Recensie ‘De zonde die liefde heet’: zelden is op je bek gaan zo aangenaam

De nobele onbekende Braziliaanse auteur Mario Sabino licht met zijn nieuwe roman, De zonde die liefde heet, de lezer meermaals een voetje maar zelden is op je bek gaan zo aangenaam geweest.

De zonde die liefde heet Mario Sabino, Anthos (originele titel: O vício do amor)

203 blz.

19,95 euro

Centrale zin: Vindt u dat iets uit een roman? Dit ís een roman, hypocrite lecteur, mon semblable, mon frère!

Veelbelovend begint het allemaal niet. Een lullige titel die je eerder bij een Bouquetje verwacht, een bijbehorende voorflap met foto van een ijzige Italiaanse deerne en ook de openingszin – iets over exen die andere mannen, Joden dan nog, pijpen, iets over depressie, iets brallerig dat aan een Houellebecq light doet denken – doet je hart niet opspringen van leesplezier. Daar is gelukkig een verklaring voor. Aan het woord is Marco Levi, Jood en helaas geen familie van Primo Levi, die met enige tegenzin een hoofdstukje volpent in opdracht van een literair tijdschrift. Het thema was werk, de beloning 300 dollar – je krijgt wat je betaalt, natuurlijk. Levi kwekt wat reactionaire slimmigheden (‘Schrijvers zijn hoeren’), vertelt over zijn (afgesprongen) vriendschap met Saulo, die een boek wil schrijven gebaseerd op Levi’s saaie leven, beschimpt zijn stad Rome en kankert op de toeristen die o zo graag bedrogen willen worden.

Net als de lezer. Want Levi bekent. Levi is niet zijn echte naam. Evenmin is hij Joods. Neen, Ranuccio Tomassini – zo heet hij, pijnlijk genoeg – werd vernoemd naar de man die vermoord werd door Caravaggio – van wie hij een schilderij heeft hangen. Onbemiddeld is Tomassini dus niet, maar geluk heeft hij daarmee niet kunnen kopen. Een dode vader die hij nooit gekend heeft, een moeder die zichzelf hoereerde, vrouwen die zijn leven verzieken met ontrouw en een therapeut die hem een aansteller vindt.

Of neen, toch niet. We werden weer voor het literaire lapje gehouden. Eerlijk duurt het langst, en de echte auteur komt tevoorschijn. Die heet gewoon Mario Sabino en is toch een beetje Joods, langs de gehate vaderkant. Schrijven doet hij met mondjesmaat, de vrouwen zijn hem al iets beter gezind, zijn therapeute incluis, maar lopend van een leien dakje kunnen we het niet noemen. Zeker wanneer zijn beminde Isabelle op sterven ligt, het literair tijdschrift zijn bijdrage weigert en hij ontdekt dat zijn vader voor de Mossad werkte. Dat laatste dreigt Sabino zuur op te breken wanneer hij in contact komt met een splintercel van Hamas die hem eerst van een collectie dure horloges berooft en daarna ook nog eens zijn nieuw liefje Renata als menselijk schild wil gebruiken in Gaza. Wat begon als een roman vol chagrijnig liefdesverdriet, eindigt zowaar als een politieke thriller.

Vraag is natuurlijk of we die verteller Sabino mogen geloven. Constant ondermijnt hij de leeservaring door zijn literaire technieken aan te kondigen of nadien bloot te leggen. Voor je er erg in hebt, is hij alweer van naam veranderd, of maakt hij gebruik van een alwetend perspectief. Zonder de postmoderne wijsneus uit te hangen, weliswaar: Sabino doet niet veel moeite om zijn alter ego’s te verbergen en hij doorspekt zijn tekst met laconieke opmerkingen over zijn belabberd schrijverschap: mijn excuses, ik maak er weer een boeltje van en ik raak er zelf niet zo goed uit wijs, dat toontje. Maar dat Calimero-gehalte stoort niet. Sabino pakt het slim aan en gebruikt weldoordacht alle literaire mogelijkheden die hem ter beschikking staan. De zonde die liefde heet is een intellectueel pretpark dat uitnodigt tot herlezen en dat gevoel is uitzonderlijk.

Roderik Six

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content