‘Hij weet dat we allemaal van hem houden’: het leven van Prince volgens zijn vrienden en muzikanten

Wie was Prince, die vandaag vijf jaar overleden is? Een natuurtalent dat zijn verlegenheid overwon en het tot funky en freaky wereldster schopte? Een integere artiest die zichzelf uit protest tegen de business tot symbool en slaaf herleidde? Of een wispelturige vedette die verstrikt raakte in zijn eigen grillen? De eigenaardigheden van Prince Rogers Nelson, verteld door de mensen die hem het best hebben gekend. ‘Hij kon harder lopen op hakken dan ik op tennisschoenen.’

HET BEGIN

Prince Rogers Nelson wordt geboren op 7 juni 1958 in het Mount Sinai Hospital in Minneapolis, als zoon van John Nelson en Mattie Shaw. Samen hadden ze in een jazzensemble gezeten: het Prince Rogers Trio. Omdat Mattie haar man Prince noemt, spreekt ze haar zoon aan met Skipper, ‘omdat hij zo’n kleine en schattige baby was’.

• MATTIE SHAW: Hij had al heel vroeg oor voor muziek. Toen hij drie of vier was, gingen we naar het warenhuis, waar hij altijd gefascineerd was door de radio’s en muziekinstrumenten -piano’s en orgels vooral. Als ik hem weer eens kwijt was, wist ik dat ik hem daar wel zou vinden.

• PRINCE (STAR TRIBUNE, 1978): Rond mijn achtste had ik al vrij goed door wat ik allemaal met een piano kon doen. Als kind had ik één pianoles en twee gitaarlessen gehad. Ik bakte er niets van omdat ik liever mijn eigen songs speelde dan de troep die mijn leraar me wilde aanleren. Hij lachte me uit, maar daardoor heb ik wel altijd mijn eigen ding gedaan. Ik kan geen noot muziek lezen. Misschien dat me dat ooit nog parten speelt, maar ik betwijfel het.

In 1976 huurt Chris Moon, een studio-eigenaar en aspirant-tekstschrijver uit het zuiden van Minneapolis, Prince en andere muzikanten in voor commercieel werk. In ruil daarvoor krijgt Prince de sleutel van de studio zodat hij daar ’s nachts kan opnemen. Maar zijn demo vindt geen gehoor bij platenfirma’s. Zo komt hij terecht bij Owen Husney, een concertpromotor met een eigen reclamebureau. Husney harkt vijftigduizend dollar bij elkaar om Prince te onderhouden tot hij een platencontract binnenhaalt. Bovendien vraagt hij aan opnametechnicus David Rivkin (later David Z, ook de man die in 1975 al met Princes eerste groep Grand Central had gewerkt) om een nieuwe demo op te nemen.

• DAVID Z: Hij speelde alle instrumenten zelf. Op een kleine cassettespeler had hij elke partij afzonderlijk ingeneuried: de blazers, de gitaar… Heel geraffineerd. Hij was pas zestien, zeventien. Elke keer als iemand de studio bezocht terwijl hij aan het zingen was, vroeg hij om de lichten uit te doen: hij wilde niet dat iemand naar hem keek. Mijn vrouw kwam eens langs net toen hij Soft and Wet zong en dat geneerde hem nogal. De verlegenheid heeft hij nadien wel overwonnen.

Husney slaat aanbiedingen van A&M en Columbia af en kiest voor Warner Bros., dat Prince alle artistieke vrijheid verleent. Hij mag ook zelf zijn debuutplaat producen. Maar eerst willen de bazen hem aan het werk zien.

• LENNY WARONKER (VICEDIRECTEUR WARNER BROS.): Je kon niet alleen zien dat hij talent had, maar ook een visie. Hij speelde gitaar en dubde daar drums overheen. Mij was het toen al duidelijk, dus wilden we hem niet beledigen door hem het hele proces te laten uitvoeren. Maar hij stond erop. Na afloop zat hij op de studiovloer. Hij keek naar me op en zei: ‘Don’t make me black. Ik ben geen typische zwarte artiest, mijn idolen komen uit de verste hoeken.’ Dat, plus de namen die hij toen als achttienjarige allemaal liet vallen, deed me beseffen dat we deze knaap moesten koesteren.

JONGENSACHTIGE ROCK-‘N-ROLL

In april 1978 verschijnt Prince’ eerste plaat For You.

• BOB MERLIS (HOOFD PROMO WARNER BROS.): Hij deed een interview met een journaliste van Record World. Ik weet niet meer waarover ze bezig waren, maar plots vroeg hij haar: ‘Reikt je schaamhaar tot aan je navel?’ We wisten meteen dat we hem beter niet met te veel interviews opzadelden.

De single Soft and Wet, samen geschreven met Chris Moon, schopt het tot r&b-toptienhit. Het wordt tijd om een groep rond Prince te verzamelen zodat hij met zijn muziek naar buiten kan komen. De eerste twee optredens vinden plaats in het Capri Theater, ten noorden van Minneapolis, in januari 1979. Op het tweede concert zijn de bazen van Warner aanwezig.

• MATT FINK (TOETSENIST): Prince moest nog leren wat hij op een podium zoal kon doen. Die eerste shows waren best aardig, maar voor Warner toch niet goed genoeg om ons de hort op te sturen. Dus deden ze hem eerst een nieuwe plaat maken terwijl wij maandenlang als gekken repeteerden.

Nadat de tweede plaat, Prince, verschijnt, met daarop het met falsetto gezongen I Wanna Be Your Lover, gaat de band eindelijk op tournee. De nieuwe toetseniste is de uit LA overgevlogen Lisa Coleman, die een tape had gestuurd naar Prince’ nieuwe managers Cavallo, Ruffalo & Fargnoli – die eerder al de zaken van Sly Stone en Earth, Wind & Fire behartigden.

• LISA COLEMAN: Ik was nog maar net van de middelbare school af toen hij me naar Minneapolis liet overkomen. Hij pikte me persoonlijk op aan de luchthaven, in zijn kleine Fiat-sportwagen. Hij stond zelfs toe dat ik rookte. Ik denk niet dat die asbak in zijn auto ooit al was gebruikt. Hij maakte me echt het hof. We kwamen aan bij zijn huis en hij leidde me naar de kelder, waar een piano stond. ‘Speel jij maar wat, ik ben zo terug’, zei hij. Ik had wel door dat hij me bespioneerde, dus begon ik een concerto van Mozart te spelen dat ik nog maar net in de vingers had. Al snel kwam hij de trap afgehuppeld. Hij pakte een gitaar vast en we begonnen te jammen. Ik denk zelfs dat hij toen Party Up gespeeld heeft. Ik ben dat weekend in de logeerkamer blijven slapen. Toen ik door het huis wandelde, viel me op dat hij een filmposter van A Star Is Born in zijn slaapkamer had hangen, met Kris Kristofferson en Barbra Streisand. Dat vond ik zó schattig. Jongensachtige rock-‘n-roll.

CONTROVERSE CREËREN

In het najaar van 1980 brengt Prince Dirty Mind uit, een rauwe plaat met songs over incest en orale seks.

• FINK: Dirty Mind werd door de critici juichend onthaald, maar de fans waren er nog niet helemaal klaar voor. Het was r&b, new wave, punk, funk en rock dooreengeklutst. Heel innovatief en buitengewoon, maar het zorgde aanvankelijk wel voor verwarring.

• DEZ DICKERSON (GITAAR): Intussen hadden we spandex ontdekt en probeerden we ons zo buitenissig mogelijk te kleden. We deden twee shows in de Roxy in LA. Tussendoor kwam manager Bob Cavallo langs met zijn lijstje van wat allemaal beter kon. Tegen Prince zei hij: ‘Je draagt een spandexbroek, maar geen ondergoed. Dat is obsceen.’ Toen Bob vertrok, zag je aan Prince’ gezicht dat hij iets van plan was. ‘Dus Bob wil dat ik ondergoed draag? Dan zal ik ook ondergoed dragen.’ Dus trad hij de volgende keer alléén maar in zijn ondergoed op.

In 1981 smeedt Prince het hete ijzer met de plaat Controversy. Precies datgene wat hij veroorzaakt wanneer hij in Los Angeles het voorprogramma van The Rolling Stones mag doen.

• DICKERSON: Het was nog maar de tweede show van onze bassist Mark Brown, een knaap van achttien die bij het zien van die 110.000 man in het LA Coliseum zowat verlamde. Prince trok van leer met zijn Dirty Mind-accessoires: de bikini, de overjas. Halverwege de set begon het publiek zich te roeren. Mensen keilden hun colabekers naar voren. Ik keek om me heen, en zag dat Prince ervandoor was. Ik gaf aan de rest een teken dat we zijn voorbeeld moesten volgen. Gevolg: nog meer troep richting podium.

Die avond vliegt Prince terug naar Minneapolis. Mick Jagger probeert hem aan de telefoon te krijgen, zonder succes. Dez Dickerson komt bij Prince met een idee aanzetten: in biker bars gaan spelen waar geen zwarte ooit al een voet heeft binnengezet. ‘Hij mocht zich toch niet zomaar de stad laten uitjagen?’ Prince keert terug voor de tweede ronde met The Stones.

• DICKERSON: Ook toen gooide het publiek vanalles naar ons hoofd. Nog maar pas waren we met de eerste song begonnen of Prince kreeg bijna een fles Jack Daniel’s in zijn gezicht. Een bidon sinaasappelsap spatte uiteen op Marks bas. Ik wees naar mensen en lachte en wuifde. Maar uiteindelijk raakten we wel heelhuids door de hele set. Die ervaring heeft Prince’ lef een fikse zet gegeven.

EEN STER IS GEBOREN

Net zoals Controversy is de dubbele opvolger 1999 (1982) het werk van Prince alleen.

• PRINCE (ROLLING STONE, 1985): Waarom ik meestal geen muzikanten gebruik in de studio? Dat heeft te maken met mijn lange werkuren. Ik zweer bij God dat ik het niet zeg uit brutaliteit, maar niemand kan zo lang zonder slaap als ik. Muziek houdt me op de been.

Via Lisa Coleman maakt Prince kennis met tweelingzussen uit LA: Susannah Melvoin, zijn toekomstige vriendin, en Wendy, zijn toekomstige gitariste.

• WENDY MELVOIN: In 1982 brachten mijn en Lisa’s familie samen Kerstmis door in New York. Ik was aan het oefenen in Lisa’s kamer en Prince hoorde me bezig toen hij langsliep. Hij klopte op de deur omdat hij wist dat het Lisa niet kon zijn. Ik speelde een paar fancy akkoorden en hij keek me aan met een fonkeling in zijn ogen, zonder veel te zeggen. Niet veel later vroeg hij me of ik tot zijn groep The Revolution wilde toetreden.

Al een tijdlang loopt Prince rond met ideeën voor een film. Zijn managers koppelen hem aan de jonge regisseur Al Magnoli.

• NEAL KARLEN (SCHRIJVER): Hij zei dat hij het verhaal van zijn vader voor Purple Rain wat moest opschroeven, of iets in die trant. Want in werkelijkheid had zijn vader nooit gevloekt tegen zijn moeder en had hij ook nooit een vuurwapen gehad. Het was duidelijk dat de relatie met zijn vader hem had gemaakt tot wie hij was. Want zijn pa had hem wel degelijk het huis uitgeschopt. Dat nummer dat ze samen hebben geschreven, The Ladder uit Around the World in a Day (1985), was een kantelpunt in hun relatie. Ik vroeg hem waarom hij zo’n controlefreak was. Hij antwoordde: ‘Wat moet ik als iedereen me de rug toekeert en ik volledig op mezelf ben aangewezen? Dan zou ik het wel in mijn eentje móéten beredderen.’ Een attitude die volledig terugvoert naar de verstandhouding met zijn vader.

• FINK: De hele zomer van 1983 repeteerden we in een fabriekspand in St. Louis Park zijn songmateriaal, waaraan we soms allemaal meeschreven. Tegelijkertijd kwam iemand ons meerdere dagen per week acteerles geven. Er was ook een dansleraar. Dat duurde een dikke drie maanden, meteen gevolgd door de filmopnames in de herfst.

In mei 1984 brengt Prince, als opwarmer voor de release van een nieuwe plaat een maand later, een single uit die hem zijn eerste nummer één oplevert.

• WARONKER: Om een of andere reden bevatte When Doves Cry geen bas. Hij was er werkelijk op gebrand me die song te laten horen, terwijl ik hem in geen jaren nog gesproken had. Ik hoorde hoe er zodanig veel in dat nummer gaande was, en hoe er zoveel lage tonen in zaten dat hij in feite geen bas nodig had. ‘Klinkt goed,’ zei ik tegen hem, ‘maar waarom heb je er geen bas op gebruikt?’ Zijn antwoord: ‘Omdat ik net zolang aan mijn platen werk tot ik denk dat ze klaar zijn.’

ZIJNE PURPEREN MAJESTEIT

De soundtrack van Purple Rain schiet naar de top van de hitlijsten en blijft daar een half jaar lang. Criticus Mikal Gilmore uit LA noemt het ‘de beste rockfilm ooit gemaakt’. Na de première in Hollywood zal de film, die zeven miljoen dollar heeft gekost, vijfenzestig miljoen opbrengen. Plots is Prince een superster. Zijn tournee houdt een week lang halt in New York en Los Angeles. In Minnesota treedt Prince zelfs vijf keer na elkaar op in het St. Paul Civic Center, een record.

• BOBBY Z: Tijdens de tournee zaten we in het Forum van LA toen Madonna aanklopte: of ze het toilet mocht gebruiken? Kort daarna Bruce Springsteen: zelfde vraag. Mijn vader was er ook. ‘Pa, mag ik je voorstellen aan Bruce. Madonna, dit is Harold Rivkin.’ En mijn vader: ‘Aangenaam.’ Hij had er geen flauw benul van tegen wie hij stond te praten.

• PAUL PETERSON (TOETSENIST): Prince haalde Bruce op het podium en gaf hem een gitaar waarop hij een solo kon spelen. Toen nam hij de gitaar over Bruces hoofd van hem over en speelde hij er wat op, maar dan op een manier die deed vermoeden dat er iets mis was met het ding. Tot hij met zijn mimiek te kennen gaf dat er niks aan de hand was zolang híj die gitaar maar bespeelde. Hij was heel hooghartig tegenover Springsteen.

De Purple Rain-soundtrack wint twee Grammy’s en ook een Academy Award.

• MELVOIN: Bij de Oscaruitreiking gingen we mee met Prince het podium op. We leken The Addams Family wel.

• PRINCE (ENTERTAINMENT WEEKLY, 1999): In zekere zin heeft Purple Rain me meer kwaad dan goed gebracht. Het publiek bekeek me op een andere manier, mensen duwden me in een hokje. Kids kwamen naar mijn concerten om te schreeuwen, alleen omdat het publiek in de film dat ook deed. Daar wilde ik vanaf. Daarom heb ik Around the World in a Day gemaakt.

Prince besluit om zichzelf te regisseren voor zijn tweede film, Under the Cherry Moon, die zal worden gedraaid aan de Franse Rivièra met actrice Kristin Scott Thomas. De prent flopt, maar de begeleidende plaat, Parade (1986), levert hem wel een van zijn allergrootste hits op: Kiss.

• MELVOIN : Hij was aan het veranderen. Zijn hele look werd gladder. Hij had iets heel Cary Grant-achtigs over zich. Hij was blij dat hij met al die nieuwe mensen kon werken. Je zag hem exponentieel groeien. Hij was onvervaard en wilde over elk creatief aspect van zijn carrière zijn zeg hebben.

• DAVID Z: Ik was aan het mixen in een studio in LA toen ik Prince met iemand zag praten die ook een bodyguard bij zich had. ‘David, ken je Michael Jackson?’ vroeg hij. Er stond daar een pingpongtafel en Prince nodigde Michael uit voor een spelletje. Michael zei: ‘Ik weet niet hoe je dat doet, maar ik wil het wel proberen.’ De hele crew stopte met werken om hen gade te slaan. Al gauw zei Prince tegen Michael: ‘Zal ik eens smashen?’ Waarop Michael zijn bat liet vallen en zijn handen voor zijn gezicht hield, bang dat het balletje hem zou raken. Game over, uiteraard. Michael droop af met zijn bodyguard en Prince begon als een haantje te paraderen. ‘Heb je dat gezien? Hij speelde als Helen Keller (een dove en blinde schrijfster, nvdr.).‘

• MELVOIN: Hij was zodanig gedreven dat hij steeds serieuzer werd. Veel tijd om lol te maken stond hij zichzelf niet meer toe. Behalve om buiten basketbal te spelen, op zijn hakken. Daarmee kon hij harder lopen dan ik in mijn tennisschoenen.

HET FEESTJE IS VOORBIJ

De première van Under the Cherry Moon vindt plaats in juli 1986, in Sheridan, Wyoming. Een plek die was gekozen na een MTV-wedstrijd.

• MELVOIN: Het was alsof we op Mars waren beland. Prince en ik hadden er een kletterende ruzie. Na een intense show in de Holiday Inn had ik aan de bar met Joni Mitchell een biertje zitten drinken. Een journalist was op me afgestapt en de volgende dag stond in de krant: ‘Wendy Melvoin van Prince and The Revolution vertelde ons dit en dat terwijl ze een Budweiser dronk.’ Prince sommeerde me naar boven om me een preek te geven, over hoe ik een voorbeeld voor de kids moest zijn. Ik stond compleet paf. Het voelde aan alsof er meer aan de hand was. Dit ging niet over mij en mijn biertje.

De pers kraakt Under the Cherry Moon af en ook het publiek wil er niet aan. De laatste show van Prince and The Revolution vindt plaats in september, in het Japanse Yokohama-stadion.

• MELVOIN: Op dat podium heeft hij zijn Purple Rain-gitaar met opzet vernield. Lisa en ik keken elkaar aan, en we wisten dat het voorbij was. Toen verdween hij. Tot we telefoon van hem kregen met de vraag om hem te ontmoeten in een huis dat hij huurde in Beverly Hills – trouwens de plek waar de Menendez-broers enkele jaren later hun ouders hebben vermoord. We zaten aan het diner toen hij zei: ‘Ik kan van jullie niet verwachten dat jullie mij volgen waar ik heen ga. We hebben het zo ver gebracht als we konden. Het is tijd dat ik jullie laat gaan.’ En wij tweeën: ‘Wat?!’ Die avond belde hij ook naar Bobby Z. We waren allemaal van de kaart. We hadden gedacht dat we het veel langer zouden trekken. We stonden nog altijd paraat voor hem. Lisa heeft hem altijd onomwonden haar mening gezegd. En zelf kon ik ook nooit mijn mond houden. Was ik geïntimideerd door Prince? Nee. Ik ben geboren en getogen in Hollywood. In mijn huis was het een komen en gaan van grote sterren zoals Bette Midler, Barbra Streisand, Peggy Lee. Maar soms maakte Prince me wel bang. Zijn ogen konden je tot op de grond afbranden. Dan leek het alsof hij in staat was om iemand te vermoorden. En vaak was die iemand ik.

Prince stelt een nieuwe versie van The Revolution samen, met Sheila E. op drums. Zijn volgende zet is een driedubbele plaat, Sign o’ the Times, maar zijn label dringt erop aan die tot een dubbelaar terug te brengen. Het album verschijnt in maart 1987. De groep trekt met succes door Europa, maar op de valreep ziet Prince af van een Amerikaanse tournee.

• ERIC LEEDS (SAXOFONIST): Niemand van ons had enig begrip voor die beslissing. In Europa hadden we tweeënhalve maand lang het kot afgebroken. Ik vroeg hem of hij gek geworden was. Zijn antwoord: ‘We maken er een concertfilm van.’ Achteraf bekeken was dat een cruciale fout. Hoe grandioos de plaat ook was, de vaart die we ermee hadden gecreëerd, waren we voorgoed kwijt.

De film geeft Prince’ carrière geen nieuw elan. Maar zijn ambitie blijft groot. In 1987 huldigt hij zijn eigen gigantische speeltuin in: Paisley Park Studios in Chanhassen, een voorstad van Minneapolis. Op artistiek vlak blijft hij rusteloos. Hoewel hij hits scoort met de songs Sign o’ the Times en U Got the Look – een duet met Sheena Easton – is hij zijn troon kwijt. Hij besluit een undergroundplaat te maken. Maar net wanneer meer dan vierhonderdduizend exemplaren klaarstaan om naar de winkels te worden getransporteerd, annuleert hij de release.

• ALAN LEEDS (TOURMANAGER): The Black Album was een snel in elkaar geflanst project. Wij namen aan dat het zijn reactie was op de doorbraak van hiphop. Lui als LL Cool J en MC Hammer waren de nieuwe popsterren. Ze verdrongen echte muzikanten en zangers zo uit de hitparade. Maar het kan ook weerwerk zijn geweest tegenover sommige critici en fans die zijn uitstap in de richting van pop als een commerciële knieval bestempelden. Naar eigen zeggen heeft hij het hele project begraven vanwege het slechte karma dat eromheen hing: het was een plaat gemaakt uit nijd. Hij heeft Karen Krattinger, de algemeen manager van Paisley, midden in de nacht uit haar bed gebeld. Een emotioneel gesprek. Hij verontschuldigde zich voor zijn kuren, voor de dingen die hij had gezegd of gedaan waar hij zichzelf niet bij was geweest. Die release te elfder ure afblazen was daar een van.

Prince’ frustratie houdt aan terwijl hij opgejaagd aan Lovesexy (1988) blijft werken, een plaat met een nochtans positieve inslag die berucht wordt omdat hij naakt op de hoes staat afgebeeld. Om zijn commerciële slagkracht te herwinnen, zet hij zijn meest ambitieuze tournee ooit op poten.

• ALAN LEEDS: Weet je wat hij zei? ‘Je weet niet wat het met me doet om lui die niet kunnen zingen of geen enkel instrument machtig zijn op nummer één te zien staan.’

• ERIC LEEDS: De Lovesexy-tournee was geweldig. We hadden vijftig trucks en honderden mensen mee. Zo excessief kon je in de eighties nog zijn. Akkoord, we hadden bijlange geen vier man nodig om ons haar en make-up te verzorgen, en we zeulden belachelijk veel kleren mee. Maar zoals ze zeggen: If you got it, flaunt it. Elk concert was opgevat als een gevecht van goed tegen slecht: de eerste helft was evil, de tweede good. Maar de meeste mensen hadden dat niet door. Bovendien verkocht Lovesexy niet zoveel als de vorige platen. Daar zijn zijn kansen op de markt wellicht gekeerd. En dat stak hem enorm, omdat hij Lovesexy als zijn beste plaat beschouwde. Of toch minstens als zijn meest persoonlijke.

DROMEN IN PAISLEY

Prince’ Paisley Park-label, een joint venture met Warner Bros., brengt platen uit van zwarte grootheden zoals George Clinton, Chaka Khan en Mavis Staples, maar ook van onbekend volk als Ingrid Chavez en Carmen Electra. Gezien de hypergedreven artiest die hij is, begint de kluis van zijn kelderstudio uit te puilen van de songs.

• MAVIS STAPLES: Zijn manager belde mijn vader Pops op om te zeggen dat Prince naar mij op zoek was. Ik zeg: ‘Welke prins?’ Ik dacht dat hij Charles of zo bedoelde. Na een concert kwam hij ons dag zeggen in de kleedkamer. Ik ratelde maar door, terwijl ik merkte hoe hij alleen maar glimlachte en met zijn grote ogen rolde. Het drong toen tot me door hoe bedeesd die jongen wel was. Dus vroeg ik hem: ‘Hoe gaat het in Paisley Park, Prince?’ En hij zei alleen maar: ‘Dat zul je wel zien.’

• CHUCK ZWICKY (TECHNICUS): Hij schudde zoveel materiaal uit zijn mouw dat hij voor elke plaat die hij uitbracht er tien op de plank moest laten liggen. Terwijl hij weg was op tournee met Lovesexy, kreeg ik de opdracht om de kluis in te duiken en songs die nog nooit waren gemixt op punt te zetten. Ik schat dat ik er zo’n honderddertig heb gedaan die nog nooit ergens waren verschenen.

• TOM TUCKER (STUDIODIRECTEUR): Toen hij nog bij Warner zat, hebben we hem ertoe proberen over te halen om al dat materiaal te archiveren en te digitaliseren. Maar op het allerlaatste moment trok hij zijn staart in. Hij wilde niet dat iemand al die muziek zou horen. Dus hebben die oude analoge tapes zich al die tijd in zijn kluis opgestapeld. Ik vraag me af wat daarmee zal gebeuren als zijn testament er niets over vermeldt. Of stel dat het stipuleert dat alles moet worden vernietigd? Dat zou zijn alsof de halve catalogus van The Beatles voor altijd verloren gaat.

Met zijn enorme ronde podium stevent de Lovesexy-tournee af op een financiële ramp. Niettemin blijft Prince blindelings geld uitgeven.

• ALAN LEEDS: De financiële zorgen noopten hem ertoe om begin 1989 met de grove borstel doorheen zijn kaderpersoneel te gaan. Ook zijn advocaat en manager mochten beschikken. Een ander de schuld geven was natuurlijk makkelijker dan zelf verantwoordelijkheid opnemen voor de zakelijke kant van platen maken, op tournee gaan en een studio runnen- zaken waarbij hij gerust een grotere voorzichtigheid aan de dag had kunnen leggen.

Na twee filmflops pikt Prince eindelijk nog eens in op een hit: Batman (1989) van Tim Burton. Hij mag de soundtrack schrijven op voorspraak van steracteur Jack Nicholson, een fan. Nicholson vormt de inspiratie voor het nummer Partyman. De soundtrack gaat miljoenen keren over de toonbank.

• ZWICKY: Hij was dolenthousiast over die soundtrack, en probeerde een hoop nieuwe dingen uit. House, bijvoorbeeld. Hij had een rappend meisje, Cat, die nogal een grote mond had. Ooit had ze tegen ons gezegd: ‘Kijk nu, jullie zijn even groot!’ Ik ben ongeveer een meter drieënzestig, en je moet weten dat Prince zich heel erg bewust is van zijn lengte. Wel, een hele week lang hebben we short jokes mogen horen. Toen Sheena Easton met Prince een duet kwam zingen, wilde ze dat in de studio doen. Prince deed het namelijk anders: hij zong altijd gewoon in de controlekamer, op een stoel voor de console, met een microfoon in zijn hand. Goed, terwijl ik alles aan het klaarzetten ben, zegt hij via de luidsprekers: ‘Chuck, je zet die microfoon beter wat lager. Ze is echt heel klein, ongeveer zoals jij.’ Terug in de controlekamer doet hij alsof hij druk bezig is om maar niet in lachen uit te barsten.

Prince vat de jaren negentig aan met alweer een zelf geregisseerde film, Graffiti Bridge (1990), waarvoor hij zijn oude groep The Time weer bij elkaar krijgt. Maar de hele zaak stort sneller in elkaar dan de brug over de rivier de Kwai.

• JIMMY JAM (TOETSENIST): De oorspronkelijke leden van The Time trokken naar Warner met de vraag of we een nieuwe plaat en film konden maken. We hadden zelfs al een scenarist. We porden Prince aan om ons te helpen met het muzikale gedeelte, omdat we vonden dat het zonder zijn inbreng geen echte plaat van The Time kon zijn. Voor we het goed en wel beseften, was Graffiti Bridge in kannen en kruiken. Alleen was het nu helemaal zíjn project, en moesten wij ons tevredenstellen met bijrollen. Ik weet nog dat ik daar op de set stond te denken: ‘Wat een zootje. Dit wordt een tragedie.’ Maar we hebben er het beste van gemaakt en ons reuze geamuseerd.

In 1991 slaat Prince terug met Diamonds and Pearls, zijn commercieelste en bestverkopende plaat sinds Sign o’ the Times.

• WARONKER: Onze urban-afdeling vond dat er niet echt een radiosong op die plaat stond. Dus ik bel hem op en hij zegt: ‘Misschien kan ik hier en daar wel wat veranderen.’ Tot hij abrupt van idee verandert: ‘In feite is dit een marketingprobleem. Zoek het zelf maar uit.’ Hij hing op. Dat was op een vrijdag. De maandag daarop hing hij zelf aan de lijn: ‘You’ve got yourself a new baby.’ Hij bedoelde een geweldig nieuw nummer, Gett Off. En inderdaad, het werd een dikke hit.

HET SYMBOOL

In juni 1993, op zijn vijfendertigste verjaardag, maakt Prince zichzelf tot mikpunt van spot door aan te kondigen dat hij zijn naam heeft veranderd in een onuitspreekbaar symbool.

• TOMMY BARBARELLA (TOETSENIST): Hoe wij hem noemden? ‘Hey, man.’ Ik wou dat ik een dollar had gekregen voor elke keer dat iemand me dat heeft gevraagd.

Het begint hoe langer hoe meer aan Prince te vreten dat Warner de werkelijke eigenaar van zijn masters is, en dus ook van al zijn muziek. Hij verschijnt publiekelijk met het woord ‘slave’ op zijn wang.

• PRINCE (TIME OUT MAGAZINE, 1995): Mijn platenmaatschappij heeft Prince tot een slaaf gereduceerd. Prince is dood. Ze hebben hem vermoord.

• PRINCE (ROLLING STONE, 1996): Ik ben niet de eigenaar van de muziek van Prince. If you don’t own your masters, your master owns you.

• TUCKER: Tot dan toe had hij altijd tevreden geleken met Warner. Ik bedoel: toen Diamonds and Pearls uitkwam, was hij nota bene op hun dak gaan spelen. Hij was zelfs trots op hun verstandhouding. Misschien heeft dat de wrevel alleen maar intenser gemaakt. Hij voelde zich oprecht gekwetst. Hij wist namelijk niet dat hij zijn eigen muziek niet bezat. Dat kwam door slechte communicatie tussen hem en zijn managers en advocaten. Ofwel hebben ze het hem nooit verteld, ofwel wilde hij het gewoon niet weten. Zijn songs waren zijn kinderen, en die waren hem nu ontnomen. Dat was voor hem het sein om de controle volledig over te nemen. Van toen af schreef híj de cheques uit. Letterlijk.

Op Valentijnsdag 1996 trouwt Prince met Mayte Garcia in de methodistenkerk op Park Avenue in Minneapolis. Na een huwelijksreis annex tournee in Hawaï ontbindt hij zijn groep The New Power Generation en maakt hij van Paisley een nest voor hem en Mayte, die zwanger is.

• RICKY PETERSON (STAFMEDEWERKER PAISLEY): Iedereen moest zijn sleutels inleveren. Voortaan moesten we aanbellen. Mayte kwam dan openmaken, en dat was een lieflijke aanblik: zij, hoogzwanger en blootsvoets. Achter haar kwam Prince de trap af in grote konijnenslippers: ‘Kom toch binnen.’ Zo dolgelukkig als toen zij zwanger was, had ik hem nog nooit gezien.

De baby van Prince en Mayte sterft in oktober 1996, zeven dagen na de geboorte. Warner rondt het contract met Prince af door The Black Album in 1994 alsnog op de markt te brengen, gevolgd door The Gold Experience in 1995 en het passend getitelde Chaos and Disorder in 1996. Prince bedisselt een deal met EMI voor een driedubbele plaat, Emancipation (1996), die goed wordt ontvangen maar toch matig verkoopt. Ondertussen verdiept hij zich meer in spiritualiteit.

• PETERSON: Toen we Emancipation opnamen, had hij een vloekpot staan. Hij raakte in de ban van de Jehova’s getuigen. George Benson, die al langer volledig was bekeerd, was toen ook een plaat aan het opnemen in Paisley. Hij had er geen goed oog in: ‘I don’t think our boy’s going to make it.’ Hij kon niet geloven dat Prince het vloeken zou kunnen laten en religieus kon worden na een song als Sexy MF. Dat was vlak nadat ze de baby hadden verloren. Niemand wist wat hij allemaal uitspookte.

• MELVOIN: In 2000 hebben we geprobeerd om met The Revolution een reünietournee op te zetten. Dat weigerde hij omdat ik homoseksueel en half Joods ben. Toen is bij mij een rouwproces in gang geschoten. Het was akelig om te beseffen dat we hem min of meer hadden verloren.

Prince koestert zijn onafhankelijkheid door zijn platen via het internet te verkopen.

• MICHAEL KOPPELMAN (PRODUCER) : Het mooiste zou zijn als iemand anders dan hijzelf eens een plaat van Prince zou produceren. Je merkt wel vaker bij artiesten dat ze zelf niet zo goed weten waarom het publiek hen precies bewondert. Niemand verwacht Purple Rain II van hem. Die funky freak van al die fantastische platen, díé willen we.

In 2000 neemt hij de naam Prince weer aan en houdt hij in Paisley een verjaardagsfeest voor zijn fans dat een week lang duurt. De daaropvolgende twee jaar maakte hij daar zelfs een gewoonte van.

TIJD VOOR VERZOENING

Prince blijft toeren en opnemen. Zijn allereerste liveplaat, One Nite Alone…, komt online uit in 2002. Het jaar daarna krijgt zijn instrumentale plaat N.E.W.S. een Grammynominatie.

• PRINCE (IN THE TAVIS SMILEY SHOW, 2004) : In 2000 heb ik het roer van mijn leven omgegooid. Nadat ik mijn naam weer had veranderd en de oorlog met mijn zogenaamde vijanden had beëindigd, begon ik heel intensief de Bijbel te lezen. Zo ontdekte ik de waarheid en niets dan de waarheid.

Ook in zijn persoonlijke leven verandert er van alles. Hij scheidt in alle stilte van Mayte en trouwt op 31 december 2001 in Hawaï met Manuela Testolini, een voormalige medewerkster van Paisley. Hij koopt voor haar een landhuis in haar thuisstad Toronto. In augustus 2001 sterft zijn vader, vijf maanden later gevolgd door zijn moeder. Het zijn gebeurtenissen die hem tekenen. Maar wanneer hij in februari 2004 weer boven water komt op de Grammy-uitreiking, haalt hij de banden met zijn vroegere groepsleden weer aan.

• MELVOIN : Susannah, Bobby Z en ik wilden hem nadien gaan bekijken in de House of Blues in LA. Ik belde zijn gitaartechnicus op met de mededeling dat The Revolution weer helemaal klaar was voor hem. Bobby kreeg een telefoontje van hem terug: hij mocht gratis binnen, maar al de rest moest entree betalen. What the hell is this? Nu goed, uiteindelijk konden we toch allemaal kosteloos binnen, zij het na ongelooflijk veel gedoe – terwijl we Steven Tyler van Aerosmith en Beck en wie weet ik nog allemaal voor onze neus zagen passeren. Toen we eenmaal zijn kleedkamer hadden bereikt, konden we nergens zitten. Ik weet niet meer wie hij toen allemaal op het podium heeft gevraagd, maar geen van ons was erbij. Ik dacht: dat is het dan. Zijn vrouw kwam nog naar ons toe en ik vroeg haar om hem te bedanken voor de kaartjes, en vaarwel. De volgende dag kreeg ik telefoon. ‘Prince wil graag dat je met hem repeteert op akoestische gitaar voor The Tavis Smiley Show.’ Mijn nieuwsgierigheid nam de bovenhand en toen ik daar aankwam, was hij verrassend vriendelijk en open. Ik kreeg ook een grote knuffel. Ik mocht samenspelen met zijn band en ik ben zo’n twee uur bij hem gebleven. Nog een dag later zat ik helemaal alleen met hem, en hij was verrukkelijk. Hij was weer de kerel die ik had leren kennen bij onze eerste ontmoeting. De kerel die was blijven slapen in mijn huis, op de slaapbank. Ik hield hem stevig vast, kon niet ophouden met hem te kussen, met hem te zeggen hoeveel ik van hem hield. Ik weet niet wat ik er allemaal van moest denken. Maar hij weet dat we allemaal van hem houden.