De Nieuwe Lichting 2020: negen finalisten, drie vaststellingen

It’s that time of the year again: later deze maand kunt u bepalen wie zich in navolging van onder meer Brihang, Tamino en Portland De Nieuwe Lichting mag noemen. Wij stellen alvast de negen finalisten aan u voor, en de muzikale trends die ze vertegenwoordigen.

1 De machtsontplooiing van de vrouw zet zich door

‘Vamos chicas!’ zei juryvoorzitster Kirsten Lemaire in het najaar van 2018 nog in Knack Focus, in een poging meer vrouwen in De Nieuwe Lichting te krijgen. Eerder dat jaar was er geen enkele volledig vrouwelijke act in de finale van StuBru’s talentenwedstrijd geraakt (al telden winnaars Portland en Chackie Jam wel dames in de rangen). Lemaires lokroep loonde: in 2019 dongen er plots vier solovrouwen mee naar eindwinst in De Nieuwe Lichting, onder wie de latere laureate Tessa Dixson. En die opmars zet zich door: ook dit jaar zijn vier van de negen finalisten van het sterke geslacht.

Een van hen, Ikraaan, mag zich al een poulain van Zwangere Guy en Brihang noemen. ‘Al hebben zij míj het eerst ge-dm’d’, lacht Ikraan Hayi (22), zoals de Mechelse r&b-zangeres echt heet. Voor Brihang, haar labelgenoot bij Fake Records, mocht ze in oktober vorig jaar openen in een uitverkochte AB, een zaal die ze zelf ’toch maar wat overrated’ vindt. Dan heeft ze zich een dag eerder harder geamuseerd, in het café van de Trix, waar ze zo maar even de aftershow van Slowthai, Groot-Brittanniës grootste hiphoprevelatie, verzorgde. Beluister haar in 2019 verschenen debuut-ep Happy Pill en u begrijpt waarom het zo hard gaat voor Ikraaan. Voor haar hyperpersoonlijke muziek in de eigen taal – in single en Nieuwe Lichting-inzending Reflectie zingt ze open en bloot over haar persoonlijkheidsstoornis – bedacht ze zelfs een nieuw genre: soultrap.

Met de West-Vlaamse Demi Lou zit er dan weer een gewezen kindster bij de laatste negen. Demi Eestermans (25) zong namelijk al op piepjonge leeftijd met haar zussen bij Triple E en About E, girlbands geënt op Destiny’s Child en TLC. Met die eerste won ze in 2007 de VT4-wedstrijd Supertalent, met die laatste versierde ze een platencontract bij Sony. In 2014 probeerde ze het voor het eerst solo in The Voice van Vlaanderen, waar ze het onder de vleugels van Bent Van Looy tot in de kwartfinale schopte. Vijf jaar, een dochter en een pijnlijke relatiebreuk later keert ze bozer dan ooit terug onder de alias Demi Lou. Haar eerste wapenfeit is het stoutmoedige, niet van urban beats gespeende Bad. ‘Mijn antwoord op slutshaming’, zegt ze.

Ook Rachel Mulowayi (24), die met Alicia Keys, Beyoncé, Amy Winehouse en Congolese gospel opgroeide, over een klok van een soulstem beschikt en zich Sunday Rose laat noemen, heeft een eitje te pellen met haar ex, getuige haar Nieuwe Lichting-worp Worst I Ever Had. Zingen deed ze aanvankelijk vooral aan de zijde van haar zus en ex-The Voice-finaliste Sarah, én in het achtergrondkoor van Coely. ‘Ik ken haar al heel lang, ze is een jeugdvriendin’, zegt Mulowayi. ‘Coely wist dat ik zong en vroeg of ik geen backings wilde doen op haar single Celebrate.’ Ook Brusselaar G.A.N. strikte haar voor een featuring, net als vermaard dj-producer Hans ‘Murdock’ Machiels. Het is onder auspiciën van die laatste, sinds vorig jaar haar manager, dat ze nu solo haar kans waagt in De Nieuwe Lichting.

En dan is er nog Alison Jutta Daems (24), kortweg Alison Jutta, een Antwerpse die voor een opleiding aan de Codarts-hogeschool naar Rotterdam verkaste en er bleef plakken. Na haar jazzy debuut-ep For Two (2018) kiest ze tegenwoordig voluit voor (synth)pop, naar het voorbeeld van Lianne La Havas en Solange. Haar Nieuwe Lichting-song is ‘een ode aan mislukken en jezelf vergeven’. Kan Alison Jutta met Beautiful Mistakes wat Tessa Dixson vorig jaar met Beautiful Pain kon?

2 Urban wint nog meer terrein (vooral in het Nederlands)

Zaten er vorig jaar al drie urbanartiesten bij de laatste negen, dan zijn dat er dit jaar al vier, met naast Ikraaan en Demi Lou nog een rapper uit Limburg en een van ’t Stad.

Rian Snoeks is een zestienjarige middelbare scholier uit Pelt die er naar eigen zeggen altijd moeite mee heeft gehad zich in te passen in Het Systeem. ‘Ik hopte van hobby naar hobby en switchte van school omdat ik gepest werd’, zegt hij. ‘Een van die keren dat het niet zo goed met me ging, besloot ik alles op te schrijven. Dat werkte.’ Geïnspireerd door Safi & Spreej, Daniël Busser en later Roedel, Stikstof en Fresku, zette Snoeks zijn teksten om in raps. Met succes, want inmiddels heeft hij al op het Absolutely Free Festival in Genk en in een uitverkochte Muziekodroom in Hasselt (als voorprogramma van Goeie Jongens) gestaan. En dan won hij eind vorig jaar ook nog de Limburgse finale van het nieuwe, door Poppunt georganiseerde muziekconcours Sound Track. En wie weet straks ook De Nieuwe Lichting?

