Comedian Dylan Moran: ‘Dit is de eerste keer dat we met z’n allen beamen dat we fucked zijn’
Bernard Black, zijn personage in de Britse cultreeks Black Books, was de zelfverklaarde Grumpy Cat van zijn generatie. Met zijn stand-upshows trok hij twintig jaar lang een spoor van whisky en weltschmerz. Met Dr. Cosmos – te zien in Brussel en Antwerpen – gooit hij het over een andere boeg. Bloednuchter en ogenschijnlijk hoopvol.
‘Ik snap dat je op kantoor zit, maar je gaat moeten roepen.’
‘Misschien kun je ook gewoon een café binnensta…’
‘Shout! From the top of your lungs. Just fucking shout!’
Wanneer we Dylan Moran aan de lijn krijgen, dwaalt hij door de straten van Reykjavik. De ontvangst is afschuwelijk en de IJslandse wind lijkt hem vanuit alle richtingen tegelijk te bestoken. Dus roepen we. Tot hij tien minuten later toch beschutting zoekt. ‘Geef toe, dat roepen had toch iets therapeutisch?’
Reykjavik is geen uitzondering: zijn Dr. Cosmos-tour lijkt hem vooral in noordelijke, sombere steden te brengen. Op een Spaanse anomalie na scoort de Ierse stand-upper vooral goed in Noord-Europa, Scandinavië, Polen en Wit-Rusland. ‘Verbaast dat jou? That’s where the comedy lives. Een overdaad aan zon wil mensen al eens doen geloven dat alles goed gaat in de wereld. En dat ze geen nood hebben aan de helende kracht van Dr. Cosmos. Onzin. Iedereen kan mij gebruiken.’
Het valt niet uit te sluiten dat je na mijn show prompt een bonsaiboompje in huis haalt.
Als de kwakzalver Dr. Cosmos belooft Moran in anderhalf uur al onze sores op te lossen. Of je nu een millennial bent die noodgedwongen terug thuis moet gaan wonen om daar ’te masturberen boven op het lijk van je oude dromen’, dan wel een bezorgde burger die de internationale politiek ziet afglijden in populisme en slechte toneelstukjes. ‘Persoonlijk ben ik weliswaar op het punt gekomen dat ik medelijden krijg met de Britse politici. Ze zijn moegestreden, utterly exhausted. Theresa May klinkt tegenwoordig als een overreden kikker. Het put mij al uit om haar zo uitgeput te zien. Maar Dr. Cosmos gaat over veel meer dan politiek: ik ben er voor jullie. Al je levensvragen zullen beantwoord worden en als je na anderhalf uur weer op straat staat, zal er een last van je schouders gevallen zijn.’
Klinkt haast als een religieuze ervaring.
Dylan Moran: Haast? We stichten elke avond een nieuwe religie. Waar ik gepasseerd ben, zie je nadien bekeerlingen door de straten zwalpen met een glazige blik en een gezonde blos op de wangen. Hun vrienden en familie vrezen voor hun veiligheid, maar ze vóélen zich geweldig. Ik beloof niks minder dan genade, licht en de sleutel tot het leven zelf. Het valt zelfs niet uit te sluiten dat je prompt een bonsaiboompje in huis haalt.
Die verlossing en genade, kun je dat even concreet maken?
Moran:No free samples! (lacht) Maar ik denk dat we het er allemaal over eens zijn dat we in buitengewone tijden leven, en dat het hoog tijd is om met elkaar te praten en notities te vergelijken. Dit is de eerste keer in de geschiedenis dat we met z’n allen in koor beamen dat we fucked zijn. We maken ons zorgen over dezelfde nieuwsberichten, zien de wereld op dezelfde plekken branden en toch proberen we onszelf elke dag weer moeizaam voort te slepen.
Allemaal de fout van het internet, bedacht je je in The Guardian. Voor iemand die er altijd ten zeerste over gewaakt heeft dat hij een angry young man blijft, klonk je daar behoorlijk jouw leeftijd.
Moran: …
Ik beloof niks minder dan genade, licht en de sleutel tot het leven zelf.
Sorry. Ik was de ‘met permissie’ vergeten.
Moran:(droog) Dat had alles beter gemaakt, ja. Maar uiteraard verspillen we allemaal te veel tijd online. Het internet is een al te gemakkelijke afleiding, die met ons langetermijndenken rotzooit. Wanneer een knoert van een wereldprobleem ons in de ogen staart, lopen we weg naar de virtuele wereld, waar je niet met die problemen om moet gaan. Dat gezegd zijnde, ik ben ondertussen 47, maar ik zie mezelf echt niet als een oude zeur.
Als jouw shows al met één garantie komen, dan wel dat we buiten komen met een hernieuwd besef van onze eigen nietigheid. Dat het er allemaal niet echt toe doet.
Moran: Dat is jouw interpretatie. Mijn shows zijn altijd lichtvoetig. (schatert)
In je vorige show herleidde je het leven tot ‘geboren worden, falen, bejaard zijn, sterven’.
Moran:(grinnikt) Ik ben in jaren niet meer zo positief geweest als vandaag. Zo positief dat het mensen weer enerveert – het betaamt niet om zo vrolijk te zijn als bijna-vijftiger – en dat maakt mij dan weer zeer gelukkig. (lacht) Het is een haast pervers positivisme. Je zult me ook nooit horen zeggen dat ‘vroeger alles beter was’. Vroeger was alles net slechter. Voor mij persoonlijk althans. De wereld, die was vroeger inderdaad beter af. Daar schuilt heel veel troost in, maar dan toch vooral voor mezelf.
Vorig jaar ben je gestopt met drinken. En je immer gemarineerd podiumpersonage met jou.
Moran: Ik sta nog steeds droog. Fijn gevoel. Blijkt dat ik ook zonder attributen – nu ja, alcohol – een comedian ben die aan het leven lijdt. (samenzweerderig) Wat óók blijkt, is dat het veel makkelijker toeren is als je niet elke avond dronken het podium op moet.
Dr. Cosmos
Op 7/4 in het Koninklijk Circus, Brussel en op 9 en 10/4 in de Arenberg, Antwerpen. Alle info: livecomedy.be
Dylan Moran
Geboren in 1971 in Navan, Ierland.
Schrijft de Channel 4-cultreeks Black Books (2000-2001) en speelt daarin ook de hoofdrol.
Wint op zijn 24e als jongste comedian ooit de Perrier Award op de Edinburgh Festival Fringe.
Acteert onder meer in Shaun of the Dead, Run, Fat Boy, Run en Calvary.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier