Muziekstreaming in een stroomversnelling: wat u moet weten
Met de komst van Apple Music is de rivaliteit tussen de grote streamingdiensten in een nieuwe fase beland. Een streamingoorlog dient zich aan. Het slagveld? Het internet. De wapens? Exclusieve content. Wie zal winnen? Dat valt nog te bezien.
Er is heel wat aan het gebeuren in muziekstreamland. Om de haverklap maakt alweer een grote naam bekend dat hij zijn muziek wel of niet op een muziekdienst plaatst. De drie grote spelers Spotify, Apple en Tidal vechten voor elke grote naam én voor uw luisterend oor. Desondanks weten de meeste muziekliefhebbers nauwelijks nog wie nu waar zit. Tijd dus voor een rond-up na een woelige maand: de grote spelers, hun troefkaarten én de bakken kritiek die ze over zich heen kregen.
Laten we beginnen bij het begin. Rond 2008 zagen de Zweden Daniel Ek en Martin Lorentzon de toenemende piraterij in de muziekindustrie met lede ogen aan. Ze besloten onder de naam Spotify een businessmodel te ontwikkelen waarbij de gebruiker alle muziek kon beluisteren die hij wilde, maar ook de artiesten er wel bij zouden varen.
Vanaf het begin kwam er kritiek op de muziekstreamingdienst, vooral van de kant van de muzikanten. Spotify betaalt dan wel 70% van haar inkomsten uit streaming uit aan de rechthebbenden, maar het percentage dat rechtstreeks naar de artiest, songschrijver of achtergrondmuzikanten gaat, ligt niet vast en is volgens sommige muzikanten te laag.
Enkele grote artiesten, zoals The Beatles en AC/DC, keerden al in de beginjaren hun rug naar Spotify. In juli 2013 volgde Thom Yorke met zijn soloalbums en die van zijn zijproject Atoms for Peace. In november 2014 was het de beurt aan popzangeres Taylor Swift. AC/DC hield zijn njet dan weer vol tot vorige week, toen ze hun werk toch op verschillende streamingdiensten plaatsten.
Muzikanten met aandelen
Een van de grootste criticasters was rapper Jay-Z. “Mensen devalueren wat muziek echt betekent”, zegt hij. “Ze denken dat muziek gratis is en betalen zes dollar voor een watertje, terwijl dat perfect uit de kraan komt.” De hiphopper zocht dan maar zelf naar een alternatief en vond dat in de Scandinavische dienst Tidal.
Eind maart herlanceerde hij de service met een resem topartiesten, van zijn eega Beyoncé over Jack White tot Madonna en Daft Punk. In totaal zestien acts dragen de dienst. Zij hebben elk 3% van de aandelen en brengen exclusieve releases uit op Tidal. Met veel aplomb verkondigde Jay-Z dat Tidal “de eerste muziekdienst is die artiesten zelf bezitten.”
Op het eerste gezicht een mooi verhaal, maar ook Tidal kreeg de wind van voren. Volgens Marcus Mumford, de frontman van Mumford and Sons, moet de dienst meer betalen aan kleinere bands. “Als ze zeggen dat Tidal van de artiesten is, bedoelen ze: van de grote, rijke artiesten”, zegt hij. Ook het feit dat er geen gratis versie bestaat van Tidal, baart artiesten zorgen. Volgens Lily Allen zorgt het exclusief maken van grote artiesten ervoor “dat luisteraars teruggedreven worden naar piraterijsites.”
Het enthousiasme van in het begin bekoelde dan ook snel. Een maand na de herlancering was Tidal niet meer terug te vinden in de top-700 van apps in de VS, terwijl concurrenten Pandora en Spotify respectievelijk de derde en vierde plaats bekleedden. Daarnaast moet Tidal op zoek naar zijn derde CEO toe sinds de eerste opstart in oktober 2014. De vorige, Peter Tonstad, nam vorige week ontslag en hield het amper drie maanden vol. Gelukkig voor Jay-Z en de zijnen was er deze week ook goed nieuws. Funkicoon Prince kondigde aan dat hij zijn muziek enkel nog op Tidal laat staan.
Proefperiode mét royalty’s
Sinds deze week is er dus Apple Music, waarmee Apple de streamingmarkt probeert te veroveren. Net zoals Tidal heeft Apple Music geen gratis versie, maar ze biedt wel een proefperiode van drie maanden aan.
Tijdens die proefperiode wilde Apple geen royalties betalen aan de artiesten, die vol in de aanval gingen. Met een vlammende open brief kreeg Taylor Swift Apple uiteindelijk op de knieën, zodat haar muziek nu wel op Apple Music, maar niet op Spotify staat. Voor het werk van de Nederlandse band Jett Rebel geldt inmiddels hetzelfde. Andere artiesten, zoals Dr Dre en Pharrell Williams, releasen bepaalde content exclusief via Apple Music.
Het resultaat is dat er nu drie grote spelers zijn in de muziekstreaming. Stuk voor stuk hebben ze troefkaarten en pijnpunten.
- Spotify heeft vooralsnog de meeste gebruikers en kan gratis gebruikt worden. Tegelijk heeft de Zweedse dienst de afgelopen jaren een aantal bekende artiesten zien vertrekken. Qua grote acts haalden de Zweden de afgelopen maanden alleen AC/DC binnen, maar de band is ook te beluisteren op Apple Music.
- Tidal streamt in de beste geluidskwaliteit en biedt veel exclusieve content aan door de dragende artiesten. De dienst van Jay-Z is wel behoorlijk duur, zeker als je van die superieure geluidskwaliteit wil genieten. De gratis proefperiode van een maand is immers al even voorbij
- Apple Music is nieuw, maar vertrekt met een voorsprong als het de trouwe schare Applefans achter zich kan krijgen. Net zoals op Tidal vind je op Apple Music exclusieve tracks, maar moet je er wel voor betalen. Je krijgt er dan wel een sociaal netwerk en een rist radiostations erbij.
En nu? Vier vragen voor de toekomst
- 1. Waarom investeren zoveel bedrijven in streaming?
In enkele jaren tijd heeft streaming zich opgewerkt tot de populairste vorm van muziek beluisteren. Volgens een onderzoek van Blue Rubicon is het intussen zelfs populairder dan downloaden. In 2014 daalde de illegale muziekverkoop met 9%, terwijl streaming met 54% omhoogging. Het is nu dus het ideale moment om te investeren in muziek streamen.
- 2. Wat betekent de streamingoorlog voor de muziekindustrie?
Volgens Korneel Vervaeck, streamingexpert voor Sony België, valt het allemaal wel mee. “Slechts enkele artiesten kiezen volledig voor één streamingdienst. De meesten bieden exclusieve content aan op dienst a, terwijl die een week later gewoon op dienst b en c verschijnt.”
Vanuit het standpunt van de muziekfan is het dan weer een slechte zaak. Volgens Vervaeck gaan weinig mensen zich abonneren op meerdere diensten. Toch vindt hij het ook goed dat er verschillende services zijn. “Er wordt over streaming gepraat. Steeds meer mensen leren het kennen als een legaal alternatief voor illegale downloads.”
- 3. Wie trekt er aan het langste eind?
Volgens Vervaeck is een antwoord zoeken op die vraag momenteel koffiedik kijken. “Spotify heeft op dit moment de meeste ervaring en de sterkste positie”, zegt hij. Dat betekent niet dat de strijd al gestreden is. “Apple is altijd een taaie concurrent en vergeet ook Google en zijn streamingdienst niet. Op dit moment is Google Play geen topprioriteit, maar als Google daarop begint in te zetten, krijgen we waarschijnlijk een vierde grote speler bij.”
- 4. Wat is Facebook van plan?
Volgens geruchten broedt ook Facebook op een streamingdienst. In ieder geval is Facebook in gesprek met de drie grootste platenmaatschappijen, aldus de gespecialiseerde website The Verge. Dat Facebook iets rond muziek wil doen, staat zo goed als vast, maar in welke vorm is nog onduidelijk.
The Verge schrijft dat Facebook de tijd die gebruikers op de site wil spenderen, wil vergroten door andere populaire webtoepassingen op het sociale netwerk aan te bieden. Zo lanceerde het een tijdje geleden Instant Articles , een project waarbij instituten als The New York Times en The Guardian artikels door Facebook laten hosten, zodat gebruikers Facebook niet meer hoeven verlaten om een artikel te lezen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier