. Al weten we beter hoe witch house eruitziet dan hoe het klinkt: kruisen, driehoeken en verwijzingen naar alchemie, hekserij, horrorfilms en -series, met Twin Peaks op kop.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Hoe obscuur de artiesten ook klinken, witch house had een bescheiden link met de mainstream. Crystal Castles en Gentse band Fär kregen het label, net zoals Purity Ring. Op Shrines geeft Purity Ring een donkere draai aan hiphop. Het Canadees duo doopt het album ‘nachtmerriepop’, vol hiphopbassen, vervormde stemmen en teksten over heksen en Frankenstein-scenario’s. The Knife stelt zich soms voor met een Griekse phi op de plaats van de f en Rumours, met onder anderen Stefanie Mannaerts van Brutus in de rangen – als sjamaanhop.
360270
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
SEAPUNK
Klinkt als: Oneohtrix Point Never en Destiny’s Child op surfvakantie.
In de categorie vorm-is-belangrijker-dan-inhoud hoort ook seapunk. Denk appelblauwzeegroen haar, schelpenjuwelen, een baseballpet en een T-shirt met emoji’s op, zolang het maar verwijst naar de zee, surferboys, de internetcultuur of de jaren ’90. Als je iemand ontmoet die verwekt lijkt te zijn door Tyler, The Creator en de kleine zeemeermin, wees dan maar zeker dat het een seapunker is.
Al passen zeemeerminnen – in de matrozen vermoordende, niet door Disney geromantiseerde betekenis – niet in de seapunkideologie: met rave-idealen ‘peace, love, unity and respect‘ gaan seapunkers op zoek naar een verdronken Atlantis. Azealia Banks kreeg dan ook tonnen kritiek toen ze zich verkleedde als zeemeermin in de videoclip voor Atlantis uit 2012.
Azealia Banks270360https://www.youtube.com/user/AzealiaBanks
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Ook qua sound leunt seapunk aan bij vaporwave, maar dan met meer verwijzingen naar de communicatiemodellen van walvissen. Bands zoals Zombelle, Unicorn Kid, Ultrademon en Splash Club 7 – ziet u de referentie? – combineren edm en trappy hiphop uit Atlanta met pop en r&b uit de jaren ’90. In 2011 kreeg het genre een eigen label: Coral Records Internazional werd opgericht door Albert Redwine of Ultrademon en heeft ondertussen een bescheiden twaalf releases op de teller.
Muzikaal gezien kreeg seapunk weinig weerklank, maar de esthetiek sloeg in 2012 over naar de mainstream popcultuur. Katy Perry, Lady Gaga, Azealia Banks en Frank Ocean hadden plots dezelfde haarkleur en ook modehuizen Versace en Cartier haalden inspiratie uit de oceaan. Zeven jaar later zingt popfenomeen Vendredi Sur Mer in zo goed als elk nummer over de zee en neemt ze een troon in de vorm van een reuzeschelp mee op het podium. Met La femme à la peau bleu lijkt ze te verwijzen naar de Vogue-fotoshoot waarvoor Nicki Minaj zich blauw schilderde. Vendredi Sur Mer seapunk noemen, gaat te ver. Maar de referenties kunnen niet toevallig zijn voor een artieste met een voet in de modewereld.
270Profil de Facehttps://www.youtube.com/480Vendredi sur Mer – La Femme à la Peau Bleue480YouTubevideo
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
PC MUSIC
Klinkt als: het antikapitalistische zusje van Barbie in een Japans shoppingscentrum.
In 2013 verzamelde Londenaar Alexander Guy Cook zijn meest excentrieke vrienden, liet hen muziek maken en weefde er een label rond. ‘Ik ga op zoek naar een heel extreme persoonlijkheid en plaats die in een popcontext’, zei hij aan The Guardian.
Een van de eerste uitgebrachte nummers van PC Music was Hey QT, een eenmalige samenwerking tussen Cook, de toen nog anonieme elektronica-artieste Sophie en performance-kunstenares Hayden Dunham of QT. Hey QT is voor vijftig procent een song en voor vijftig percent een reclamespot voor het energiedrankje DrinkQT. Een kritiek op de marketing en geprefabriceerde persona’s van de popcultuur?
https://www.youtube.com/480https://i.ytimg.com/vi/1MQUleX1PeA/hqdefault.jpgvideo3601.0YouTube
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De muziekpers kon PC Music niet meteen plaatsen. Muziekjournalisten van Fact noemden de vervreemdende combinatie van Japanse tienerpop en discotheekgeluiden zowel een ‘verachtelijke parodie als ‘de meest onweerstaanbare popmuziek van de laatste jaren‘ en artiesten als Hannah Diamond een ‘nieuw soort popster‘. De tijd doet zijn werk en ondertussen is PC Music makkelijker te interpreteren.
PC Music kadert in de post-ironische internetcultuur, waar de grens tussen serieux en ironie, tussen kunst en product vervaagt. Het label/collectief ontstond online, aanvankelijk was het niet duidelijk of de artiesten ook bestonden buiten de virtuele grenzen van Bandcamp. De theatrale personages stippelen een performance uit, een parodie op de consumptie- en popcultuur. Het contrast met de authenticiteit van pakweg Billie Eilish, die ook een nieuw soort popster wordt genoemd, is enorm.
Naast QT is ook GFOTY of ‘girlfriend of the year‘ het lievelingskind van PC Music, even spoiled maar met iets meer muzikale output. Ook al verliet GFOTY, alter ego van Polly-Louisa Salmon, ondertussen het label, ze blijft het modelkind van de post-ironische popparodie. Salmon parodieert Starbucks op GFOTYBUCKS, op ep If you think I’m a bitch, you should meet GFOTY doet ze hetzelfde met Sorry van Justin Bieber.
In een interview met The Guardian doet GFOTY de prioriteiten van haar minitieus geconstrueerde persona uit de doeken: ‘Starbucks, kleren van Selfridges en, vooral, geld.’ Toch zijn niet alle artiesten van PC Music zomaar een constructie van A.G. Cook: Guys Next Door bestaat uit die laatste en Oneohtrix Point Never, Kane West en Gus Lobban, toetsenist van het flashyroze J-poptrio Kero Kero Bonito.
https://www.youtube.com/GFOTY – TopicYouTube270480https://www.youtube.com/channel/UCOaB4HYUJFUQ0O2SyuCQhOQ3601.0480Superglue
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
PC Music was een vroegbloeier: een jaar na het ontstaan prijkten drie artiesten verbonden aan PC Music in eindejaarslijstjes van Pitchfork. In 2015 ging het label in zee met de mainstream: het tekende met Columbia Records. Hannah Diamond en Sophie schoven achter het mengpaneel met Charli XCX – Cook werd zelfs gepromoveerd tot haar creative director. In 2016 verschoof de media-aandacht naar hipper en nieuwer. Onterecht: Charli XCX en A. G. Cook gooiden hoge ogen met Pop 2. Sophie producete voor onder meer MØ, Vince Staples en Lady Gaga. Sophies knap langspeeldebuut Oil Of Every Pearl’s Un-Insides toonde dat hyperkinetische pop ook kwetsbaar kan zijn.
In concert: Sophie speelt op 1 juni op Best Kept Secret.
YouTube480SOPHIE — Faceshopping (Official Video)https://www.youtube.com/channel/UCu_9_zRVfKee4v7xXXcv2ag3601.0https://www.youtube.com/480videohttps://i.ytimg.com/vi/es9-P1SOeHU/hqdefault.jpg
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier