‘Creativiteit is een ander woord voor latente zenuwachtigheid’: ook Eels maakte een pandemieplaat

Ongeveer toch. Want wanneer je het met Mark Everett over Extreme Witchcraft wil hebben, praat je voor je het weet over huidhonger en kindervaccinatie, maar ook over romcoms en geminacht worden door acteur Colin Firth.

Of we van hem een ‘De film van je leven’-interview konden afnemen, stelde Knack Focus aan Mark Everett voor. Maar daar had de Amerikaan gemeenzaam bekend als E weinig zin in: de belangrijkste mijlpalen in zijn bestaan heeft hij al uitvoerig beschreven in zijn autobiografie Things the Grandchildren Should Know. Daarin schildert Everett de (vroege) dood van zijn ouders, de zelfmoord van zijn zus en zijn eigen depressies op zo’n ontwapenende wijze dat hij de lezer meer opbeurt dan deprimeert. De kans dat zijn verre nageslacht van dit alles wel degelijk ooit kennis zal nemen, is sinds de geboorte van Everetts zoon Archie in 2017 behoorlijk toegenomen. Een tweede reden waarom we er vandaag best geen films bij betrekken, wordt duidelijk wanneer we Everett vanuit Californië aan de lijn krijgen: ‘Mijn leven neigt meer en meer naar een romantische komedie. Helaas zonder de romantiek.’

Extreme Witchcraft is de veertiende langspeler van Eels. Ik wou eerst vragen of je naar zo’n release nog even hard uitkijkt als vroeger. Maar toen bedacht ik dat je zus een einde aan haar leven maakte net toen je met je eerste plaat op tournee was.

Mark Everett: Opwinding en tragedie tegelijkertijd, ja. Dat was een heel vreemde en verwarrende episode in mijn leven. Ik ben sindsdien altijd opgelucht wanneer een release níét hand in hand gaat met een catastrofe. Weet je, als jongvolwassene koesterde ik niet al te veel hoop voor mijn toekomst. Ik zag gewoon niet in wat het leven voor goeds in petto zou hebben. Dus misschien is ongeloof een beter woord dan opwinding. Ik kan er niet bij dat ik één plaat heb kunnen en mogen maken, laat staan veertien. Ik besef heel goed dat ik een van die schaarse bofkonten ben die precies mag doen wat hij graag doet.

Zelfs al dwong de pandemie je ertoe om met de Engelse producer John Parish op te nemen vanop een ander continent: jij en je band in Los Angeles, hij in Bristol.

Everett: Persoonlijk vind ik dat de plaat overwegend live klinkt. Alsof we elkaar tijdens het opnemen allemaal in de ogen keken, just playing rock music. Daarom geef ik niet graag toe dat we in werkelijkheid bestandjes hebben uitgewisseld via computers. Je kunt net zo goed zeggen dat je je administratie hebt zitten doen. Maar we hadden geen andere keuze. Anderzijds: aan de vorige plaat die ik meer dan twintig jaar geleden met John Parish heb opgenomen, Souljacker, zijn we eveneens mailend begonnen. Alleen kon John na een poos wel naar L.A. vliegen om het werk in mijn studio af te maken. Nu goed, dat langeafstandsgedoe lukt wel, dat zal ik niet ontkennen. Maar leutig is het niet. Het doet mij altijd denken aan The Wall van Pink Floyd. Ik las als kind hoe ze die plaat hadden gemaakt door elkaar songs toe te sturen via de póst – waarschijnlijk omdat ze elkaar op dat moment niet meer konden luchten. (lacht) Daar viel mijn mond toch van open. Je zou denken dat het vandaag met alle technische vooruitgang veel sneller gaat, maar dat valt tegen. Een futiliteit die je onder normale omstandigheden in een oogwenk fikst, neemt nu een hele dag in beslag, alleen al door het tijdsverschil. Meestal moest ik om vier uur ’s morgens opstaan om iets gedaan te krijgen vooraleer John onder de wol kroop. Niet dankbaar om een of ander detail in de mix aan te pakken.

De luisteraar zal in sommige nummers een markant verlangen naar menselijk contact opmerken. Goesting om op date te gaan, zelfs. Ben je door corona minder kluizenaar geworden?

Everett:(denkt na) Ik zou niet beweren dat de pandemie een stempel heeft gedrukt op de nieuwe songs. Een coronaplaat moest het alleszins niet worden. Mijn enige lockdowngerelateerde nummer is volgens mij nog steeds Are We Alright Again, en dat stond op de vorige plaat (Earth to Dora uit 2020, nvdr.). Helaas zijn we nog altijd niet alright. (lacht) Maar over dat verlangen geef ik je gelijk. Niet verwonderlijk: ik ben gescheiden vlak voor de pandemie losbarstte. (lacht) Bovendien leef ik samen met mijn zoontje van vier. Hij mag pas gevaccineerd worden als hij vijf is. Ik kan je vertellen: een onbeschermd kind hebben is stresserend en beangstigend. Ik mag niemand ontmoeten zonder van die persoon een negatief testresultaat te eisen. Sla zo maar eens aan het daten. (zucht) Dan maakt een mens dus maar een plaat via het internet.

The Magic is een lied over hoe mooi het toch is wanneer de vonk tussen twee mensen overslaat.

