Dag van de Aarde: Waarom het klimaat geen hip songthema is
Artiesten brachten al de meest opwindende protestsongs uit met thema’s als burgerrechten tot apartheid. Maar nog maar weinigen hebben een populaire song uitgebracht over één van de belangrijkste actuele thema’s: de klimaatverandering. Op de Internationale Dag van de Aarde, een evenement dat jaarlijks terugkeert op 22 april, zochten wij uit hoe dat komt.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
‘Mama Earth is in a crazy mess, it’s time for us to do our best, from deep sea straight up to Everest’ (‘Moeder aarde is een gekke puinhoop, het is tijd om ons best te doen, van de diepe zee tot aan de [mount] Everest’)
Met deze – laat ons eerlijk zijn – lachwekkende zin rapt Sean Paul in ‘Love Song to the Earth’, de klimaatsong die de VN tijdens de klimaattop eind vorig jaar lanceerde om aandacht te vestigen op de dreigende klimaatverandering. Ook andere bekende namen als Paul McCartney, Bon Jovi en Fergie werkten mee aan het klimaatlied. Dat de song uitdraaide tot een regelrechte flop, is de reden waarom u en wij hem nooit te horen kregen.
‘Het is heel moeilijk om een goede sound te vinden die niet prekerig overkomt’
Hoewel al meer dan twintig jaar een hot topic, heeft de klimaatverandering nog niet veel artiesten geïnspireerd in hun songteksten. Toch stellen artiesten zich steeds vaker milieubewust op. Wat is er toch zo moeilijk aan songs schrijven over de klimaatverandering? Is het onderwerp te complex, te wetenschappelijk of te politiek?Producer Toby Gad, die in het verleden samenwerkte met John Legend en Beyoncé, ondervond aan den lijve hoe moeilijk de klimaatproblematiek is voor een songtekst. ‘Het is heel moeilijk om een goede sound te vinden die niet prekerig overkomt’, zegt hij in een interview met BBC. ‘Bovendien is een droge wetenschappelijke songtekst not done, want dan zou het publiek de radio afzetten’.
Toch slaagden enkele artiesten – wellicht op één hand te tellen – er wel in om door te breken met een song over het klimaat. Vorig jaar nog goot Brandon Flowers van rockband The Killers met ‘Still Want You’ de klimaatproblematiek in een liefdeslied. Het gat in de ozonlaag kreeg vermelding in ‘Monkey gone to heaven’ van The Pixies (1989) en op het nieuwe album van Anohni staat ‘4 Degrees’, verwijzend naar de klimaatconferentie in Parijs vorig jaar.
‘Een goede song heeft wat romantiek nodig, en dat is niet onmiddellijk wat het klimaatthema typeert’
Maar daar lijkt het lijstje van de populaire klimaatsongs te stoppen. Paul Hartnoll van de Britse dance-act Orbital vermoedt dat het ook te maken heeft met de luiheid van sommige artiesten: ‘velen verkiezen nog steeds het vaak betreden muzikale songpad. Bovendien heeft een goede song wat romantiek nodig, en dat is niet onmiddellijk wat het klimaatthema typeert’.
Opvallend is wel dat steeds meer artiesten zich openlijk milieubewust opstellen. Zo werden de leden van de rockband Pearl Jam vijf jaar geleden officieel als Planet Defenders gedoopt door Rock The Earth voor hun jarenlange inzet om de uitstoot van CO2 en de hoeveelheid afval te beperken. Sommige artiesten als Bono van U2 en Neil Young begonnen zelfs met een ‘groene’ kledinglijn: Neil Young lanceerde twee jaar geleden de ‘Earth’ T-shirt in organisch katoen die hij uitdeelde tijdens festivals en Bono startte de EDUN-kledinglijn naast zijn jarenlange activiteit bij Greenpeace.
Hartnoll vreest dat de klimaatverandering pas meer aandacht zal krijgen in liedjesteksten wanneer er sprake is van een concrete dreiging: ‘pas wanneer veel mensen zullen opstaan en gaan slapen met het probleem zal een stroom van goeie klimaatsongs op gang komen’. En dit is wellicht de essentie van goeie lyrics: de noodzaak van emotionele verbondenheid tussen het thema en de luisteraar. (OV)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier