De nieuwe, derde plaat van Darkside is muy bueno, dat kon u vorige week in dit blad al lezen. Een gesprek met frontman Nicolás Jaar over absurde humor, John Lennon en reddersfluitjes.
Nothing is een bij momenten erg groovy album. Dat Darkside een trio is geworden, nu Nicolás Jaar en gitarist Dave Harrington ook drummer Tlacael Esparza hebben ingelijfd, is daar wellicht niet vreemd aan. Ze gaan vlot van psychedelica en analoge trance naar electronica en soul met een punkattitude. Veel petjes en verschillende mindsets zijn dat.
Nicolás Jaar: Goh, het hangt ervanaf. Het is voornamelijk de chemie met de mensen met wie ik werk die de koers bepaalt. Het gebeurt allemaal heel organisch. Er bestaat zeker geen Excel-documentje waarin ik rigoureus bijhoud op welk moment ik welke mindset moet aanboren. (lacht) Wat ik sinds Space Is Only Noise vooral probeer te doen is klanken maken die niet passen in het traditionele muzikale landschap. Daar wil ik aan ontsnappen. Ik wil het doorprikken, ik wil barsten maken. Zonder barsten heeft muziek voor mij geen zin.
Wat Darkside en de nieuwe plaat betreft: het is psychedelische muziek, rockmuziek, elektronische muziek. Het is van alles en nog wat. Maar is vooral de menselijke connectie tussen ons drieën. Muziek maken met Dave en Tlacael is een cadeau. Er zit sinds de komst van Tlacael een hernieuwde energie in de band. We zijn aan deze plaat zoals altijd met een schone lei begonnen, zonder plan van hoe het moest klinken of wat het zou betekenen. Iets waar ik nu mee moet omgaan.
Hoe bedoel je?
Jaar: Als je songs schrijft, creëer je spoken die je achtervolgen. Wat ze nu, op dit moment, precies willen zeggen, moet ik dus uitvissen nadat ik ze gezongen heb.
‘Als je songs schrijft, creëer je spoken die je achtervolgen.’
Toen jullie in november vorig jaar in de AB speelden, zei een vriendin achteraf: ‘Het was goed, maar ik had niet verwacht dat hij zo kwaad zou zijn.’ Vat dat deze nieuwe plaat goed samen: groovy, maar ook een beetje kwaad?
Jaar: Interessant commentaar, van je vriendin. Mijn zoektocht naar de barsten zal zij als kwaadheid aangevoeld hebben, zeker? Maar ik moet eerlijk zijn op een podium. Ik kan niet doen alsof alles zomaar oké is. Dit is niet gewoon een job, het is mijn leven. Dus welke emotie zou ik hebben moeten projecteren in november 2024, op het moment dat er een genocide bezig is in Palestina, op het moment dat er een vaak verzwegen genocide bezig is in Congo? Congo, dat verbonden is met het koloniale verleden van België, terwijl ik in Brussel op een podium sta. Niet dat ik daarmee het publiek in de AB wil viseren, absoluut niet. Maar ik ben nu eenmaal gevoelig voor zulke zaken.
Een dansbaar, funky nummer als Are You Tired (Keep on Singing) valt in elk geval pal in het midden tussen vreugdevol en maatschappelijk geëngageerd, met een thema als kolonisatie. Hoopvol maar eigenlijk niet opbeurend.
Jaar: Het is schizofreen, inderdaad. Enerzijds donkere thema’s aansnijden, en anderzijds willen dansen, hoop hebben, willen mobiliseren en organiseren, blijven gaan. Want we mogen nooit opgeven.
Nooit opgeven, zou je dat een thema noemen op Nothing?
Jaar: ‘Thema’ is een woord waar ik het moeilijk mee heb. Want wie ben ik om ‘nooit opgeven’ als thema te claimen? Er zijn families in Chili die vandaag nog altijd antwoorden zoeken over hun naasten die verdwenen zijn tijdens de dictatuur van Pinochet, van begin jaren 70 tot begin jaren 90. De Palestijnen verzetten zich al decennialang tegen de bezetting. Wie ben ik, met al mijn privileges, om zelfs maar hopeloosheid te overwégen? Ik heb niks meegemaakt, in vergelijking. Desalniettemin: keep on singing, sowieso.
