‘The Dream’ van alt-J is geen conceptplaat, al leggen er opvallend veel mensen het loodje

De populaire en volgens sommigen chronisch nerdy indieband alt-J is na vijf jaar terug met een tintelende plaat waarop nochtans heel wat lieden de pijp uitgaan. ‘Catchy en cerebraal, daartussenin mikken wij.’

Raadseltje. Wat is de link tussen een cherubijn met een kalasjnikov, een krokodil, een Powerpuff Girl die een waterpijp rookt en een pc uit de tijd van de millenniumwissel? Ze sieren vier blauwgelakte vingernagels aan de rechterhand van alt-J-zanger en -gitarist Joe Newman. ‘Vlak voor eindejaar had mijn vriendin haar nagels laten doen. Daardoor had ik er ook weer eens zin in gekregen. Ik vind dit een fijne manier om kleine kunstwerkjes of leuke beelden te tonen.’

Jullie nieuwe plaat The Dream begint met het geluid van iemand die een drankblikje opentrekt. Iemand vergeleek kennismaken met alt-J ooit met voor het eerst alcohol drinken: eerst onaangenaam, daarna interessant en ten slotte verslavend.

Joe Newman:(lacht) Dus onze muziek appreciëren is de weg naar de zondeval? Heel flatterend. Maar het klopt dat onze luisteraars een beetje moeten doorbijten. Veel popmuziek van tegenwoordig lijkt speciaal voor instantvoldoening ontworpen, maar wordt binnen de kortste keren irritant. Catchy en cerebraal zijn de twee extremen, en daar mikken wij met onze verschillende smaken tussenin. Ik hou van americana en gitaarmuziek. Gus is verzot op Engelse folk en is een klassiek opgeleide pianist en koorzanger. Thom is dan weer een heavymetaldrummer die soms hele periodes alleen maar Lamb of God opzet.

In onze versie van Hey Joe kan zij sneller bij het vuurwapen dan hij. Met als gevolg dat Joe sterft en ze zijn lichaam verbrandt.

Ben je anders naar Roxy Music gaan luisteren nadat Bryan Ferry jullie tien jaar geleden misprijzend als ‘een ode aan de normaliteit’ heeft gedefinieerd?

Newman: Eerst vonden we dat beledigend. Tot het ons daagde dat het in feite een doordachte, poëtische omschrijving was. (proeft de woorden) ‘A celebration of normality.’ Hij had gelijk. We wáren blanke, nuchtere kids uit de middenklasse die bekakte kunstschoolachtige kleren droegen en geen intentie hadden het systeem te ondergraven. We waren beroemd geworden dankzij vreemd gemonteerde popsongs als Breezeblocks en Tessellate. Die waren ons visitekaartje, en verder niets. Nooit hebben wij het gevoel gehad dat we onszelf moesten verkopen. We zijn erin geslaagd een succesvolle carrière in de muziek uit te bouwen en tegelijk redelijk gezichtsloos te blijven. Zelden houden mensen ons staande op straat of worden we op een festival herkend. Perfecter kan haast niet.

Er gaan wel wat mensen dood op The Dream, is het niet aan een slepende ziekte dan wel door moord.

Newman: Tja, als je de donkere kant van de mens niet ter sprake kunt brengen, zou er heel wat minder muziek, literatuur of kunst overblijven. Persoonlijk vind ik dat élk onderwerp in een song is toegestaan. Zolang je maar niet aan uitbuiting doet. Behalve naar de dood van John Belushi in The Actor verwijs ik nergens naar specifieke zaken. Ik schrijf puur fictief. Philadelphia is een lied over de laatste twee minuten van iemands leven. ‘Sleep is the cousin of death’ rapt Nas in NY State of Mind. Ik denk dat flauwvallen een andere neef is. Het is mij zelf enkele keren overkomen. Je komt bij en denkt dat je uren van de wereld bent geweest, weet niet waarom je op de grond ligt. Ik stel me voor dat het zo moet zijn als je sterft. Alsof je bewustzijn een reboot heeft gekregen. Get Better heb ik voltooid tijdens de pandemie, al gaat het daar niet over. Het refrein had ik jaren geleden al voor mijn vriendin geschreven toen ze met menstruatiepijn kampte. Tijdens de lockdown heb ik kleine vignetten over rouw aangedikt en gestructureerd tot een verhaal over iemand wiens partner sterft. Elke dag het dodencijfer moeten horen waarvoor dit virus rechtstreeks verantwoordelijk was: onvermijdelijk sloop er een groot gevoel van verlies onder mijn huid. Nu, The Dream is zeker geen conceptplaat. Elke song zoekt thematisch zijn eigen weg. Wel neigen we altijd naar dezelfde fundamenten uit de folk: liefde, verlies en de lessen die daaruit te trekken vallen. Voor die oude wijn maken we graag nieuwe zakken.

Vlnr.: Joe Newman, Gus Unger-Hamilton en Thom Sonny Green.
Vlnr.: Joe Newman, Gus Unger-Hamilton en Thom Sonny Green.

Soms bouw je met de fundamenten van absolute evergreens iets volledig nieuws. Op jullie vorige plaat was dat House of the Rising Sun, nu draai je de rollen om in de door Jimi Hendrix gepopulariseerde femicidesong Hey Joe.

