Deze podcast analyseert rappers als de Beethovens van onze tijd

Praten we binnen enkele decennia over Kanye West zoals nu over Mozart? Als het van Cole Cuchna, bedenker van de geprezen podcast Dissect, afhangt wel: ‘Hoe Tyler, the Creator synthesizers als klassieke orkestinstrumenten gebruikt, is echt, echt cool.’

Hoeveel albums hebt u in 2019 al met volle aandacht beluisterd, van de eerste noot tot de laatste, zonder een nummer te skippen en niet afgeleid door onbeantwoorde mails, de krant of nog iets anders? Het antwoord op die vraag kan zelfs op de kaken van de grootste muziekliefhebber een blosje toveren. Met Spotify of Apple Music onder uw duim en elke week meer goede nieuwe platen dan u in een leven kunt beluisteren, moet er nu eenmaal gekozen worden.

Tegen die evolutie naar almaar meer muzikale vluchtigheid strijdt de Amerikaanse muziektheoreticus Cole Cushna met zijn podcast Dissect, waarin hij per seizoen één hiphopalbum tot in de kleinste details analyseert. Voor de eerste reeks dook hij drie jaar geleden honderden uren lang in Kendrick Lamars meesterwerk To Pimp a Butterfly. Uiteindelijk praatte hij, verspreid over 22 afleveringen, meer dan elf uur door over Lamar, zijn jeugd in Compton en hoe hij op To Pimp leert omgaan met de roem. Geen sample, namecheck of tekstuele dubbele bodem ontsnapte aan Cuchna’s uitgekiende research, clever ondersteund met fragmenten uit songs en audio-interviews met Lamar.

Ook voor de volgende seizoenen over My Beautiful Dark Twisted Fantasy van Kanye West, Blonde van Frank Ocean en The Misseducation of Lauryn Hill, ging Cuchna diep in zijn bronmateriaal. Of wist ú dat Kanye in Dark Fantasy een loopje neemt met Alice in Wonderland? Had u in de mot dat de ellenlange overstuurde outro van Runaway eigenlijk een poëtische hartenkreet is en hoe Frank Ocean de geschiedenis van zwarte vrouw beschrijft in Pyramids?

Cuchna benadert ‘zijn’ albums met veel respect en vergelijkt de Kendrick Lamars van deze wereld in elk interview dat hij geeft met grote klassieke componisten. ‘Beethoven en Mozart hebben de tand des tijds ontstaan. Dat maakt dat ze op een ander, onbereikbaar niveau lijken te staan. Wat ik probeer te doen, is zeggen: laten we deze albums nu erkennen’, zei hij op The Fader. ‘Ze staan op gelijke hoogte met de grote werken in de geschiedenis, maar we hebben de historische filter er nog niet op toegepast. Dit is mijn best mogelijk antwoord op de vraag welke albums door de jaren heen zullen overeind blijven en waarom.’

Het vierde volledige seizoen van Dissect, deze week begonnen, is gewijd aan Flower Boy, het album waarmee Tyler, the Creator twee jaar geleden weer probeerde aan te pikken na het gemengd onthaalde Cherrybomb. De eerste aflevering, over alles wat de rapper-producer vóór die plaat heeft gedaan, verklaart meteen waarom deze reeks weer een nieuwe stap is voor de podcast die vorig jaar nog bovenaan het eindejaarslijstje van The New York Times stond. Waar de creatieve verdiensten van Kendrick Lamar en Frank Ocean zo goed als buiten discussie staan, is Tyler, the Creator, zeker in zijn beginjaren met het soms bijna nihilistische hiphopcollectief Odd Future, altijd het onderwerp van controverse en geringschattende commentaar geweest.

Cuchna slaat in zijn introductie niets wetenswaardigs over – niet de kakkerlak die Tyler opat in de videoclip van Yonkers, niet de moordfantasieën over Bruno Mars die hij in die track rapt – maar wil vooral meer van hem laten zien dan de shock jock die hij ooit was. ‘Meer dan als tekstschrijver denk ik dat ik hem als een artiest en verhalenverteller waardeer. Tyler doet het allemaal’, vertelde hij aan Complex. ‘Alleen al zijn akkoordenwisselingen zitten bij de meest interessante die ik ooit heb onderzocht. Ook de manier waarop hij synthesizers als klassieke orkestinstrumenten gebruikt is echt, echt cool.’ En dan is er nog het verhaal van Flower Boy, volgens Cuchna een reis naar zelfontdekking: ‘Je hebt lagen nodig voor een podcast als Dissect, en dit album zit daar vol van.’