Een van de tracks op Nothing heet Graucha Max. Een verwijzing naar Groucho Marx, de wijsneus van de Marx Brothers, de comedylegendes van begin 20e eeuw?
Jaar: Dat zit zo: ik wilde in de studio aan de andere jongens iets vertellen over Groucho Marx, maar ik sprak zijn naam volledig verkeerd uit. Wat meteen een eigen leven ging leiden, omdat die absurditeit op het album paste.
Groucho Marx was een vat vol oneliners. Ik heb er eentje voor je: ‘Ik vind televisie heel leerrijk. Elke keer als iemand het toestel aanzet ga ik naar een andere kamer om een boek te lezen.’
Jaar: Yes, zalig! Een logica die ik helemaal onderschrijf, en die eigenlijk perfect past bij de hele plaat. Ik denk dat we ermee ingelogd zijn op een bepaald membraan, het dunne vliesje van absurditeit dat de hele wereld omsluit. Ik denk daarbij bijvoorbeeld ook aan kunstenaars zoals Samuel Beckett, of jouw landgenoot Marcel Broodthaers. Hun werk is een beetje onnozel, en het is een beetje donker, en het is een beetje filosofisch. Maar het absurde snijdt dwars door alle sérieux heen. Het resultaat is een soort charme waar ik zelf ook naar streef.
Op elke platenhoes van Darkside staat een bolvormig voorwerp. Deze keer is dat een sneeuwbol met binnenin een rood fluitje. Wat betekent het?
Jaar: Het was een idee van Jed DeMoss, die ook de vorige hoezen ontworpen heeft. Het is een soort fluitje dat gebruikt wordt door bad- of strandmeesters, door redders. Het zit gevangen in een sneeuwbol, zoals je die vindt in cadeau- en souvenirwinkels. Een reddersfluitje dat geen geluid kan maken, dat vonden we iets wat uit een imaginaire souvenirwinkel van Amerika kan komen. (glimlacht)
Jullie beginnen volgende maand aan een hele tournee door de VS, voor het eerst in 11 jaar. Zie je het een beetje zitten, met alles wat daar gaande is?
Jaar: Touren is een privilege. Elke avond onze muziek spelen, steden ontdekken, mensen ontmoeten, dat zie ik zitten. Maar eerlijk gezegd doe ik het nogal in mijn broek. Elke dag heb ik een minicrisis bij de gedachte dat we naar de VS gaan. Sinds ik er in 2017 definitief vertrokken ben, probeer ik het land te mijden. Ik ben wel geboren in New York, maar toen ik anderhalf jaar oud was gingen mijn ouders uiteen en ging ik met mijn moeder in Chili wonen. In 1999 kwamen mijn ouders opnieuw samen en verhuisden we weer naar New York. Met de culturele bagage uit Chili arriveerde ik dus in het land de gringo’s, the evil people. Zo wordt je dat ginds écht ingepeperd hè, op erg jonge leeftijd! (lacht) Goed, het valt nog te bezien hoe ik nu zal omgaan met al mijn huidige frustraties over het land. Want zoals ik al zei, ik wil altijd eerlijk zijn wanneer ik een concert speel.
‘Ik doe het nogal in mijn broek. Elke dag heb ik een minicrisis bij de gedachte dat we naar de VS op tournee gaan.’
In de song Hell Suite, Pt. I parafraseer je John Lennon: ‘Imagine all the people, living in hell’, naar de klassieker Imagine. Wat betekent Lennon voor jou?