Rijmt eveneens in zijn eigen dialect, zij het dan het Antwaarps: Yello ‘Yong Yello‘ Staelens (28). Van alle Nieuwe Lichting-finalisten is hij allicht de meest doorgewinterde artiest. Of hoe kun je de man die tien jaar geleden zowat de hele debuutplaat van Tourist LeMC producete anders noemen? Yello rapt zelf al sinds zijn tiende en zit al achter de knoppen sinds zijn elfde. ‘En toen ik de beat van Tourists Liefde liefde in elkaar knutselde in de homestudio van mijn acht jaar oudere broer, was ik veertien’, zegt hij. Met het label en platform Eigen Makelij hielp hij de Antwerpse en bij uitbreiding Vlaamse hiphop wat later mee aan een eigen smoel, lang voor er sprake was van Zwangere Guy en co. En na jaren van achter de schermen producen voor Noémie Wolfs en vooral boezemvriend Glints, keert hij nu terug naar zijn eigen project Yong Yello. Single Als ge slaapt is Antwerpse hiphop met verrassend veel strijkers en blazers. ‘Dat komt omdat ik veel minder into hiphop ben en veel meer naar filmsoundtracks en Frans chanson luister dan vroeger. Waarom ik in dat nummer de rol van een overspelige vader aanneem? Omdat ik schrijf over wat ik zie en omdat ik graag situaties bespreek die een beetje pijnlijk zijn. (lacht)‘

3 Bands blijven het onderspit delven (maar grijpen wel weer íéts vaker naar de gitaar)

Alle zes bovengenoemde finalisten zijn soloartiesten, wat betekent dat er nauwelijks drie bands bij de laatste negen zitten. Het jaar van de gitaar lijkt het dusalwéér niet te worden. Al telt de finale toch één rockgroep meer dan vorig jaar, toen enkel Melting Mallows en laureaat Mooneye rockend Vlaanderen mochten vertegenwoordigen.

Dit jaar is dat onder meer Crooked Steps. Van alle gitaargroepen in De Nieuwe Lichting 2020 rocken zij het meest rechtdoor. Hun naam is afgeleid van het Soundgarden-nummer By Crooked Steps, maar dat zegt niks over hun sound, want Crooked Steps is heel weinig grunge en heel veel garagerock. ‘We zijn lang een duo geweest en luisterden bijgevolg veel naar The Black Keys, Black Box Revelation, Black Pistol Fire en The White Stripes’, zegt zanger-gitarist Lou Lippens (23). ‘Tot we er een derde lid bij haalden en het wat melodischer zijn gaan aanpakken, geïnspireerd op Arctic Monkeys en zo. Sugar, ons Nieuwe Lichting-nummer, is dan weer meer surfrock, happy rock ‘n’ roll die niet te complex of donker is. Ideaal voor wie wat wil dansen voor zijn radio. (lacht)‘

Een stuk donkerder klinkt The Radar Station, een groep die voorheen Sun Gods heette, en nog eerder Barefoot and the Shoes. ‘Aanvankelijk waren Led Zeppelin en Pearl Jam onze invloeden, durfden we weleens in volledige cowboyplunje het podium te betreden en schreef ik bluesrockliedjes over het overlijden van de zieke duif die ik in huis had genomen’, lacht zanger Brent Buckler (25), die in de begindagen van Barefoot and the Shoes twaalf, dertien jaar was. Tien jaar en een almaar volwassener klinkende bariton later moest de blues plaats ruimen voor indierock van de meer epische soort, genre The War on Drugs en The National. Enter eerst Sun Gods en uiteindelijk – na dreigmails van een stel Australiërs met dezelfde bandnaam – The Radar Station. Met Vincent Lembregts heeft die band overigens een ex-laureaat van De Nieuwe Lichting in de rangen: hij won in 2018 als lid van het synthpopgezelschap Chackie Jam. ‘Maar’, lacht Buckler, ‘hij heeft weinig cruciale tips gegeven die ons makkelijk aan de zege kunnen helpen. Helaas.’

Tot slot is er nog Dvkes, een bende ex-PXL-studenten die al sinds 2011 aan de weg timmert, eerst met psych- en stonerrock tussen Tame Impala en Queens of the Stone Age, dan met krautrock in de stijl van Camera en Neu! Johannes Verschaeve van The Van Jets zat achter de knoppen van hun debuut-ep uit 2013, Mario Goossens van Triggerfinger leidde hun eerste langspeler Push Through (2016) in goede banen. Het is met het uit die plaat gelichte We Finally Pushed Through dat Dvkes zich voor De Nieuwe Lichting heeft ingeschreven. ‘Een nummer van drie jaar oud, ja, maar het nieuwe werk dat we met producer Micha Volders aan het maken zijn, is simpelweg nog niet klaar’, zegt frontman Joos Houwen (29). ‘En het is niet dat het in 2016 zo’n groot publiek heeft bereikt. (lacht)’ Bovendien blijft een lyric als ‘Drastic times call for drastic measures‘ vandaag ook nog wel overeind, zeker? ‘Oh, maar dat is niks politieks, hoor. Het gaat over jezelf heruitvinden, jezelf uitdagen. Dat probeer ik zelf ook te doen in de muziek. Je hoort vandaag minder en minder gitaren, maar ik blijf mijn nummers op gitaar beginnen. Wat natuurlijk niet wil zeggen dat je geen lawaai kunt maken zónder gitaren. Want rock, dat is uiteindelijk toch vooral a spirit?’