Op de radio wordt ze al jaren stiefmoederlijk behandeld, maar voor liefhebbers van snijdende gitaarrock blijft de Amerikaanse formatie Built to Spill een begrip. Tijdens haar zinderende concert in Antwerpen schoot ze twee uur lang pijlen af richting Dinosaur Jr, Neil Young en Television.
DA GIG: Built to Spill in Trix, Antwerpen op 21/9.
IN EEN ZIN: Verschroeiend intense, epische gitaarrock met een hoog emotionaliteitsgehalte, van één van de allerbeste bands uit het genre.
HOOGTEPUNTEN: ‘Goin Against Your Mind’, ‘Car’, ‘Mess With Time’, ‘Carry the Zero’, ‘(Don’t Fear) The Reaper’, ‘Velvet Waltz’…
DIEPTEPUNTEN: geen.
BESTE QUOTE van Doug Martsch: “We’re professional musicians.” (nadat de bandleden twee volle minuten hadden staan lanterfanten op het podium).
Kiezen was een beetje verliezen zaterdagavond: in Brussel namen Wire en Laura Marling het podium in, terwijl in Antwerpen Built to Spill zijn opwachting maakte. Zelf togen we uiteindelijk naar Trix, want van de daar geprogrammeerde band uit Boise, Idaho hadden we al méér memorabele optredens meegemaakt. En jawel, ook dit keer kwamen de heren zó verschroeiend uit de hoek dat we er bijna zeker van zijn dat we het beste concert van de avond -correctie, van de voorbije maanden- hebben beleefd.
Dit jaar is het precies twintig jaar geleden dat Built to Spill zijn debuut-cd ‘Ultimate Alternative Wavers’ op de wereld losliet. Voor frontman Doug Martsch en de zijnen een prima aanleiding om uitgebreid terug te blikken op hun zeven langspelers tellende discografie (als we het in 2000 verschenen ‘Live’ even niet meerekenen). De jongste plaat van Built to Spill, ‘There’s No Enemy”, dateert al van 2009, maar blijkbaar is er een opvolger in de maak. Eigenlijk nam het gezelschap zelfs vorig jaar al een nieuwe cd op. Alleen vond zanger, gitarist en songschrijver Martsch, het enige vaste lid van de band, de muziek “niet opwindend genoeg”. Naar zijn zeggen bevatte ze “onvoldoende eureka-momenten” om ze aan de openbaarheid prijs te geven. Dus hield hij de boot nog even af en kluste hij intussen bij als DJ bij een radiostation.
Ingenieuze motiefjes In Antwerpen trad Built to Spill aan met een volledig nieuwe ritmesectie (bassist Jason Albertini en drummer Steve Gere), maar de gitaristen Brett Netson en Jim Roth herkenden we nog van vorige tournees. Het kwintet had met het oog op de huidige concertreeks ruim 35 nummers ingestudeerd. Dat verklaart waarom de sets van avond tot avond grondig verschillen en nooit voorspelbaar worden.
Een kwartier vroeger dan aangekondigd, werd het startschot gegeven met ‘2006’, een gloednieuwe song die vrij rustig begon, maar waarin je onderhuids al van alles voelde broeien. De nummers zaten harmonisch knap in elkaar, de ingenieuze motiefjes volgden elkaar in snel tempo op en gaven aan dat de inmiddels kalende Doug Martsch veel méér met Neil Young gemeen had dan alleen diens nasale stem. Na amper vijf minuten was het eerste hoogtepunt al een feit, dank zij het epische ‘Goin’ Against Your Mind’, een withete klassieker van het type dat de meeste andere bands gewis tot het einde zouden bewaren. Built to Spill speelde materiaal uit al zijn platen en gooide ook enkele oude, obscure singles in de strijd. Het even gelaagde als expressieve snarenspel was daarbij een aanzienlijke troef.
Naast verschroeiende jams, type ‘Carry the Zero’, die je als toeschouwer sterretjes deden zien, hadden de heren ook gebalde popsongs met een hoog emotioneel gehalte in de aanbieding, zoals het catchy ‘Car’, het veerkrachtige ‘Planting Seeds’, het jachtige ‘Get A Life’ en het lenig op en neer stuiterende ‘Joyride’. Wel jammer dat de stem van Doug Martsch af en toe in de noise verdronk en dat de gitaristen na vrijwel ieder nummer hun instrument dienden bij te stemmen. Daarmee stelden ze niet alleen het geduld van de toeschouwers op de proef, het haalde ook de vaart een beetje uit de set.
Gitaartrance
Op het niveau en de suggestieve kracht van de songs zelf viel echter weinig af te dingen. In het energieke ‘Mess With Time’ meenden we vage ska-invloeden te ontwaren en in ‘They Got Away’ bewees de groep zelfs dat ze ook aanstekelijke punkreggae in de vingers had. Tijdens zijn huidige tournee heeft Built to Spill ook flink wat covers op het menu staan. Wie de recente setlists bestudeert, stuit bijvoorbeeld op ‘goodies’ van The Clash, Pavement, Neil Young, Bob Dylan, The Rolling Stones, The Smiths, New Order, Metallica en Dinosaur Jr, allemaal artiesten die Martsch hebben gemaakt tot de voortreffelijke songsmid die hij vandaag is.
In Trix kreeg het publiek halverwege het concert het hoekige ‘Abba Zaba’ van Captain Beefheart voorgeschoteld, al schoof Martsch bij die gelegenheid de zangpartij door naar gitarist Brett Netson. Als eerste bis kwam Built to Spill dan weer op de proppen met een magistrale uitvoering van ‘(Don’t Fear) The Reaper’, geleend van Blue Öyster Cult. Tijdens de finale greep Built to Spill nog twee keer terug naar de cd ‘Perfect From Now On’: eerst met het vrij ingetogen ‘Made-Up Dreams’ en tot slot met het bezwerende ‘Velvet Waltz’. Dit was pure gitaartrance waar, wat ons betreft, nooit een einde aan hoefde te komen.
Goed, Built to Spill heeft bij hipsters niet dezelfde resonantie als My Bloody Valentine. Maar de kater waarmee het laatstgenoemde combo ons enkele weken geleden in Brussel opzadelde, werd dank zij Built to Spill in één teug weggespoeld. In één woord: glorieus.
Dirk Steenhaut
DE SETLIST: 2006 / Goin’ Against Your Mind / Stab / Planting Seeds / Strange / Car / Mess With Time / Abba Zaba / Get A Life / Else / They Got Away / Joyride / Carry The Zero // (Don’t Fear) The Reaper / Made-Up Dreams / Velvet Waltz.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier