Een vooruitblik: zo hoopt de belpop de coronaherfst te overleven

De grote kanonnen wachten met schieten, albums gaan voor onbepaalde tijd in de koelkast, maar andere artiesten laten zich niet intimideren door de onzichtbare vijand. Dit zijn de scenario’s voor het ongewone najaar van de belpop.

1. We zullen doorgaan

Met de goedkeuring van Ramses Shaffy: het gros van de belpop zal doorgaan. Hoewel het coronavirus een moedige poging onderneemt om artistiekelingen de doodsteek toe te dienen, gaapt dit najaar niet de grote leegte. In september bevallen onder meer The Radar Station, Crackups en Nordmann van nieuwe platen, terwijl in oktober de debuutplaat van Lous and the Yakuza wordt verwacht, geproducet door El Guincho, de man achter Rosalía’s hitalbum El mal querer. (Een remix van Lous’ debuutsingle Dilemme heeft overigens net platina gehaald in Italië.)

Mauro Pawlowski, Dirk en Faces on TV laten zich evenmin intimideren nu het concertleven op zijn gat zit: ook van hen worden dit najaar nieuwe releases verwacht. En Gianni Marzo, snarentemmer van Isbells en Marble Sounds, brengt ondanks een gebrek aan concertvooruitzichten zijn eersteling uit.

‘Ik zie geen optredens doorgaan die economisch leefbaar zijn vóór de zomer van 2021’, zegt Olivier Maes van Zealrecords, thuishaven van Marzo, Isbells en Marble Sounds. ‘Voorlopig vormen streaming en de verkoop van vinyl en cd’s onze enige bron van inkomsten, dus moeten we daar ten volle op inzetten.’

Zealrecords heeft daarom nooit overwogen releases uit te stellen. ‘Dat is jezelf in de voet schieten. Toen de lockdown werd aangekondigd, werd er massaal geschoven naar het najaar. Intussen spreken we al van 2021, maar het leven gaat wel door. Mensen hebben nood aan muziek, dus moeten wij onze rol blijven vervullen: het publiek de nodige zuurstof toedienen. En als artiest moet je ervoor zorgen dat je in de aandacht blijft. Als je nu een coronaslaap plant, mag je zeker zijn dat het publiek je volgend jaar vergeten is.’

En ook: ‘Als het gros van de artiesten ervoor kiest om te pieken in het voorjaar van 2021, dreigt op dat moment een overaanbod, terwijl je nu al met moeite één week in de aandacht kunt blijven.’ Zealrecords verandert om die reden wel licht van koers: de afzetmarkt wordt, naast fysieke releases, opengetrokken met streaming. ‘Dat levert geen grote inkomsten op, maar het is wel een waardemeter. Wanneer de concertzalen straks opnieuw openen, zullen ze kiezen voor artiesten van wie je kunt voorspellen dat ze tickets gaan verkopen. Alleen zo kun je de financiële put van de coronacrisis dichten. Dan ga je kijken naar wat op Spotify of elders leeft. Je mag niet verwachten dat met een release de speelkansen vanzelf wel zullen komen. Het is knokken om aandacht.’

2. Wachten op Godot

Max Colombie van Oscar and the Wolf zou ‘ergens in 2020’ een roedel nieuwe songs op de wereld loslaten. Op Bazarts derde plaat is het zeker nog even wachten. ‘Zoals het er nu naar uitziet – met het visieloze beleid in België – brengen wij geen nieuwe muziek uit’, stelt manager Alexander Vandriessche. ‘Zolang Oscar and the Wolf of Bazart geen vooruitzichten heeft op massaevenementen, hebben wij geen enkele reden om een albumplanning op te maken. Een plaat uitbrengen zonder dat je je nieuwe muziek op een podium kunt spelen, heeft geen nut voor artiesten van die grootorde.’

Voor Charlotte de Witte, ook onder Vandriessches vleugels, moest 2020 een boerenjaar worden. ‘Het is anders uitgedraaid. Volgens sommigen zouden we ook 2021 best uit ons hoofd zetten. Ik ben van nature een positivo, maar het helpt niet dat we met een generatie politici zitten die de geschiedenis zullen ingaan als de zwaksten ooit, terwijl er in onze buurlanden wél een visie is. We hebben het hier nochtans over een gezonde sector.

‘De essentie van een concert of festival is de beleving. Daar staat social distancing haaks op. Bazart heeft als symbolische daad op de zomerbar van Rock Werchter gespeeld, als ode aan het festival. Normaal zouden zij op dezelfde plek voor 50.000 man gestaan hebben.’ Voor kleinere artiesten kunnen concerten voor 400 bezoekers een tijdelijke oplossing zijn, beaamt Vandriessche, ‘maar Bazart, Oscar and the Wolf en Charlotte de Witte hebben dat traject al afgelegd. Om te groeien moeten zij andere dingen doen: op het buitenland of arena’s mikken. Je kunt geen nieuw publiek aanboren als je voor enkele honderden toeschouwers mag optreden, terwijl je makkelijk 20.000 tickets verkoopt.’

