Ry X in het Koninklijk Circus: een breekbare, maar iets te brave messias

Ry X, een Australische surfer die naar L.A. verkaste om er zijn artistieke droom na te jagen, is een introverte jongen die aan gevoelige zielen appelleert. Velen ervoeren zijn concert in Brussel dan ook als balsem op kwetsuren die ze zelfs hun huisarts nog niet hadden getoond.

Ry Cumings, want zo heet hij in het echt, past als singer-songwriter perfect in het huidige tijdsgewricht. Zijn diep in zichzelf verzonken liedjes houden het midden tussen folktronica, alt-r&b, ambient en kamerfolk, terwijl zijn hoge, kwetsbare falset vergelijkbaar is met die van collega’s als Bon Iver, James Blake, James Vincent McMorrow en talloze andere barden die het dezer dagen op uw emotionele huishouding gemunt hebben.

Originaliteit is dus niet zijn sterkste kant, maar daar staat tegenover dat Ry X op meerdere markten een kraampje heeft staan. Samen met de Duitse producer Frank Wiedemann vormt hij het elektronische dance-duo Howling, hij maakt deel uit van het transatlantische trio The Acid, waarmee hij vuile synths koppelt aan industriële beats, en leende onlangs nog zijn stem aan een track van chillwavers Odesza. Sam Smith coverde zijn song Berlin en Rihanna verzocht hem één van haar nummers van een facelift te voorzien.

Dat de man niet wars is van wollig taalgebruik, viel al af te leiden uit het interview dat u vorige week in uw lijfblad kon lezen. Meneer X is ‘vervuld van liefde’ voor zijn medemens en zijn van spiritualiteit bol staande songs hebben ‘een genezende kracht’.

Het hoeft dus niet te verbazen dat het podium vol kaarsen stond en dat Ry X, gehuld in iets dat verdacht veel op een soutane leek, er enigszins uitzag als een predikant. Mocht er door het Koninklijk Circus een riviertje hebben gestroomd, dan had hij, zoals een illustere voorganger van iets meer dan tweeduizend jaar geleden, gewis over het water gelopen.

Breekbaar

De artiest, die afwisselend een (klassieke of elektrische) gitaar en een reeks klavieren beroerde, vaak zelfs binnen het bestek van eenzelfde nummer, liet zich voor de gelegenheid bijstaan door een drummer en twee synthspelers. Het concert begon verstild met vertrouwde, in melancholische sferen gedrenkte songs als Sweat, Salt, Shortline en het op herkenningskreetjes ontvangen Berlin (allemaal al minstens vijf jaar oud en in 2015 nog eens hernomen op zijn vorige langspeler Dawn). Ry X deed in Brussel vooral aan ‘mood painting’. Daarbij gebruikte hij een minimalistisch kleurenpalet dat vooral het breekbare, meditatieve karakter van zijn songs in de verf moest zetten.

‘Het is een bijzonder voorrecht dat ik me mag laven aan jullie liefde, begrip en respect’, sprak de zanger nederig. Het publiek toonde zich al even dankbaar, zwolg in de door hartzeer aangestuurde teksten en genoot van de meerstemmige zangpartijen en de glaciale schoonheid van de soms wat contourloze melodieën.

Hoewel Ry X pas twee weken geleden zijn derde plaat Unfurl losliet, was het een beetje vreemd dat slechts vier nummers uit dat album de setlist hadden gehaald. YaYaYa woog iets te licht om een blijvende indruk te maken. Untold werd aangedreven door nerveuze beats die occasioneel aan Burial deden denken. Zelf werden we meer overtuigd door The Water dat, ondanks zijn etherische zanglijn, naar drum-‘n-bass neigde en dus wat meer body vertoonde dan de rest van het aanbod. Ook uitstekend: Body Sun, dat steunde op fraaie piano-akkoorden en waarin Cumings de assistentie kreeg van violiste Hannah Epperson, de dame die eerder op de avond ook in het voorprogramma had gefigureerd.

Elastiekje

‘Mooi, maar ook een tikje te braaf’, noteerden we ijverig in ons boekje. Want jawel, er waren momenten waarop we een geeuw nauwelijks wisten te onderdrukken. Dat kwam omdat Ry X de neiging had zijn songs net zo lang op hun rekbaarheid te testen tot het elastiekje knapte. De man verloor zich telkens weer in langdradige coda’s en had dus zijn voordeel kunnen doen met een goede eindredacteur, die overtollige uitweidingen of herhalingen zonder genade naar de prullenmand verwees. Als we u vertellen dat er in anderhalf uur slechts tien songs de revue passeerden, begrijpt u ongetwijfeld wat we bedoelen.

Ook zouden we Ry X dringend enkele dictielessen aanraden. De man articuleerde zijn woorden alsof ze uit een gloeiend hete oven kwamen en hij bang was er zijn tong aan te branden. En aangezien er tijdens concerten tot nader order geen tekstvellen worden uitgedeeld, viel niet altijd even makkelijk te ontcijferen wat de zanger precies aan de wereld meende te moeten meedelen.

Gelukkig eindigde hij zijn set met Howling, gestut door een hypnotisch gitaarriffje en intussen een classic waar hij al meerdere versies van heeft opgenomen. Met Only als enige bis stuurde Ry X het publiek definitief de nacht in. Zeker, het was donker buiten, maar dankzij de opgedane spirituele verlichting vonden we toch moeiteloos de weg naar huis.