Newman: Ja, in dat nummer stapt Joe dreigend op zijn old lady af omdat hij het zat is dat ze met een andere vent aanpapt. Maar dan zegt zij: hola, jij houdt mij met geweld onder de knoet én je pist zelf naast de pot. In onze versie kan zij sneller bij het vuurwapen dan hij. Met als gevolg dat Joe sterft en ze zijn lichaam verbrandt. Zo wordt het een verhaal over de controle over je leven terugwinnen.

Mogen we het typisch vinden voor een belezen band als alt-J dat jij geen patches met namen van andere bands op je jas draagt, maar wel van Wir Kinder vom Bahnhof Zoo, het boek uit 1978 en drie jaar later de film over een jong Berlijns heroïnehoertje?

Newman: Terwijl ik het boek nooit gelezen en de film niet gezien heb! Dat jasje was een geschenk. Op de rug hangt een prachtig esthetisch beeld uit de film van de twee protagonisten die elkaar omhelzen in een hal. Tenminste, daar ben ik pas later achter gekomen. Ik werd in hartje Londen ooit aangesproken door een Duitser. Waar ik dat coole jasje vandaan had, en of ik die bikkelharde film had gezien. Ik antwoordde: o, komt dat uit een film? Diezelfde dag kwam ik een andere Duitser tegen en die begon over het boek. En ik: o, is er ook een boek? (lacht) Dat was twee jaar geleden. Ik zal er toch eens werk van moeten maken.

In Hard Drive Gold steek je de draak met de cryptomuntenrage. Een middelvinger naar Matt Damon en Fortune Favours the Brave, die dubieuze commercial waarin hij die dingen aanprijst?

Newman:(lacht) Het is gewoon een silly nummer over een al even banale tienerdroom: dat jij de rijkste gast op school bent, die elke dag in een Ferrari wordt afgezet. Een ongegeneerde, neoliberale fantasie, maar fuck it, we wilden eens een lolletje hebben. Niet zozeer te begrijpen als kritiek op de toekomst van ons monetaire systeem dus.

De video voor Hard Drive Gold was jouw vuurdoop als regisseur. We zien een atlete die op de dag van de apocalyps haar polsstok uit de garage haalt voor een ultieme sprong. Op die stok lezen we een songtitel van Radiohead: Everything in Its Right Place.

Newman: Dat is de song waarmee ik Radiohead heb leren kennen, en ik was er meteen wild van: stroperig, maar in de goeie zin. Ik had nog nooit zoiets gehoord en kon er niet genoeg van krijgen. Daarna begon ik naar Kid A te luisteren, en Amnesia, The Bends en OK Computer. Kort daarna kwam In Rainbows uit. Toen was het voor mij zonneklaar: dit moet een van de beste groepen van de jongste dertig jaar zijn. Vandaar die knipoog in de video. Maar het is ook een grapje, want de enige juiste plek voor zo’n polsstok is de holte waarin je moet mikken vooraleer je jezelf naar boven afduwt. Van zo’n dubbelzinnigheden hou ik.

En dan zijn er nog altijd mensen die jullie nerdy durven te noemen. Terwijl alt-J er niet voor terugschrikt op te treden voor een bende zatte Russen.

Newman: Ja, tijdens een teambuildingweekend van een groot Russisch telecombedrijf, op de IJslandse buiten. We hebben nooit veel van die corporate gigs gedaan. Dat was de eerste keer en ja, we deden het omdat het zo goed betaalde. Het bizarre was dat iedereen als Viking bleek te zijn uitgedost, en dat ze ook van óns verlangden dat we in de verkleedkoffer doken. Niet eenvoudig om met een hoop bont om je lijf en een gehoornde helm te spelen, maar goed. Veel maakte het toch niet uit, want enkel de hoge pief die ons had aangezocht bleek onze muziek te kennen. De rest van de meute bleef onverstoord mede drinken en geroosterd varken eten. Alsof we in de negende eeuw waren beland. (lacht)

The Dream

Op 11/2 uit bij Infectious.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

alt-J

Opgericht in 2007 in Leeds door Joe Newman (zang/gitaar), Gus Unger-Hamilton (toetsen/zang), Thom Sonny Green (drums) en Gwilym Sainsbury (gitaar/bas). Die laatste verlaat de groep na – en vanwege – het massale succes van debuutplaat An Awesome Wave (2012), waarvoor alt-J de Mercury Prize krijgt.

Maakt wat de groepsleden zelf als progressieve indiepop en folktronica omschrijven, met veel referenties aan literatuur (Hubert Selby Jr. in Fitzpleasure), film ( Alien in The Gospel of John Hurt), geschiedenis (de dood van oorlogsfotografenpaar Gerda Taro en Robert Capa in Taro) en andere popmuziek (Radiohead in Hit Me Like That Snare).

Breekt definitief in de States door met de atypische single Left Hand Free, geschreven in twintig minuten rond een ‘dwaze riff en clichédrums, echt iets voor Amerikaanse truckers’.

DiscografieAn Awesome Wave (2012), This Is All Yours (2014), Relaxer (2017) en The Dream (2022).

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content