Jaar: John Lennon had een grote invloed op mij als tiener, in de periode dat ook Pink Floyd belangrijk was voor me. Een song als Mother, bijvoorbeeld, waarin Lennon zingt ‘Mother, you had me / But I never had you’. Dat is poëzie op hoog niveau, een soort diepe, omgekeerde logica die ik zeer opwindend vind. Maar ik heb al een tijdje niet meer stilgestaan bij Lennon, moet ik zeggen.
Je verwijst wel naar zijn bekendste solosong.
Jaar: Ja, maar de song Imagine overstijgt de figuur John Lennon, vind ik. ‘Imagine all the people living life in peace’? Ik weet niet goed wat ik er exact van moet denken. Voor mij zegt het iets over hoe een woord als ‘vrede’ – met een grote spirituele, politieke, sociale lading – gekaapt kan worden. Het kan gebruikt worden om elk politiek proces mee schoon te wassen, als het ware. Het kan verkocht en vermarkt worden. Daar steek ik in die song de draak mee. Want zonder gerechtigheid heeft het woord vrede geen betekenis.
Nothing
Nu uit via Matador Records.
Nicolás wie?
De Chileense ouders van Nicolás Jaar zijn deels van Franse afkomst (zijn moeder) en hebben Palestijnse roots (zijn vader), maar ze woonden in de VS toen Jaar geboren werd. Net zoals zijn familiebanden zich wijd vertakken, is de producer zelf van vele markten thuis.
Hij leert op jonge leeftijd klassieke piano, maar bekeert zich onder impuls van knoppendraaier Ricardo Villalobos tot de elektronische muziek. In 2009 richt hij met verwante zielen Soul Keita en Nikita Quasim het house-label Clown & Sunset op. In 2011 debuteert Jaar met het solo-abum Space Is Only Noise, waarop hij samples, ambient texturen, jazzy structuren en slome beats doorweeft met het persoonlijke narratief van een outsider. Die mag je intussen gerust een klassieker noemen. Op tournee laat hij zich begeleiden door multi-instrumentalist Dave Harrington, met wie hij Darkside zal oprichten. Voorlopig nog als duo.
Jaar neemt door de jaren heen verschillende gedaantes aan.
In de jaren nadien neemt Jaar verschillende gedaantes aan. Zijn Essential Mix voor BBC Radio 1 uit 2012 is, welja, essentieel. Hij laat zijn label vervellen tot Other People, waarop hij allerlei experimentele buitenbeentjes een platform geeft, zoals in 2022 de Limburgse multi-instrumentaliste Dienne met haar debuutalbum Addio. Zijn eigen solowerk verschijnt daar natuurlijk ook, met op de bingokaart: intens atmosferische soundscapes, druppelende pianotwinkels, beats met brekend glas en Spaanstalige spoken word.
Onder de alias Against All Logic (of A.A.L.) dolt Jaar intussen met de grenzen van de clubmuziek, en in 2019 zit hij mee aan de knoppen van FKA Twigs’ album Magdalene. Je hoort haar trouwens ook – zo goed als onherkenbaar – op de A.A.L.-track Alucinao. Wanneer de Pakistaans-Amerikaanse zanger Ali Sethi met wat loops van Jaars album Telas aan de slag gaat, om er in het Urdu over te zingen, dan werkt hij daar graag aan mee. Resultaat Intiha (2023) is een plaat op zich.
Zijn meest recente solorelease is de dubbelaar Piedras 1 & 2 (2024), een deels impressionistische, deels opzwepende geluidscollage over oppressie en revolte. Het was oorspronkelijk een politiek geladen hoorspel, maar dat is Jaars muziek eigenlijk altijd.
Nicolás Jaar
Geboren in 1990 in New York. Heeft Chileense roots, woont momenteel in Londen.
Debuteert in 2011 met het electronica-album Space Is Only Noise.
Richt datzelfde jaar ook de band Darkside op met gitarist Dave Harrington.
Studeert in 2012 af met een bachelor in de vergelijkende literatuurwetenschap.
Brengt ook muziek uit als Against All Logic, en werkt als co-producer mee aan het album Magdalene (2019) van FKA Twigs.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
