The Specials @ AB: Een uitbundig ska-feestje

'The Specials'. Tijdens hun gloriejaren. © gf

Aan het eind van de seventies sloegen The Specials, uit het Britse Coventry, een brug tussen ska en punk. Ruim dertig jaar later doen ze dat nog steeds. In de AB manifesteerden ze zich als een onweerstaanbaar feestorkest, met een ‘greatest hits’-set van het type dat de toeschouwers een geweten schopte.

DA GIG: The Specials in AB, Brussel op 25/11.

IN EEN ZIN: na al die jaren stonden de nummers van The Specials nog altijd trots overeind en bewees de groep dat je ook kunt dansen zonder je verstand op nul te zetten.

HOOGTEPUNTEN: ‘Ghost Town’, ‘Stereotype’, ‘Rat Race’, ‘It’s Up To You’, ‘Gangsters’, ‘Concrete Jungle’, ‘A Message To You, Rudy’, ‘Too Much, Too Young’, ‘Guns of Navarone’.

DIEPTEPUNTEN: geen, al hadden The Specials een vrij banaal nummer als ‘Enjoy Yourself’ best mogen overslaan.

BESTE QUOTE: Terry Hall toonde zich een man van weinig woorden. Veel verder dan de gebruikelijke bedankjes kwam hij dus niet.

Het waren grauwe tijden toen The Specials voor het eerst op het toneel verschenen. Bij ons werden jongerenmarsen voor werk gehouden en trok men de straat op uit protest tegen de plaatsing van Amerikaanse kruisraketten in Florennes. In Groot-Brittannië, waar net het Thatchertijdperk was ingeluid, oogde de situatie echter nog grimmiger en leidde de sociale onrust op een bepaald moment zelfs tot gewelddadige rellen in Brixton.

Jerry Dammers, de oprichter van The Specials, deelde de tegendraadse attitude van de meeste punks, maar wilde het protest ook een positief randje geven. Dus greep hij terug naar bluebeat en ska, even opgewekte als aanstekelijke vormen van Jamaïcaanse dansmuziek, die in Engeland al sinds de jaren zestig populair waren bij mods en skinheads en waarin een voorname rol was weggelegd voor de blazers. Dammers lag ook aan de oorsprong van het 2 Tone-label, dat algauw de thuisbasis zou worden van geestesverwanten als Madness, The Beat en The Selector. 2 Tone had een dambordmotief las logo, stelde zich nadrukkelijk multi-raciaal op en behoorde tot de voortrekkers van de Rock Against Racism-beweging.

The Specials maakten aanstekelijke popmuziek, waarin niet zelden een politieke boodschap verstopt zat en die de groep de ene toptienhit na de andere opleverde. Het gouden tijdperk van het gezelschap eindigde omstreeks 1982. Daarna volgden een reeks personeelswissels en reünies en in 2008 gingen The Specials, ter gelegenheid van hun dertigste verjaardag, zij het zonder Jerry Dammers, weer de hort op. In de bezetting die de AB aandeed herkenden we, naast zanger Terry Hall, ook originele bandleden als gitarist Kynval Golding, bassist Horace Panter en drummer John Bradbury. Voorts omvatte de elfkoppige band ook twee blazers, drie strijksters en de van Ocean Colour Scene bekende snarengeselaar Steve Cradock.

Entertainment

Het materiaal in de set klonk ons uiteraard bekend in de oren, maar The Specials hadden hun klassiekers wél dermate opgepoetst dat ze op het podium een geheel nieuwe glans kregen. De show werd prompt ingezet met het door werkloosheid en raciale spanningen geïnspireerde ‘Ghost Town’, één van de grootste hits van de heren, waarin een zacht wiegend orgeltje, een strakke ritmesectie en echo’s uit rocksteady en dub de aandacht trokken.

‘Friday Night, Saturday Morning’, een ode aan het uitgaansleven, en ‘Do Nothing’ (“Fashion is my only culture”, meldde Hall hier) waren frivole popdeunen, waarin de trombonist flink van jetje gaf en in ‘International Jet Set’ twijfelden de gitaren tussen funky en psychedelisch. ‘Stereotype’ werd ingeleid door Mexicaanse trompetten, maar in de muziek van The Specials hoorden we ook invloeden uit cocktail jazz en de typisch Britse music hall-traditie. Zelfs wanneer in de songs serieuze maatschappelijke problemen te berde werden gebracht, hielden de muzikanten de entertainmentfactor hoog. Opvallend trouwens dat de eerste, door Elvis Costello geproducete cd van The Specials in Brussel haast integraal voorbijkwam.

Toen Lyval Golding, de zwarte gitarist met het hoedje, aankondigde dat er nu echt wel geskankt mocht worden, verdwenen de strijkers in de coulissen, schakelde de groep naar een hogere versnelling en ontaardde het optreden in een wilde party waarin stuiterende uitvoeringen van ‘Little Rich Girl’, ‘Rat Race’ en ‘It’s Up To You’ het publiek volop in beweging kregen. Twee songs gingen expliciet over rassendiscriminatie en dat was geen toeval: tenslotte werd ‘Why?’ gezongen door Golding, die destijds slechts ternauwernood een racistische aanslag overleefde, terwijl ‘Doesn’t Make It All Right’ uit de pen vloeide van de Noord-Ierse punkband Stiff Little Fingers. Al net zo exuberant ging het eraan toe in ‘Nite Klub’, waarin de toeschouwers zelfs de trompetriedels meezongen, en het aan The Clash verwante ‘Concrete Jungle’.

Teletijdmachine

Uiteraard bewezen The Specials ook eer aan hun voorbeelden uit de ska- en reggaegeschiedenis. Dat deden ze met ‘Gangsters’, een creatieve bewerking van Prince Busters ‘Al Capone’; het onweerstaanbare, bij Toots & The Maytals betrokken ‘Monkey Man’ en het door Dandy Livingstone onsterfelijk gemaakte ‘A Message to You, Rudy’. In het laatst genoemde nummer, dat werd ingezet op harmonica, zorgden de toeters andermaal voor de juiste interpunctie. ‘Little Bitch’ en ‘Too Much Too Young’ waren de springerige uitsmijters, maar de concertgangers waren dermate in hun schik dat de groep er nog enkele extraatjes achteraan gooide. Uit die bisronde onthielden we vooral twee covers van de Skatalites: het instrumentale ‘Guns of Navarone’, dat de zaal finaal op haar kop zette, en ‘You’re Wondering Now’.

En zo kwam een einde aan een avond vol pretentieloos voorbijhuppelende ska-liedjes. Nostalgie? Jawel. Ruim anderhalf uur lang leek het alsof we ons in een teletijdmachine bevonden. Maar de songs klonken nauwelijks gedateerd en The Specials stonden na al die jaren nog altijd trots overeind. Bovendien: is feesten niet van álle tijden?

Dirk Steenhaut

DE SETLIST: Ghost Town / Friday Night, Saturday Morning / Do Nothing / International Jet Set / Stereotype / Man at C&A / Pearl’s Café / Hey Little Rich Girl / Rat Race / Blank Expression / It’s Up To You / Why? / Doesn’t Make It All Right / Nite Klub / (Dawning of a) New Era / Do the Dog / Gangsters / Monkey Man / Concrete Jungle / A Message To You, Rudy / Little Bitch / Too Much Too Young // Guns of Navarone / Enjoy Yourself (It’s Later Than You Think) / You’re Wondering Now.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content