Everett: Dat is veeleer een lollig nummer over een vent die zichzelf a big deal vindt, wat niemand bereid is in te zien. Maar inderdaad, er zal onbewust wel een zekere… persoonlijke begeerte in die song zijn geslopen. (lacht) Of ik in Grandfather Clock Strikes Twelve zing dat ik eens goed van bil wil gaan? Laten we zeggen dat het in mijn situatie niet meevalt om aan een derde pandemiejaar te beginnen. (lacht) Anderzijds ben ik wel een van die mensen voor wie de overgang naar deze manier van afgezonderd leven niet al te bruusk is verlopen. Ik ben sowieso nogal op mezelf, feestjes zijn aan mij niet besteed. Maar zelfs voor iemand als ik begint het allemaal door te wegen.

Heeft je zoon je blik op het leven veranderd?

Everett: Natuurlijk. Een kind krijgen is voor iedereen een grote omslag. In de goeie zin dan. Het is geweldig. Ik baad elke dag mee in Archies onschuld en verwondering.

Je wil nog wel eens half schertsend toegeven dat je jezelf soms zielig vindt – ‘ Poor old Mark/ Alone in the dark‘. Maar als het erop aankomt, doen jouw goeie dagen de kwade teniet.

Everett: Precies. Daar gaat Good Night on Earth over. Als je er even bij stilstaat, is de wereld vandaag pretty fucked up. Maar op een mooie avond zat ik er ontspannen bij en realiseerde ik me dat het allemaal niet zo slecht hoeft te zijn als we ons voorstellen. Zo’n triviale momenten leren te appreciëren, daar gaat dat nummer over. Het enige aan ouder worden dat ik toejuich, is dat je je veel minder zorgen maakt. Ik heb me hier toch maar mooi gevestigd in een rustig, groen deel van L.A.. Los Feliz is een van de weinige wijken waar je mensen ziet wandelen, heel ongebruikelijk voor deze stad. Het is zelfs zo groen dat ik me soms in Afrika waan, met alle wilde beesten die hier rondscharrelen. Er zat eens een poema in mijn achtertuin. (lacht) Coyotes zien we hier ook veel. Geschift. Als je dan twee kleine honden en een kleuter hebt, is het uitkijken geblazen.

Iets anders. Heb je de voorbije pakweg drie jaar meer naar romantische komedies gekeken dan je gewoonte was?

Everett:(lacht) Neen, maar dat is in mijn honger naar menselijk contact waarschijnlijk wel de volgende fase.

Ik vraag het omdat je in Good Night on Earth quasi verontwaardigd een zinnetje gebruikt dat het personage van Colin Firth uitspreekt in de film Love Actually.

Everett: Ja, ‘I can’t stand eels‘. Waarmee hij eigenlijk, tot aan zijn kin in water ploeterend, letterlijk zei een hekel te hebben aan palingen. (lacht) Zelf heb ik die film nooit helemaal gezien, maar een vriend mailde me dat fragment. Aangezien ik Colin Firths naam vernoem in dat nummer, heb ik vriendelijkheidshalve contact met hem gezocht, om uit te leggen dat het maar om te lachen is en hoezeer ik hem – echt waar – respecteer in zijn vak. Hij heeft nog altijd niet gereageerd. Wat mij ertoe noopt te geloven dat hij Eels inderdaad niet kan uitstaan. (lacht) Ik moet zeggen dat zijn misprijzen mij toch wel een beetje kwetst, om de specifieke reden dat we allebei ooit tot freeman van Londen zijn uitgeroepen – vergelijk het maar met de sleutels van de stad krijgen. Een zeldzame eer. Dat maakt ons feitelijk broers.

Welke speciale voorrechten biedt die titel jou?

Everett: Ik ben vrij om mijn kudde schapen over de London Bridge te drijven wanneer ik maar wil. En mocht ik een zwaar misdrijf plegen dat met dood door ophanging wordt bestraft, dan krijg ik een zijden strop. Ik verzin het niet.

Waarom heet de plaat Extreme Witchcraft?

Everett: Enkele jaren geleden zag ik een nieuwsitem over de voormalige drummer van Beyoncé. Die had haar aangeklaagd om tal van redenen, en een daarvan was dat ze ‘extreme hekserij’ beoefende. (lacht) Beyoncé? Komaan. Van Led Zeppelin hadden we dat kunnen geloven, maar dit was belachelijk. Ik heb die woordcombinatie altijd onthouden. Alsof hekserij op zich al niet extreem genoeg is. Of ik persoonlijk heksen ken? Neen, maar er zijn wel wat mensen van wie ik vermoed dat ze het zijn. Zo’n punthoed en bezemsteel maken je toch verdacht. Sorry, dat was een flauwe.

Halverwege de plaat maak je je plots kwaad op mensen die de dooddoener ‘het is wat het is’ in de mond nemen.

Everett: Het is dan ook een van de irritantste gezegden die ik ken. Let wel, ik besef ook dat aanvaarden dat je niet alles kunt controleren een van de sleutels tot geluk is. Maar als je dat zinnetje eruit flapt omdat je te lui of te onwillig bent om te veranderen wat wél binnen je mogelijkheden ligt, maak ik me druk. Zelf doe ik namelijk hele dagen niets anders. Constant vinden dat je beter kunt, dat lot is elke artiest beschoren. Creativiteit is gewoon een ander woord voor latente zenuwachtigheid. Ik hoop stellig dat mij nooit de overtuiging overvalt dat ik mijn magnum opus heb gemaakt. Want dan kan ik niet anders dan ermee ophouden. Laat mij maar gewoon liedjes maken waar niemand anders al is opgekomen, en die hopelijk ergens op slaan. Dat volstaat.