Dan maar de streamingkaart trekken? Taylor Swift en Dua Lipa hebben bewezen dat je zo kunt scoren in coronatijden. ‘Je kunt streaming en het livecircuit niet loskoppelen’, meent Vandriessche, temeer omdat Belgische artiesten meestal geen miljoenenpubliek hebben dat via Spotify inkomsten garandeert. ‘De streamingkoek wordt groter maar moet ook onder meer artiesten verdeeld worden. Daar ga je het geld heus niet halen. Een tournee blijft de grootste bron van inkomsten. Je kunt het gat in je begroting niet goedmaken met enkel streaming. Daarom vrees ik dat zolang er in ons land geen toekomstvisie komt het hier redelijk stil zal blijven.’

3. Stop de plaat in de koelkast

Wat kun je in een beginnend stadium van je carrière oogsten wanneer er geen concerten op de planning staan, dé manier om te groeien en een nieuw publiek aan te boren? Je hebt opofferingen gedaan, je oorlogskas geplunderd, je bent meermaals gevallen en opgestaan, en dat allemaal in de hoop op een grote carrière. Door covid-19 zitten verschillende (debuut)platen in de koelkast.

Josephien (voorheen Josefien Deloof en Josephine) heeft bijvoorbeeld een ep klaarliggen waarvan nog niet geweten is wanneer die het daglicht zal zien. Peet van het Brusselse rapcollectief Le 77 zou in het voorjaar een soloplaat lossen die nu nog steeds on hold staat. Baloji heeft nieuwe muziek klaar die pas uitgebracht kan worden wanneer ook het visuele luik voltooid is, maar dat ligt moeilijk door corona.

Yong Yello, de rechterhand van Glints, had op albumlengte moeten debuteren met zijn nederhop, maar ook die plaat zit voor onbepaalde tijd achter slot en grendel. ‘Eigenlijk is het album klaar, maar nu er geen vooruitzichten zijn, ben ik in een eeuwige afwerkingsfase beland’, verzucht Yong Yello. ‘Ik ben een deadlinewerker: ik wil érgens naartoe leven, en dat kan nu niet. Ik kan niet inschatten of ik over drie, zes of negen maanden kan releasen, wat enorm demotiverend is.’

Was het een optie om het album toch uit te brengen, ondanks het gebrek aan speelkansen? ‘Neen’, is het duidelijke antwoord. ‘Ik heb jaren geleden een plan uitgewerkt en lang gewacht tot het juiste moment. Dan ga ik nu niet zomaar een album te grabbel gooien. Zo wordt het een weggesmeten plaat, en dat is wel het laatste wat ik wil. Voorlopig kan ik mij focussen op singles, in de hoop dat ze gestreamd worden en gedraaid op de radio. Zo kan ik deze periode nog even overbruggen.’

Yong Yello heeft vanaf de eerste rij meegemaakt wat het is om een album uit te brengen in coronatijden. Zijn huisgenoot en vaste sparringpartner Glints debuteerde een week voor de lockdown, speelde vervolgens één releaseshow in de Ancienne Belgique, maar staat sindsdien droog. ‘Er kruipt naast tijd en moeite veel geld in een plaat. Het is pas door veel op te treden – in het bijzonder tijdens de zomermaanden – dat je die investering stilaan kunt terugverdienen. Dat kan nu niet. Ik heb twee singles uitgebracht en nog geen enkele keer live gespeeld. Dat is heel kut.’

4. Het momentum rekken

Een albumcampagne is de laatste rechte lijn naar streams en de verkoop van vinyl, cd’s, merchandise en tickets. Nog een mogelijk noodscenario is dat je een extra stop inlast op weg naar de release, om het momentum te rekken. Zo is Don’t Follow Me I’m Lost, het negende album van Admiral Freebee, uitgesteld tot 2021. In het najaar brengt hij wel eerst een ep uit.

Je kunt het momentum ook rekken na de release, bijvoorbeeld zoals Eefje de Visser het heeft aangepakt: met een concertfilm vanuit haar studio annex woonkamer. Een uitloper van een album – een film of deluxeversie met daarop ook een handvol nieuwe nummers – houdt de artiest in kwestie ook langer in de aandacht.

Al is het nog maar de vraag of die tactiek loont voor acts die nog geen plaats op de zomerfestivals van 2020 hadden versierd. Een groot deel daarvan, waaronder Rock Werchter, Primavera, Best Kept Secret en Gladiolen, kopieert een deel of zelfs de hele affiche naar de editie van 2021, waardoor de plaatsen voor artiesten die pas volgend jaar een release plannen eerder beperkt zijn. Het zal meer dan ooit knokken zijn om je speelkansen gaaf te houden.

5. Zing over dit kutjaar

Meer dan een gimmick: het lockdownalbum. Met haar quarantaineplaat Folklore verbrak Taylor Swift records. De isolatieperiode heeft Charli XCX duidelijk evenmin kwaad gedaan: How I’m Feeling Now is haar beste werk tot dusver.

Kort na de ongelukkige timing van zijn debuutalbum bewees in eigen land rapper Glints al dat hij geen zittend gat heeft: zijn lockdownplaat heet 28 Days. In oktober breit Zwangere Guy een vervolg aan zijn succesalbum Brutaal met een deluxe-editie die Brutxxl zal heten, met daarop acht nieuwe tracks, bij elkaar gebruld in coronatijden. Kutjaar behandelt wel degelijk de treurnis van 2020 en niet de jaargang van KV Mechelens faillissement, al zullen niet alle nummers over corona-ellende gaan.

Verwacht wordt dat nog meer belpoppers vroeg of laat met een lockdownplaat op de proppen zullen komen. Het is alleen nog wachten op een hit over de avondklok in Antwerpen. Slongs?