De toekomst van Sonic Youth mag, door de scheiding van Kim Gordon en Thurston Moore, dan hoogst onzeker zijn, de afzonderlijke leden blijven niet bij de pakken zitten. Het concert van zanger-gitarist Lee Ranaldo in Antwerpen was er alvast één met een hoge opwindingsgraad.
DA GIG: Lee Ranaldo in Muziekcentrum Trix, Antwerpen op 4/6.
IN EEN ZIN: Ranaldo’s unieke gitaarspel verwees nog altijd naar Sonic Youth, maar de artiest gaf tegelijk aan dat hij in staat is prikkelende én toegankelijke popsongs te schrijven.
HOOGTEPUNTEN: ‘Xtina As I Knew Her’, ‘Hammer Blows’, ‘Stranded’, Walk On’, álles eigenlijk.
DIEPTEPUNTEN: geen.
BESTE QUOTE, naar aanleiding van ‘Xtina As I Knew Her’: “Toen ik na vijftien jaar toeren met Sonic Youth terugkeerde naar mijn geboortestad en mijn oude vrienden opzocht, deed ik een merkwaardige vaststelling. Sommigen hadden hun vleugels uitgeslagen, terwijl anderen nog altijd vastzaten op dezelfde plek. Het is niet aan mij om daar een oordeel over te vellen, maar ik vind het wel bizar hoezeer levens kunnen verschillen.”
Niet dat we wat anders hadden verwacht: Ranaldo, 56 inmiddels, is een veelzijdige artiest die er, ook buiten Sonic Youth, altijd boeiende projecten op na hield. Samen met zijn vrouw, de fotografe en videokunstenares Leah Singer, maakte hij installaties, hij publiceerde enkele bundels poëzie en verhalen en bracht sinds 1987 minstens een dozijn soloplaten uit. Die stonden doorgaans vol abstracte, experimentele noise en geïmproviseerde avantgarde, maar het goede nieuws is dat de New Yorker onlangs met met ‘Between the Times and the Tides’ ook een cd met echte songs inblikte. Het werd een verrassend toegankelijke collectie, die niet alleen raakpunten vertoonde met het oeuvre van de groep waar hij dertig jaar een belangrijke steunpilaar van was, maar ook met dat van R.E.M., Wilco en Blue Öyster Cult.
Momenteel toert Lee Ranaldo door Europa met een puike band waarin we, naast Sonic Youth-drummer Steve Shelley (momenteel vooral actief bij Disappears), ook gitarist Alan Licht en bassist Irwin Menken aantroffen. De set begon met het opvallend poppy ‘Off the Wall, een bewijs dat de befaamde snarengeselaar soms uitermate melodieus uit de hoek weet te komen.
Poetswerk
Regelmatig gaf hij ook boeiende achtergrondinformatie bij zijn songs. Zo werd het naar de Occupy-beweging verwijzende ‘Shouts’ oorspronkelijk ingegeven door een iconisch geworden beeld van de Canadese persfotograaf Richard Lamb. Daarop is, temidden van de rellen die vorige zomer uitbraken na een hockeywedstrijd in Vancouver, een kussend stel te zien. Ranaldo had de foto inmiddels op de rug van een van zijn gitaren laten graveren. Het epische ‘Xtina as I Knew Her’, waarin Menken de tweede stem zong, ging dan weer over de periode waarin hij als zestienjarige, samen met zijn vrienden, voor het eerst van de vrijheid proefde.
Net als ten tijde van Sonic Youth zeulde Lee Ranaldo een imposante vracht gitaren achter zich aan en die liet hij één voor één derailleren zoals alleen hij dat kan. Hij ging ze met een strijkstok te lijf, ontlokte ze kolkende noise- en feedbackerupties, liet ze resoneren als een beiaard en demonstreerde achteloos hoeveel weirde tunings hij zoal de baas kon. Daarbij was het aandoenlijk om te zien hoe een roadie ieder instrument, na gebruik, zorgvuldig oppoetste en afborstelde, als ging het om waardevol antiek uit een verdwenen beschaving. Maar de groep bouwde ook rustpunten in, zoals het dit keer elektrisch gespeelde ‘Hammer Blows’ en het fragiele ‘Stranded’.
Veel van zijn open stemmingen leende Lee Ranaldo bij avantgardecomponisten als Glenn Branca (bij wie hij ooit zijn muzikale carrière begon) en Rhys Chatham, maar de man vertrouwde ons ooit toe dat hij een deel van de mosterd ook had gehaald bij Joni Mitchell, aan wie hij in Trix het nummer ‘Tomorrow Never Comes’ opdroeg, en Crosby, Stills, Nash & Young.
Covers
“Aangezien we slechts één plaat uit hebben, beschikken we over niet al teveel songs, dus hebben we besloten om ons te amuseren met andermans materiaal”, meldde Ranaldo, en hij voegde prompt de daad bij het woord met geslaagde covers van Neil Young (‘Walk On’) en Talking Heads (een galopperend ‘Thank You For Sending Me an Angel’). ‘You Just May Be The One’ van The Monkees, dat tijdens de huidige tournee soms ook op de setlist prijkt, kregen we dit keer niet te horen, maar ‘Fire Island (Phases)’ zat wel vol expliciete verwijzingen naar Jimi Hendrix’ interpretatie van Dylans ‘All Along the Watchtower’. Ranaldo kent zijn klassieken, zoveel is duidelijk.
Alle nummers uit ‘Between the Times and the Tides’ waren al voorbijgekomen, dus greep de groep als laatste bis terug naar ‘Genetic’, een obscuur b-kantje van Sonic Youth dat dateerde uit de sessies voor ‘Dirty’ en voor de gelegenheid van een broeierige improvisatie was voorzien.
Meteen het orgelpunt van een schitterende set waarin alles klopte: Lee Ranaldo zong uitstekend, de groep voelde de songs perfect aan, er werd inventief en bevlogen gemusiceerd. Kortom, de gitarist deed alles wat je op basis van zijn Sonic Youth verleden had verhoopt en wist je zelfs af en toe nog te verrassen. Zijn haar mag in de loop der jaren dan wel grijs zijn geworden, zijn creativiteit was helemaal intact. En dat Ranaldo na afloop nog ruim een uur de tijd nam om met zijn fans te praten, maakte hem er alleen maar sympathieker op.
Dirk Steenhaut
DE SETLIST: Off The Wall / Shouts / Angles / Tomorrow Never Comes / Xtina As I Knew Her / Hammer Blows / Lost / Walk On Thank You For Sending me An Angel / Fire Island (Phases) / Waiting On A Dream // Stranded / Genetic.
Thurson Moore, de andere zanger-gitarist van Sonic Youth, concerteert op woensdag 1 augustus in Openluchttheater Rivierenhof in Antwerpen (samen met Gavin Friday).
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier